W obliczu globalnej pandemii COVID-19, polski sektor eksportowy do?wiadczy? szereg wyzwa?, które przynios?y g??bokie zmiany w strategiach mi?dzynarodowych firm. Wed?ug najnowszych bada? przeprowadzonych przez ekspertów od strategii i zarz?dzania mi?dzynarodowego z Akademii Leona Ko?mi?skiego, co dziesi?ty polski eksporter zdecydowa? si? wycofa? z przynajmniej jednego rynku zagranicznego.
Badanie przeprowadzone od listopada 2020 do stycznia 2021 roku, analizowa?o wp?yw pandemii na dzia?alno?? 243 polskich firm produkcyjnych z ró?nych bran?, które sprzedaj? znaczn? cz??? swoich produktów na rynkach zagranicznych. Wed?ug naukowców, Dr hab. Marioli Ciszewskiej-Mlinari? oraz Dr Piotra Wójcika, wyzwania takie jak spadek popytu na rynkach zagranicznych, wzrost kosztów materia?ów i pó?produktów, a tak?e trudno?ci legislacyjne i logistyczne, sk?oni?y 9% badanych eksporterów do wycofania si? z co najmniej jednego rynku zagranicznego.
W analizowanym okresie, wi?kszo?? firm przewidywa?a, ?e ich przychody z eksportu za 2020 rok b?d? ni?sze ni? w roku 2019. 62% badanych przewidywa?o spadek przychodów zagranicznych za poprzedni rok, przy czym prawie 80% (118 ze 150) oczekiwa?o spadku przychodów do 10%. Tymczasem, tylko co szósty przedsi?biorca przewidywa? wzrost eksportu towarów, a 22% nie przewidywa?o ?adnych zmian.
Mimo obaw zwi?zanych ze spadkiem popytu za granic?, wi?kszo?? przedsi?biorców wyrazi?a niech?? do wycofania si? z obs?ugiwanych rynków. Niektórzy zadeklarowali nie tylko intensyfikacj? dzia?a? maj?cych na celu odbudow? popytu na dotychczasowych rynkach, ale tak?e zdobywanie nowych. Dotyczy?o to przedsi?biorstw ró?nej wielko?ci i bran?, zarówno o niskim, jak i wysokim stopniu zaawansowania technologicznego, dzia?aj?cych na rynkach B2C i B2B.
Eksperci z Akademii Leona Ko?mi?skiego zauwa?yli, ?e pandemia zwi?kszy?a sk?onno?? do podejmowania ryzyka w?ród polskich eksporterów. Wiele z nich deklarowa?o nowe inwestycje i szybsze wprowadzanie nowych produktów na kolejne rynki. Ekspansja zagraniczna by?a szczególnie popularna w?ród tych, którzy posiadali rozwini?te umiej?tno?ci pozyskiwania i wykorzystywania wiedzy oraz byli zdolni do g??bszych zmian w swoim modelu biznesowym.
Dywersyfikacja dzia?alno?ci i urozmaicenie oferty by?y innymi kluczowymi strategiami, które firmy przyj??y w odpowiedzi na pandemi?. Dr Piotr Wójcik z Katedry Strategii Akademii Leona Ko?mi?skiego podkre?li?, ?e firma mo?e by? bardziej odporna na kryzys, je?li w swoim portfolio ma dobra wysoko i nisko przetworzone.
Decyzje dotycz?ce zwi?kszenia zaanga?owania na rynkach zagranicznych cz?sto by?y motywowane czynnikami wewn?trznymi, takimi jak ambicja mened?erów, dotychczasowy model biznesowy, do?wiadczenie i poziom know-how firmy. Natomiast decyzje o wycofaniu si? z eksportu lub zmniejszeniu zaanga?owania by?y zwi?zane zarówno z czynnikami zewn?trznymi, takimi jak szybko zmieniaj?ce si? otoczenie technologiczne, jak i wewn?trznymi – niepewno?? co do przysz?o?ci czy zbyt powolne zmiany w modelu biznesowym.
Bez wzgl?du na decyzje dotycz?ce eksportu, wszyscy przedsi?biorcy musieli wprowadzi? pewne zmiany dotycz?ce m.in. kana?ów dystrybucji czy organizacji pracy. Pandemia sta?a si? silnym bod?cem do przemy?lenia i cz?sto znacz?cej transformacji prowadzonej dzia?alno?ci.
Podsumowuj?c, pandemia COVID-19 wywar?a znacz?cy wp?yw na polskie firmy dzia?aj?ce na rynkach zagranicznych, co skutkowa?o istotnymi zmianami w ich dzia?alno?ci eksportowej. Mimo wyzwa?, wiele firm zdecydowa?o si? na ekspansj? i dywersyfikacj? swojej dzia?alno?ci, a nie na rezygnacj? z rynków zagranicznych. Przedsi?biorstwa te wykorzysta?y sytuacj? kryzysow? jako bodziec do przemy?lenia swojego modelu biznesowego i strategii na rynkach zagranicznych, co pozwoli?o im na zwi?kszenie swojej odporno?ci na przysz?e kryzysy.
