Black Friday, czyli dzie? specjalnych okazji cenowych, na dobre wpisa? si? w kalendarz handlowy w Polsce. Przypadaj?cy na ostatni pi?tek listopada jest pocz?tkiem zakupowej gor?czki ?wi?tecznej. Z badania „Zakupy ?wi?teczne 2020” firmy doradczej Deloitte wynika, ?e 16 proc. bud?etu ?wi?tecznego mieli?my zamiar wyda? tego dnia. Coroczna analiza ofert ponad 1000 sklepów internetowych, przeprowadzona przez Deloitte we wspó?pracy z firm? Dealavo, pokaza?a, ?e promowany przez sprzedawców Black Friday w przypadku wi?kszo?ci sprzedawców nie ogranicza? si? do jednego dnia, ale trwa? nawet ca?y tydzie? i przed?u?y? si? a? do poniedzia?ku 30 listopada. Nie oznacza to jednak zbyt wielu atrakcyjnych promocji dla konsumentów. Ze „?wi?tecznego Barometru Cenowego” wynika, ?e w Black Friday w porównaniu do pi?tku 20 listopada obni?ki cen si?gn??y ?rednio jedynie 3,4 proc.
– Podobnie jak w poprzednich latach pierwsze komunikaty marketingowe promuj?ce Black Friday pojawi?y si? w Polsce ju? po 1 listopada. Dotyczy?o to szczególnie sklepów ze sprz?tem AGD i RTV. W wielu przypadkach BF zamieni? si? w Black Week lub nawet Black Weeks. Ta coroczna ofensywa reklamowo-marketingowa sprawia, ?e polscy konsumenci wiedz?, co oznacza ten dzie? w handlowym kalendarzu. Sieci handlowe natomiast konstruuj? swoje strategie cenowe tak, aby wej?? w szerszy dialog z kupuj?cymi. Ewidentnie w ci?gu kilku ostatnich lat systematycznie zwi?ksza?y swoje kompetencje i coraz dojrzalej identyfikuj? kluczowe elementy dla osi?gni?cia sprzeda?owego sukcesu – mówi Agnieszka Szapiel, Mened?er w dziale strategii Deloitte.
Dzi?ki badaniu Deloitte „?wi?teczne Zakupy 2020” znane s? kategorie produktów, które Polacy najch?tniej wybieraj? jako prezenty dla najbli?szych. Dlatego do analizy wybrano najpopularniejsze produkty z poni?szych kategorii: drobne AGD, akcesoria elektroniczne, czekolady, DIY, drony, gry, konsole, kosmetyki, ksi??ki, laptopy, muzyka, perfumy, planszówki, smart speakers, smartfony, artyku?y sportowe, tablety, telewizory, wearables, zabawki oraz zegarki.
Za pomoc? oprogramowania Dealavo Smart Prices konkretne oferty zosta?y wyszukane oraz pod??czone do codziennego monitoringu. ??cznie przebadano 412 produktów, które znajduj? si? w ofercie 1026 sklepów online.
Ceny w gór?, ceny w dó?
Podobnie, jak w ubieg?ych latach „?wi?teczny Barometr Cenowy” Deloitte pokazuje, ?e obni?ki w Black Friday mia?y raczej charakter symboliczny.
– Monitorowali?my strategie sprzedawców ju? na tydzie? przed Black Friday. Pomi?dzy pi?tkiem 20 listopada a pi?tkiem 27 listopada, ró?nica w obni?onych cenach analizowanych kategorii produktów wynosi?a ?rednio 3,35 proc. W ubieg?ym roku by?o to 4 proc., a dwa lata temu 3,5 proc. Wida? wi?c, ?e to s? wci?? podobne warto?ci. W bardzo niewielu przypadkach obni?ki by?y wi?ksze ni? 5 proc. W tym samym czasie ?redni wzrost cen wyniós? 3,42 proc., wi?c mo?emy mówi?, ?e de facto w Black Friday warto?? badanego koszyka produktów si? nie zmieni?a – mówi Agnieszka Szapiel. Najwi?ksze spadki dotyczy?y smartwatchy i si?gn??y 24-26 proc.
Jak kszta?towa?y si? ceny w tym dniu? Spo?ród blisko 380 przeanalizowanych produktów w przypadku 48 proc. ?rednia cena spad?a w porównaniu do tej z 20 listopada.
– Rok temu przecenionych zosta?o 51 proc. produktów, ró?nica jest wi?c niewielka. Podobn? tendencj? obserwowali?my równie? w poprzednich latach, co pokazuje, ?e sprzedawcy stosuj? wypróbowan? strategi? – mówi Jakub Kot, Prezes Dealavo – przedsi?biorstwa oferuj?cego system do monitoringu cen. W tym roku najwi?ksze atrakcje cenowe klienci mogli upolowa? w kategorii wearables, czyli urz?dze? i odzie?y wyposa?onej w sensory mierz?ce czynno?ci ?yciowe, smart speakerów oraz laptopów. Rozczarowa? si? mog?y osoby, które chcia?y kupi? gry komputerowe oraz konsole, które tradycyjnie w Black Friday tania?y najmocniej. Jak si? okaza?o w tym roku gry i konsole ta?sze by?y w po?owie listopada.
