Rozprzestrzeniaj?cy si? koronawirus SARS-CoV-2 uderzy? w niemal wszystkie rynki ?wiata. Wspó?zale?no?? pa?stw oraz ich gospodarek, a tak?e ograniczone funkcjonowanie wielu przedsi?biorstw zak?óci?o funkcjonowanie ?a?cuchów dostaw, a co za tym idzie tak?e przep?ywy ?rodków pieni??nych. Eksperci Deloitte wyró?nili 8 czynników, które mog? ograniczy? wp?yw pandemii na finansow? stabilno?? biznesu.
SARS-CoV-2 „zawirusowa?”ju? ponad 200 krajów, wywieraj?c znacz?cy wp?yw na spo?ecze?stwa, gospodarki i ?a?cuchy dostaw daleko poza granicami Chin, z których zacz?? rozprzestrzenia? si? na ?wiat. W tej chwili szczególnie dotkni?te koronawirusem s? sektory obejmuj?ce turystyk?, hotelarstwo, rozrywk? czy transport lotniczy. W zwi?zku z lockdownem, zmianami globalnego popytu i poda?y oraz wahaniami cen surowców, skutki pandemii odczuwa równie? przemys?. Ponadto, na wysokie ryzyko finansowe nara?one s? bran?e towarów konsumpcyjnych i handel detaliczny.
W tak trudnym dla wielu firm czasie finansowy aspekt ?a?cuchów dostaw jest szczególnie wa?ny. Przedsi?biorcy powinni opracowa? plan zarz?dzania ?rodkami pieni??nymi oraz rozwa?y? zastosowanie tak?e innych, ni? wynikaj?ce z tarcz antykryzysowych, instrumentów poprawy p?ynno?ci. Jest to wa?ne szczególnie teraz, kiedy gospodarka ?wiatowa jest niestabilna, a brak odpowiedniej reakcji na ryzyka wywo?ane pandemi? mo?e zaburzy? sprawne funkcjonowanie firmy – mówi Robert Karczmarczyk, Dyrektor w Dziale Zarz?dzania Ryzykiem Deloitte.
Eksperci Deloitte rekomenduj? 8 dzia?a?, które mog? z?agodzi? wp?yw epidemii SARS-CoV-2 na finanse przedsi?biorstw:
- Opracowanie awaryjnego planu finansowania. Przedsi?biorstwa powinny opracowa? plan zarz?dzania p?ynno?ci? finansow? jako cz??? ogólnej strategii zarz?dzania kryzysowego i ci?g?o?ci dzia?ania. W tym celu niezb?dne jest przyj?cie pe?nej perspektywy ?a?cucha dostaw, poniewa? stosowane metody zarz?dzania gotówk?, p?ynno?ci? i ryzykiem mog? mie? wp?yw nie tylko na wdra?aj?ce je przedsi?biorstwa, ale tak?e na ich dostawców i odbiorców.
- Przegl?d ekspozycji na ryzyko walutowe, ryzyko cen towarów oraz ryzyko stóp procentowych (ryzyko rynkowe). Analiz? ekspozycji na ryzyko rynkowe nale?y zacz?? od precyzyjnego okre?lenia celu, który chcemy osi?gn??. Rzeczywista ekspozycja na ryzyko rynkowe mo?e odbiega? od warto?ci widocznych w bilansie oraz w rachunku zysków i strat. W tym celu konieczna jest bardziej precyzyjna analiza, która pomo?e okre?li? strategiczny cel zarz?dzania ryzykiem rynkowym (którym mo?e by? np. utrzymanie okre?lonej warto?ci z?otowej przychodów ze sprzeda?y denominowanej w euro w okre?lonym horyzoncie czasu), czas trwania ekspozycji oraz cz?stotliwo?? wyst?powania jej komponentów.
