W dobie rosn?cego znaczenia zdalnej komunikacji, konieczno?ci zachowania re?imu RODO, przenoszeniu procesów biznesowych do ?wiata wirtualnego i jednoczesnej wzmo?onej aktywno?ci cyberprzest?pców, bezpieczne przechowywanie dokumentów i nadzór nad ‘hermetyczno?ci?’ komunikacji wewn?trz organizacji staj? si? wa?niejsze ni? kiedykolwiek. Odpowiedzi? na wyzwania dla przedsi?biorców, kreowane przez ten kontekst, mo?e by? technologia blockchain. O jej istnieniu wiadomo nie od dzi?, jednak cz?sto spotykane uto?samianie blockchain z kryptowalutami jest krótkowzroczne, bo zakres zastosowania tej technologii mo?e wykracza? daleko poza sektor finansowy. Co wi?cej, technologia ta spe?nia równie? okre?lone w polskim prawie wymogi np. stawiane trwa?emu no?nikowi, dzi?ki czemu realnie wspiera funkcjonowanie rynku medycznego czy ubezpieczeniowego.
Istot? technologii blockchain jest matematyczna idea zapisu informacji w systemie bloków, gwarantuj?ca z jednej strony niezmienno?? i niezaprzeczalno?? zapisu, z drugiej zapewniaj?ca mo?liwo?? przechowywania informacji w rozproszonych bazach danych. Pionierskim zastosowaniem nowej technologii na szerok? skal? by? Bitcoin, który pojawi? si? w 2009 roku. Od tego czasu utrwali? si? stereotyp uto?samiaj?cy technologi? blockchain z rynkiem kryptowalut. Tymczasem nowatorskie koncepcje i wdro?enia, zrealizowane w ostatnich latach pokazuj?, jak szeroki zakres zastosowa? mo?e by? przez niego wspierany. Poza sektorem finansowym, technologia ta z czasem znalaz?a zastosowanie tak?e w innych bran?ach silnie regulowanych i operuj?cych danymi osobowymi.
– Blockchain najcz??ciej kojarzymy z finansami. Tymczasem ta technologia to przede wszystkim kolejny krok w ewolucji us?ug opartych na przesy?aniu danych. Znajdujemy dla niej coraz wi?cej praktycznych zastosowa? i coraz bardziej doceniamy korzy?ci, które przynosi. Mo?liwo?? bezpiecznej wymiany informacji w sposób, który nie pozwala zmienia? danych bez wiedzy innych u?ytkowników, wykorzystuj? innowatorzy m.in. w bran?y medycznej, prawniczej, logistycznej czy e-commerce – podkre?la Micha? Wetoszka, Dyrektor Biura Inicjatyw i Projektów w KIR
W ostatnich latach wzros?a nie tylko ?wiadomo?? mo?liwo?ci zwi?zanych z blockchain, ale równie? zapotrzebowanie na wiedz? konieczn? do jego implementacji, jako nowatorskiej metody sprawdzania, przechowywania, autoryzowania i wspó?dzielenia danych. Potwierdzaj? to wyniki z badania platformy LinkedIn, w których znajomo?? technologii blockchain znalaz?a si? w czo?ówce najbardziej po??danych u pracowników umiej?tno?ci twardych.
Blockchain gwarantuje bezpieczny i trwa?y zapis informacji
Bazy danych nie musz? by? statyczne, ?eby mog?y by? przechowywane w szyfrowanej formie, która zapewnia bezpiecze?stwo znajduj?cych si? w nich rekordów. Mo?liwo?? ci?g?ej modyfikacji archiwizowanych dokumentów, z zachowaniem pe?nej historii zmian, to opcja która wcze?niej nie by?a dost?pna. Rozproszenie zbiorów danych z kolei powoduje, ?e nie da si? zmieni? zapisanych informacji bez wiedzy uczestników danej sieci, a ka?da próba modyfikacji jest natychmiast widoczna. To wszystko umo?liwia wykorzystanie nowatorskiego podej?cia w wielu kontekstach, m.in. przechowywania danych pacjentów z budow? nieograniczonej w czasie, otwartej historii ?wiadcze? medycznych, synchronizowanie kopii dokumentów z ró?nych placówek z zapewnieniem ich oryginalno?ci bez konieczno?ci ufania podpisom lub o?wiadczeniom, przeciwdzia?anie oszustwom ubezpieczeniowym, czy wreszcie zwi?kszenie transparentno?ci ?a?cucha dostaw, poprzez zapewnienie nieograniczonego dost?pu wszystkim jego uczestnikom do dokumentacji produktu – od fazy produkcji do momentu umieszczenia na pó?ce detalisty lub hurtownika.
