W polskim ekosystemie innowacji startuje w?a?nie kolejna du?a inicjatywa. ORLEN i Narodowe Centrum Bada? i Rozwoju og?osi?y now? edycj? wspólnego przedsi?wzi?cia NEON – konkurs grantowy NEON III z bud?etem niemal 200 mln z?. Nabór potrwa do 30 czerwca 2025 roku i obejmuje trzy strategiczne obszary: dekarbonizacj?, cyfryzacj? i gospodark? obiegu zamkni?tego (GOZ).
Wida? wyra?nie, ?e projekt NEON nie jest tylko kolejnym grantem na badania. To element szerszej transformacji ORLEN, wpisuj?cej si? w strategi? koncernu do 2035 roku, oraz odpowied? na rosn?ce oczekiwania regulacyjne Unii Europejskiej dotycz?ce neutralno?ci klimatycznej. Nowa ods?ona programu to tak?e wyra?ny sygna?, ?e du?e polskie przedsi?biorstwa coraz aktywniej poszukuj? sposobów na systemowe powi?zanie bada? naukowych z biznesem.
Ewolucja programu i wyci?gni?te wnioski
Wprowadzone zmiany – takie jak rezygnacja z obowi?zku wdra?ania wyników bada? przez wykonawc? czy przej?cie tej odpowiedzialno?ci przez ORLEN – pokazuj?, ?e organizatorzy s?uchali rynku. Dla wielu zespo?ów badawczo-rozwojowych, szczególnie tych bez rozbudowanych struktur komercjalizacyjnych, wcze?niejsze warunki by?y barier? nie do pokonania. Teraz proces wygl?da na znacznie bardziej przyjazny: to ORLEN b?dzie przejmowa? rezultaty i odpowiada? za ich dalsze wykorzystanie.
Takie podej?cie jest zgodne z globalnym trendem wzmacniania tzw. translacyjnych ?cie?ek innowacji, gdzie przemys? bierze na siebie odpowiedzialno?? za “przeskok” technologii z laboratoriów na rynek.
Strategiczne ukierunkowanie: dekabonizacja, cyfryzacja, GOZ
Wybór trzech g?ównych tematów nie jest przypadkowy. Dekarbonizacja to dzi? nie tyle innowacja, co obowi?zek – w bran?y rafineryjno-petrochemicznej bez przej?cia na paliwa alternatywne, niskoemisyjny wodór czy technologie zagospodarowania CO? trudno b?dzie utrzyma? konkurencyjno?? po 2030 roku.
Cyfryzacja, zw?aszcza w kontek?cie zarz?dzania farmami wiatrowymi i optymalizacji energetycznej, ma kluczowe znaczenie dla zwi?kszenia efektywno?ci operacyjnej, a tak?e dla tworzenia bardziej elastycznych modeli biznesowych opartych na danych.
Z kolei gospodarka obiegu zamkni?tego – cho? w Polsce nadal traktowana jako temat drugorz?dny – staje si? globalnie coraz bardziej istotna, szczególnie w sektorze chemicznym i energetycznym. Projekty oczyszczania wód poprocesowych mog? znacz?co obni?y? koszty dzia?alno?ci i ryzyka regulacyjne zwi?zane z ochron? ?rodowiska.
