Bran?a cyfrowa i nowoczesnych technologii z Polski, Czech, S?owacji i W?gier – Digital V4 – zaapelowa?a do rz?dów swoich pa?stw oraz do Komisji Europejskiej o rozpocz?cie prac nad reform? systemu finansowania pracy artystów opartego o op?at? reprograficzn?. Ich zdaniem dzisiejsza op?ata jest przestarza?a, nie przystaje do tera?niejszo?ci oraz nie nad??a za gwa?townym rozwojem nowych, cyfrowych modeli biznesowych i us?ugowych. Pe?na tre?? poni?ej.
Jako Digital V4, inicjatywa organizacji z bran?y cyfrowej i nowoczesnych technologii krajów Grupy Wyszehradzkiej: Polski, Czech, S?owacji i W?gier, której wspólnym celem jest tworzenie polityki wspieraj?cej innowacyjno?? i cyfryzacj? w Europie ?rodkowo-Wschodniej oraz zacie?nianie wspó?pracy politycznej i gospodarczej w ramach Grupy Wyszehradzkiej, apelujemy do rz?dów naszych pa?stw oraz do Komisji Europejskiej o podj?cie prac nad reform? systemu finansowania pracy artystów opartego o op?at? reprograficzn?. Zabieramy stanowisko w tej sprawie w imieniu istotnych uczestników tego systemu – producentów i dystrybutorów sprz?tu elektronicznego, którzy t? op?at? zgodnie z obowi?zuj?ym prawem s? zobowi?zani dolicza? do ceny wskazanych w krajowych regulacjach urz?dze? elektronicznych i nast?pnie zebrane w ten sposób ?rodki przekazywa? do organizacji zbiorowego zarz?dzania.
W naszej ocenie obowi?zuj?ce rozwi?zanie wymaga gruntownego przemodelowania. Powsta?a w latach 60. XX wieku op?ata reprograficzna nie odpowiada zmianom technologicznym, które zasz?y od czasu jej wdro?enia, a wspó?czesne i nadchodz?ce cyfrowe rozwi?zania technologiczne wymykaj? si? jej przestarza?ym ramom. Jeste?my w obowi?zku zwróci? naszym rz?dom i Komisji Europejskej uwag? na fakt,?e archaiczny model op?aty reprograficznej nie dotrzymuje równie? kroku gwa?townemu rozwojowi nowych cyfrowych modeli biznesowych i us?ugowych. Konieczne jest zatem natychmiastowe dostosowanie systemu do nowych realiów technologicznych oraz metod dystrybucji kultury w sieci.
Od lat borykamy si? z ci?g?? walk? o wyd?u?anie listy urz?dze? obj?tych stosowanymi regulacjami. Sta?e poszerzanie zakresu urz?dze? i no?ników obj?tych op?at? reprograficzn? jest jednak rozwi?zaniem topornym i bardzo wra?liwym na up?yw czasu. Metoda ta jest niewydajna legislacyjne i skazana na niepowodzenie w obliczu cyfryzacji i dynamicznie rozwijaj?cego si? rynku, na którym nowe rozwi?zania pojawiaj? si?, zanim regulacje prawne zostan? dostosowane do istniej?cych ju? produktów i us?ug. W istocie przepisy ju? dzi? odbiegaj? od realiów technologicznych i aktualnych metod odbioru dzie? kultury. Proces ten b?dzie z czasem przybiera? na tempie i uwydatnia? luki dzisiejszego systemu.
Luki te s? bowiem doskonale widoczne ju? dzi?. Op?ata reprograficzna u swego fundamentu zosta?a zaprojektowana jako metoda rekompensacji szkód ponoszonych przez twórców na skutek kopiowania ich dzie?, a wi?c obejmowa?a urz?dzenia i materia?y pozwalaj?ce na to. Taka przes?anka nie odpowiada realiom dzisiejszego odbioru dzie? kultury. Kopiowanie utworów staje si? bowiem reliktem przesz?o?ci. Skala kopiowania daleko odbiega od czasów powszechnego stosowania kaset, czy p?yt CD i staje si? zjawiskiem marginalnym. Obywatele pa?stw Grupy Wyszehradzkiej i Unii Europejskiej korzystaj? dzi? z owoców pracy artystów za pomoc? nowych kana?ów, g?ównie za pomoc? us?ug streamingowych, których popularno?? stale wzrasta i konsekwentnie wypiera kopiowanie. Podkre?li? nale?y równie?, ?e za obcowanie z dzie?ami kultury, konsumenci ponosz? dzi? koszty w postaci comiesi?cznych abonamentów, op?at za czasowy dost?p, czy godz? si? na ogl?danie reklam w ramach us?ugi. Nie ma uzasadnienia dla utrzymania systemu opartego o zanikaj?ce zjawisko, któremu wymykaj? si? dzisiejsze formy odbioru kultury oraz zdobycze post?pu technologicznego. Pot??n? skaz? na systemie op?aty reprograficznej jest równie? jego niejednolity charakter prawny w UE. Potrzeba op?aty reprograficznej jest stale obiektem dyskusji w pa?stwach cz?onkowskich. W efekcie alternatywny model wyst?puj? np. w Finlandii, a w?ród pa?stw, gdzie ona funkcjonuje, wyst?puj? liczne rozbie?no?ci i w?tpliwo?ci. System oparty o op?at? reprograficzn? nie jest ujednolicony nawet w?ród blisko wspó?pracuj?cych pa?stw Grupy Wyszehradzkiej. Wszystko to jest rezultatem niewydajnego legislacyjne charakteru systemu i stoi w sprzeczno?ci ze staraniami Unii Europejskiej na rzecz budowania Jednolitego Rynku Cyfrowego i pog??biania integracji. Do programu prac nad jednoczeniem rynku i legislacji w Europie nale?y zatem w??czy? reform? mechanizmu op?aty reprograficznej. Jako organizacje dzia?aj?ce w obr?bie stale rozwijaj?cego si? Jednolitego Rynku Cyfrowego, dostrzegamy g??bok? potrzeb? stworzenia na nowo wydajnego systemu i ujednolicenia przepisów oraz mechanizmów w nowoczesnej Unii Europejskiej wkraczaj?cej w er? cyfryzacji.
Wierzymy, ?e mo?liwe jest stworzenie uniwersalnej alternatywy dla funkcjonuj?cego, lecz przestarza?ego ju? systemu osadzonego w op?acie reprograficznej. Konieczna i nieunikniona wobec cyfrowego post?pu technologicznego i przemian spo?ecznych reforma dzisiejszego systemu z up?ywem czasu stawa? si? b?dzie coraz bardziej kosztowna i wymagaj?ca. Wobec tego wzywamy rz?dy pa?stw Grupy Wyszehradzkiej i Komisj? Europejsk? do podj?cia dzia?a? na rzecz powszechnego, nowoczesnego, adekwatnego i sprawiedliwego modelu, odpornego na up?yw czasu ju? dzi?, aby zapewni? artystom w ca?ej Grupie i Unii Europejskiej godn? przysz?o?? opart? o powszechnie akceptowane i wydajne mechanizmy finansowania ich pracy.