Korzy?ci z zastosowania blockchain s? dostrzegane równie? przez instytucje sektora publicznego na ca?ym ?wiecie. Technologi? t? wykorzystuje si? w narz?dziach wspieraj?cych g?osowanie w wyborach, czy te? w zarz?dzaniu ksi?gami wieczystymi i ró?nego rodzaju rejestrami publicznymi, które wymagaj? nie tylko trwa?o?ci przechowywanych rekordów, ale równie? gwarantuj? mo?liwo?? kontroli wprowadzanych modyfikacji. W Polsce technologia blockchain jest popularyzowana w us?udze trwa?ego no?nika, umo?liwiaj?c zgodny z wymogami prawa kontakt z klientami w sektorach silnie regulowanych.
– Oparcie trwa?ego no?nika na blockchain, w nowatorskiej formule wykorzystuj?cej po??czenie z macierz? WORM, spe?nia trzy kryteria stawiane przez prawo przed tym rozwi?zaniem – trwa?o??, dost?pno?? oraz integralno??. Dzi?ki temu trwa?y no?nik mo?e by? wykorzystywany do komunikacji z klientem, w zgodzie z przepisami RODO i innymi regulacjami. Je?li firma przetwarza ogromne ilo?ci wra?liwych danych, mo?e by? pewna ich bezpiecze?stwa, jednocze?nie uzyskuj?c znaczne oszcz?dno?ci – t?umaczy Jolanta B?aszczyk, Ekspert w Linii biznesowej podpis elektroniczny w KIR.
Tak dzia?a us?uga trwa?y no?nik dostarczana przez KIR. Instytucja finansowa, czy firma, która wystawia dokument, np. umow? kredytow? lub handlow?, podpisuje go piecz?ci? elektroniczn? lub certyfiktem i znakuje sygnatur? czasu. Swoim klientom wysy?a odno?nik do strony www.kir.pl, na której mo?na sprawdzi? histori? zmian wprowadzanych w dokumencie oraz zgodno?? z wymogami stawianymi trwa?emu no?nikowi. Tak prowadzony proces sprawia, ?e dokument jest we w?a?ciwy sposób umocowany prawnie i mo?na go wykorzystywa? w kontaktach z innymi organami, np. s?dem. Elektroniczny trwa?y no?nik ma równie? t? przewag? nad tradycyjn? form? (czyli np. wydrukiem papierowym lub no?nikiem w postaci p?yty CD), ?e nie mo?na go zgubi? ani zniszczy? – technologia blockchain stoi na stra?y nienaruszalno?ci i trwa?o?ci dokumentów zapisanych w systemie.
- Trwa?y no?nik znacznie upraszcza procedury dystrybucji i archiwizacji dokumentów, operuj?c w sposób zgodny z przepisami, co jest warto?ci? nie do przecenienia, np. w bran?ach ubezpieczeniowej, medycznej czy logistycznej. Wiemy, ?e mo?liwo?ci zastosowania blockchain wykraczaj? daleko poza bran?? finansow?. Dlatego, oprócz wi?kszej ?wiadomo?ci zalet technologii, potrzebne s? firmy, które podejm? wyzwanie wypracowania rozwi?za? opartych na tej technologii. Niezb?dne jest tutaj ?rodowisko testowe, w którym b?d? one mog?y sprawdzi? swój pomys? i skonsultowa? go z bran?owymi ekspertami – wskazuje Micha? Wetoszka
Odpowiedzi? na t? potrzeb? jest inicjatywa Sandbox Blockchain, która jest wspólnym projektem KIR oraz kluczowych instytucji z sektora finansów i technologii. Piaskownica umo?liwia przedsi?biorcom testowanie w?asnych rozwi?za? w technologii blockchain Hyperledger Fabric (HLF) na bazie skalowalnej platformy rozproszonego rejestru, przeznaczonej do zastosowa? biznesowych. Pomys?y na biznes wykorzystuj?cy blockchain, zweryfikowane dzi?ki piaskownicy, maj? u?atwi? firmom zachowanie prywatno?ci, poufno?ci transakcji czy kontroli dystrybucji informacji pomi?dzy jednoznacznie zidentyfikowanymi uczestnikami sieci oraz wysok? transakcyjno??. Warto podkre?li?, ?e udzia? w Sandbox Blockchain jest nieodp?atny – uczestnicy nie ponosz? ?adnych kosztów zwi?zanych z obecno?ci? na platformie.