3 marca stopa docelowa funduszy federalnych wci?? znajdowa?a si? na poziomie 1,75%, podczas gdy bilans Rady Rezerwy Federalnej wynosi? 4,2 bln USD. Sze?? tygodni pó?niej (15 kwietnia) Fed obni?y? stop? procentow? do 0,25% i powi?kszy? bilans o 2,1 bln USD do 6,3 bln USD.
To zasadnicze powi?kszenie bilansu kredytowego Fed do wysoko?ci 6,3 bln USD mo?e by? bez w?tpienia imponuj?ce. W uj?ciu bezwzgl?dnym przy?miewa ono wzrosty notowane w znacznie d?u?szych okresach czasu, podczas QE1 (pierwszego luzowania ilo?ciowego) (+1,4 bln USD od wrze?nia 2008 r. do marca 2010 r.), QE2 (drugiego luzowania ilo?ciowego) (+0,5 bln USD od listopada 2010 r. do czerwca 2011 r.) a nawet QE3 (trzeciego luzowania ilo?ciowego) (+1,6 bln USD od wrze?nia 2012 do sierpnia 2014 r.). W uj?ciu wzgl?dnym, jak pokazano na Rysunku 1, przy?miewa ono ponownie QE2 i QE3, ale nie (do tej pory) QE1, poniewa? w tym przypadku punkt wyj?ciowy by? znacznie ni?ej. Je?eli to powi?kszenie bilansu Fed ma wywrze? wra?enie swoim tempem i wielko?ci? na rynkach kapita?owych, jest tak?e jednocze?nie ?wiadectwem skali szoku spowodowanego przez epidemi? Covid-19. Rzeczywi?cie, wszystkie pierwsze wska?niki dost?pne za marzec (wst?pne roszczenia ubezpieczeniowe z tytu?u utraty pracy, p?ace w sektorze przedsi?biorstw, sprzeda? detaliczna, produkcja przemys?owa, liczba rozpocz?tych budów) wskazywa?y na bezprecedensowe skurczenie si? gospodarki USA.
Stwierdziwszy powy?sze, nale?y mie? na uwadze, ?e obecny kryzys bardzo ró?ni si? od wielkiego kryzysu finansowego, który wybuch? w latach 2007-2008. Jak sugeruje jego nazwa, wielki kryzys finansowy powsta? w sektorze us?ug finansowych. Obecny kryzys zosta? spowodowany przez prawdziwy zewn?trzny wstrz?s, który nagle zatrzyma? przep?yw ludzi, towarów, us?ug i zatem pieni?dza w realnej gospodarce. Oznacza to, ?e polityka pieni??na i bud?etowa b?dzie musia?a sprosta? ca?kiem innego rodzaju wyzwaniom. W 2008 r. pierwsz? lini? obrony stanowi? sektor bankowy: uratowanie go przed upadkiem by?o warunkiem wst?pnym ochrony realnej gospodarki. Tym razem, pierwsz? lini? obrony stanowi realna gospodarka: uratowanie jej przed upadkiem to jedyny sposób, aby powstrzyma? obecny kryzys przed przekszta?ceniem w kryzys bankowy. Dlatego, bardziej ni? kiedykolwiek, rozstrzygaj?ce znaczenie ma ocena, czy p?ynno?? kreowana przez Rezerw? Federaln? dosi?ga realnej gospodarki czy nie.
Innymi s?owy, wa?ne jest, aby przyjrze? si? zmianom zarówno po stronie aktywów, jak i pasywów Rezerwy Federalnej: aktywom na potrzeby wykorzystania p?ynno?ci banku centralnego, pasywom, aby sprawdzi?, gdzie ta p?ynno?? wyl?dowa?a. Nieco ponad 60% wzrostu warto?ci aktywów o 2,1 bln USD pochodzi z zakupu skarbowych papierów warto?ciowych USA. Drugi co do wielko?ci wk?ad (prawie 18%) pochodzi ze swapów p?ynno?ci banku centralnego. Na kolejnych miejscach znalaz?y si? papiery warto?ciowe zabezpieczone hipotecznie (prawie 10%) oraz po?yczki (5,7%), które obejmuj? Primary Dealer Credit Facility (PDCF) oraz Money Market Mutual Fund Liquidity Facility (MMLF– Instrument P?ynno?ci Funduszy Rynku Pieni??nego). Na dzie? 15 kwietnia umowy odkupu (po?yczki zabezpieczone papierami warto?ciowymi) praktycznie nie uleg?y zmianie od 04 marca, ale wzrost o 250 mld USD do 18 marca, pobudzony przez niestabilno?? rynku, spowodowa? wezwania do uzupe?nienia depozytu zabezpieczaj?cego i nie rozwin?? si? po terminach rozliczenia transakcji na instrumentach pochodnych.