- Przegl?d wiarygodno?ci kredytowej kontrahentów. W obecnym otoczeniu gospodarczym istotne jest, aby mo?liwie szybko zidentyfikowa? kontrahentów, którzy wskutek przed?u?ania si? epidemii SARS-CoV-2 mog? wpa?? w powa?ne problemy finansowe. W pierwszej kolejno?ci nale?y dokona? aktualizacji oceny kredytowej kontrahentów i jako?ci zabezpiecze? oraz dostosowa? limity kredytu kupieckiego do nowej sytuacji, uwzgl?dniaj?cej potencjalny wp?yw SARS-CoV-2 na dzia?alno?? partnerów handlowych. Analiza mo?e zosta? przeprowadzona w stosunkowo krótkim czasie, za? jej efekt mo?e szybko prze?o?y? si? na faktyczne korzy?ci dla p?ynno?ci przedsi?biorstwa.
- Opracowanie analizy p?ynno?ci finansowej, w tym analizy warunków skrajnych. Przeprowadzaj?c analiz? p?ynno?ci finansowej oraz ekspozycji na ryzyko, warto przygotowa? nie tylko scenariusz umiarkowany, ale tak?e scenariusze skrajne, pokrywaj?ce mo?liwo?? wyst?pienia zdarze? ma?o prawdopodobnych w normalnych warunkach rynkowych. Do przeprowadzenia takiej analizy zazwyczaj wykorzystuje si? zaawansowane modele oraz narz?dzia statystyczne.
- Przegl?d mo?liwych do zastosowania instrumentów poprawiaj?cych p?ynno?? finansow?. Wykorzystanie instrumentów takich jak faktoring i forfaiting (w przypadku nale?no?ci) oraz faktoring odwrotny (w przypadku zobowi?za?) mo?e przyczyni? si? do uwolnienia gotówki. Du?e grupy kapita?owe mog? dodatkowo zoptymalizowa? wykorzystanie cash poolingu do lepszego zarz?dzania p?ynno?ci? i pozycj? walutow?.
- Identyfikacja inicjatyw umo?liwiaj?cych uwolnienie gotówki. Warto spojrze? na procesy biznesowe pod k?tem optymalizacji sposobu ich funkcjonowania oraz czasu ich realizacji w nowym otoczeniu. Wiele inicjatyw mog?cych przyczyni? si? do uwolnienia gotówki jest mo?liwe do wdro?enia w krótkim terminie. To na przyk?ad: skrócenie terminów p?atno?ci dla niektórych kontrahentów, renegocjacja terminów p?atno?ci, priorytetyzacja zobowi?za? b?d? upewnienie si?, ?e zobowi?zania finansowe nie s? realizowane przed kontraktowymi terminami p?atno?ci.
- Uwolnienie gotówki zamro?onej w kapitale pracuj?cym. Kompleksowa optymalizacja kapita?u pracuj?cego oraz towarzysz?ce jej wprowadzenie takich usprawnie?, jak przyspieszenie procesu wystawiania faktur, usystematyzowanie procesu dokonywania p?atno?ci, optymalizacja prewindykacji i windykacji mog? przyczyni? si? do uwolnienia dodatkowego wolumenu ?rodków pieni??nych, które mo?na przeznaczy? na finansowanie bie??cej dzia?alno?ci oraz realizacj? celów strategicznych.
- Wdro?enie odpowiednich narz?dzi IT. W celu zwi?kszenia efektywno?ci procesów treasury warto rozwa?y? wdro?enie systemów IT wspieraj?cych proces zarz?dzania ryzykiem, p?ynno?ci? czy finansami w szerszym rozumieniu, b?d? rozszerzenie funkcjonalno?ci systemów informatycznych obecnie wykorzystywanych w przedsi?biorstwie.
Kryzys zwi?zany z rozprzestrzenianiem si? koronawirusa generuje wyzwania nie tylko w zakresie podstawowej dzia?alno?ci przedsi?biorstw, ale tak?e w takich obszarach jak np. zarz?dzanie ryzykiem walutowym, ryzykiem niewyp?acalno?ci kontrahentów, gotówk?, p?ynno?ci?, a w konsekwencji tak?e kapita?em pracuj?cym. W celu zminimalizowania prawdopodobie?stwa realizacji negatywnych scenariuszy w powy?szych obszarach istotne jest, aby przedsi?biorstwa podj??y dzia?ania zaradcze na odpowiednio wczesnym etapie rozwoju sytuacji – mówi Szymon Kami?ski, Starszy Mened?er w Dziale Zarz?dzania Ryzykiem Deloitte.
