Jak wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021” przeprowadzonego w marcu br. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowo?ci (WIB) i Fundacji GPW, w porównaniu do 2020 r., nieznacznie spad? do 49% odsetek osób oceniaj?cych swoj? wiedz? finansow? jako „raczej ma??” lub „bardzo ma??”. Niestety, wzrós? za to poziom negatywnej samooceny w tym obszarze w?ród m?odych Polaków w wieku 18-24 lata – z 83% do 90%.
WIB i Fundacja GPW wskazuj?, ?e pozytywnym trendem jest za to wzrost odsetka Polaków deklaruj?cych bardzo dok?adne czytanie dokumentacji przed podpisaniem umów z instytucjami finansowymi – z 32% w 2019 r. do 40% w 2021 r. Skrupulatniej do tak wa?nej czynno?ci jak zaci?gni?cie zobowi?zania podchodz? jednak kobiety ni? m??czy?ni – 44% z nich czyta umowy bardzo dok?adnie (przy 36% m??czyzn).
O ile w ubieg?ym roku 8% badanych wci?? nie widzia?o potrzeby wprowadzenia obowi?zkowych zaj?? z zakresu wiedzy finansowej na którymkolwiek z etapów nauczania, to w 2021 r., takiego zdania jest jedynie 3%. Jednocze?nie, 3 na 4 Polaków oczekuje zdecydowanie przewodniej roli szko?y i nauczycieli w przekazywaniu wiedzy ekonomicznej (wzrost r/r z 66% do 77%). Blisko po?owa z badanych wskazuje na konieczno?? wspierania tego procesu ze strony rodziców (49%), mediów (istotny spadek r/r z 71% do 47%), pracowników sektora finansowego (47%) i instytucji pa?stwowych (46%).
Ostatni rok intensywniejszej aktywno?ci w cyberprzestrzeni umocni? czo?ow? pozycj? wiedzy z obszaru cyberbezpiecze?stwa jako tej, która zdaniem Polaków wymaga najwi?kszego uzupe?nienia (wzrost r/r z 54% do 58%) i ta opinia nie jest znacz?co zró?nicowana pod wzgl?dem wieku i poziomu wykszta?cenia. Problemy z wiedz? na temat cyberbezpiecze?stwa potwierdzaj? sami bankowcy. W lutowym badaniu „Monitor Bankowy” przeprowadzonym na zlecenie Zwi?zku Banków Polskich, 70% z nich wskaza?o w?a?nie bezpiecze?stwo w cyberprzestrzeni jako te najtrudniejsze do przyswojenia przez klientów.
– W ci?gu ostatniego roku wi?kszo?? Polaków zdecydowan? cz??? swojego ?ycia musia?a przenie?? do sieci. Praca zdalna, bankowo?? i zakupy online czy edukacja na odleg?o?? sta?y si? nasz? codzienno?ci?. W parze z tak du?? i zró?nicowan? aktywno?ci? musz? i?? odpowiednia ?wiadomo?? i edukacja cyfrowa. Jednocze?nie, warto aby w te wszystkie dzia?ania edukacyjne – równie? w obszarze finansów czy zasad funkcjonowania gospodarki – by?o zaanga?owanych jak najwi?cej podmiotów i ?rodowisk – zarówno publicznych, prywatnych, jak i pozarz?dowych. Tylko w ten sposób b?dziemy w stanie sprosta? tym wyzwaniom gospodarczym i cywilizacyjnym, które przed nami w najbli?szych latach – powiedzia? Waldemar Zbytek, Prezes Warszawskiego Instytutu Bankowo?ci.
Od 2019 r. konsekwentnie ro?nie tak?e popyt na wiedz? z zakresu inwestowania (wzrost z 26% do 37%), bowiem blisko co 4. z badanych (24%) deklaruje brak jakiejkolwiek wiedzy o zasadach funkcjonowania gie?dy. Nie dziwi wi?c fakt, ?e kluczow?, powi?kszaj?c? si? barier? w inwestowaniu na GPW wskazan? przez ankietowanych jest w?a?nie brak dostatecznej znajomo?ci tego zagadnienia (wzrost r/r z 57% do 62%). Nieprzewidywalno?ci rynku gie?dowego boi si? 37% Polaków (wzrost r/r z 15%), a 36% ocenia swój kapita? wyj?ciowy za niedostateczny do aktywno?ci na rynku kapita?owym (wzrost r/r z 18%).
– Rzeczywisto?? pandemiczna, w której znajdujemy si? ju? od ponad roku w istotny sposób wp?yn??a równie? na postrzeganie Polaków na kwestie zwi?zane z edukacj? ekonomiczn?.  Rosn?cy popyt na wiedz? z zakresu inwestowania odzwierciedla równie? rekordowy wzrost otwieranych rachunków maklerskich i udzia? inwestorów indywidualnych w obrotach gie?dowych (wzrost r/r z 12% do 25% w 2020) – powiedzia? dr Wojciech Nagel, Przewodnicz?cy Rady Nadzorczej Fundacji GPW. – Podkre?li? nale?y równie?, ?e respondenci zadeklarowali, ?e znaj? co najmniej jeden ze sposobów oszcz?dzenia d?ugookresowego, a zdecydowanie dominuj?cym w ?wiadomo?ci programem jest PPK. Pomimo zauwa?alnego wzrostu ?wiadomo?ci ekonomicznej Polaków konieczne s? dalsze intensywne dzia?ania w tym obszarze w ?cis?ej wspó?pracy administracji publicznej, NGO-s i podmiotów prywatnych sektora finansowego – doda?.
W 2021 r. respondenci zadeklarowali za to, ?e znaj? co najmniej jeden ze sposobów oszcz?dzenia d?ugookresowego. W?ród wskaza? dominuj? Pracownicze Plany Kapita?owe (wzrost r/r z 74% do 89%) oraz Indywidualne Konta Emerytalne (wzrost r/r z 67% do 71%). Najwy?szy odsetek zadeklarowanej rozpoznawalno?ci dotyczy PPK w?ród osób m?odych (18-24 lata) – a? 96%.
Znajomo?? sposobów d?ugookresowego oszcz?dzania i praktyka w tym zakresie ró?ni? si?, cho? w porównaniu do 2020 r., spad? odsetek osób deklaruj?cych brak d?ugookresowego oszcz?dzania – z 39% do 31%. Najcz??ciej deklarowanym sposobem jest IKE (wzrost r/r z 34% do 38%), z kolei jedynym narz?dziem, które odnotowa?o spadek popularno?ci jest IKZE (z 11% do 4%).
Z badania wynika równie?, ?e najbardziej preferowanym sposobem nabywania wiedzy finansowej pozosta?y bezpo?rednie spotkania stacjonarne (wzrost r/r z 49% do 60%) – znacznie mniej jest zwolenników spotka? w formule online (12%). Znacz?co wzros?o zainteresowanie filmami edukacyjnymi i materia?ami wideo (z 11% do 40%, a w?ród seniorów powy?ej 65 lat nawet do 55%). Osoby m?ode (18-24 lata), oprócz spotka? bezpo?rednich najbardziej chc? nabywa? wiedz? finansow? poprzez aplikacje mobilne (48%) oraz platformy e-learningowe (44%).