Rzeczywi?cie, dopiero 23 marca Fed og?osi? swój plan zakupu obligacji korporacyjnych zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. I, oczywi?cie, og?aszaj?c po porostu plany poszerzenia swoich interwencji na rynkach kredytowych, Fed móg? sprawi?, ?e stan? si? one zb?dne, przynajmniej do czasu, gdy nowe „z?e” wiadomo?ci, takie jak niewywi?zywanie si? ze zobowi?za? kredytowych ponownie pojawi? si? na rynkach kredytowych. Tym niemniej jednak na razie s?uszne wydaje si? stwierdzenie, ?e dotychczas prywatny sektor niefinansowy w bardzo ograniczonym zakresie skorzysta? bezpo?rednio z interwencji FED. Np. og?oszony 17 marca instrument finansowania papierów komercyjnych wci?? czeka na uruchomienie.
Przegl?d zobowi?za? Fed potwierdza t? ocen?. Rezerwy zdeponowane przez banki w Fed poch?on??y 63% wzrostu kredytu Fed o 1,8 bln USD. Drugim co do wielko?ci beneficjentem w tej kwocie by? rachunek ogólny Skarbu USA, wykorzystuj?c 34% tej sumy Na dalszych miejscach w?ród beneficjentów plasuj? si? rezerwy utrzymywane przez izby rozliczeniowe (7%), gotówka w obiegu (4%) i umowy odkupu zwrotnego (2%). Dowodem na to, ?e polityka fiskalna rzeczywi?cie przyczynia si? do ratowania gospodarki realnej, b?dzie kurczenie si? ogólnego rachunku skarbu pa?stwa, jak na razie Skarb USA jedynie akumuluje „wojenne” rezerwy.
Aby zako?czy? to badanie transmisji polityki pieni??nej, w Euler Hermes, przyjrzeli?my si? cotygodniowym aktywom banków komercyjnych w USA. Wed?ug ostatnich dost?pnych danych z dnia 8 kwietnia, prawie dwie trzecie wzrostu aktywów banków o 1,5 bln USD od 04 marca wi?za?o si? z aktywami pieni??nymi, z czego wi?kszo?? tworzy?y rezerwy w Fed. Co ciekawe, fundusze federalne, tj. rezerwy po?yczane i zaci?gane na rynku mi?dzybankowym, skurczy?y si? o 235 mld USD, tak wi?c w uj?ciu netto, szerzej zdefiniowane aktywa gotówkowe t?umacz? prawie po?ow? wzrostu aktywów banków. Natomiast kredyty komercyjne i dla przedsi?biorstw odpowiadaj? jedynie za jedn? trzeci? wzrostu warto?ci aktywów banków. Wed?ug niepotwierdzonych informacji du?a cz??? tego wzrostu kredytów komercyjnych i dla przemys?u zosta?a wywo?ana przez firmy d???ce do skorzystania z rezerwowych linii kredytowych (odnawialnych linii kredytowych) wynegocjowanych jeszcze przed kryzysem. Innymi s?owy, ekspansja po?yczek komercyjnych i przemys?owych w mniejszym stopniu odzwierciedla gotowo?? banków do udzielania po?yczek, a w wi?kszym p?d ich klientów korporacyjnych za gotówk?. Spadek na rynku po?yczek konsumpcyjnych wskazuje ten sam trend. Pocz?tek sezonu wyników z I kw. pokazuje, ?e banki spodziewaj? si? wzrostu strat z tytu?u udzielonych po?yczek. Bez pewnej formy gwarancji po?yczek udzielonej przez Skarb USA nowe kredyty bankowe mog? by? problematyczne, je?eli w ogóle nie zostan? poddane kwarantannie.