Eksperci Deloitte ??cznie przeanalizowali blisko 6,9 tys. cen produktów, które wybieramy na prezenty dla najbli?szych. W przypadku Black Friday 69 proc. z nich nie ró?ni?o si? cen? w porównaniu do pi?tku 20 listopada. Z kolei w przypadku 17 proc. zanotowano spadek, a w 14 proc. wzrost. Eksperci Deloitte przyjrzeli si? tak?e fluktuacji cen w weekend i poniedzia?ek 30 listopada po „czarnym pi?tku”. W Cyber Monday w stosunku do Black Friday 82 proc. cen pozosta?o bez zmian, co dziesi?ta posz?a w gór?, a 8 proc. w dó?.
– Tradycyjnie Cyber Monday jest domen? sklepów internetowych. Wi?kszo?? sprzedawców przed?u?y?a promocje na weekend i utrzyma?a je a? do poniedzia?ku. Pog??bienie promocji wyst?pi?o w kategorii gier komputerowych i konsol, które w samym BF nie by?y tak promowane, jak w latach poprzednich. Równie? sam poziom promocji w Cyber Monday – w przypadku niektórych sklepów zauwa?alny by? nawet wzrost cen niektórych konsol przed samym Black Friday – mówi Agnieszka Szapiel.
Cenowy rollercoaster
Podobnie jak w ubieg?ym roku, równie? tegoroczna analiza pokaza?a, ?e ró?nica pomi?dzy cenami w poszczególnych sklepach jest naprawd? du?a. Najwi?ksze rozbie?no?ci da?o si? zaobserwowa? w kategorii gier, gdzie ró?nice w czasie Black Friday pomi?dzy cen? maksymaln? a minimaln? si?ga?y 117 proc. Ró?nice si?gaj?ce 103 proc. zanotowano w kategorii akcesoriów elektronicznych. W przypadku perfum i kosmetyków by?o to odpowiednio 97 i 99 proc. I tak na przyk?ad za krem L’oreal Paris, Revitalift Filler (50 ml) tego samego dnia w jednym sklepie trzeba by?o zap?aci? 28,43 z?, a w innym 66,99 z?, czyli ró?nica si?ga?a 136 proc. Z kolei za wod? toaletow? Hugo Boss, Boss The Scent (100 ml) mo?na by?o zap?aci? 174,69 z? lub nawet 429 z?, czyli ró?nica wynios?a a? 146 proc. Uwa?a? trzeba by?o tak?e, kupuj?c akcesoria do smartfonów. Karta pami?ci Samsung Evo Plus Microsdsx 128GB UHS-I U3 kosztowa?a minimalnie 68,29 z?, a maksymalnie 195 z?, czyli ró?nica si?ga?a 186 proc.
Najmniejsze ró?nice pomi?dzy cen? minimaln? a maksymaln? w Black Friday eksperci Deloitte odnotowali w kategorii laptopów (7 proc.), artyku?ów sportowych (10 proc.) oraz czekoladek (17 proc.).
Black Friday rok do roku
Eksperci Deloitte sprawdzili równie? czy ceny tych samych 290 produktów kszta?towa?y si? podobnie w czasie tegorocznego i ubieg?orocznego Black Friday. Okazuje si?, ?e w przypadku 55 proc. z nich ceny wzros?y, a w 45 proc. spad?y.
– Mo?e to wynika? z dwóch rzeczy. Po pierwsze w gospodarce mamy do czynienia ze wzrostem cen w wielu sektorach. Z drugiej strony obni?ki w tym roku by?y p?ytsze ni? zazwyczaj z powodu pandemii. Sklepy mia?y mniejsze zapasy, a tym samym nie by?y zmuszone do g??bokich ruchów cenowych – mówi Mateusz Ma?kowski, Konsultant w dziale strategii Deloitte. Najbardziej obni?ono ceny smart speakers (?rednio o 12 proc.), smartfonów (10 proc.), wearables (8 proc.) oraz gier (6 proc.).
– Spadki te nie zaskakuj? o tyle, ?e s? to kategorie produktów, w przypadku których regularnie na rynku pojawiaj? si? nowe modele, a to zazwyczaj oznacza, ?e ceny starszych id? w dó?, a klienci zyskuj? okazj? do nabycia dobrego sprz?tu w atrakcyjnych cenach – mówi Mateusz Ma?kowski. Z kolei kategorie, w których zauwa?alne by?y wzrosty cen to tablety (6 proc.), planszówki (6 proc.), zabawki (wzrosty ?rednio od 6 do 17 proc. w zale?no?ci od rodzaju) oraz konsole (13 proc.).
