Zapotrzebowanie na us?ugi firm tworz?cych oprogramowanie jest na tyle du?e, ?e software house’y nie narzekaj? na brak ciekawych projektów. Coraz mocniej jednak s?ycha? g?osy, ?e niewystarczaj?ca liczba programistów staje si? istotn? barier? rozwoju tego sektora. Jak podaje Software Development Association Poland (SoDA) luka kadrowa w samej Polsce si?ga ju? nawet 300-350 tys. osób i stale ro?nie.
G?ównym wyzwaniem, z którym mierzy si? obecnie polski sektor IT jest niedobór wykwalifikowanej kadry, co ogranicza mo?liwo?ci ekspansji bran?y i podnosi koszty pracy. W konsekwencji zmniejsza si? nasza konkurencyjno?? wobec krajów, z którymi rywalizujemy o udzia? w mi?dzynarodowym rynku nowych technologii. Jeszcze w ubieg?ym roku SoDA informowa?a, ?e w Polsce brakuje 250-300 tys. specjalistów IT. Obecnie przedstawiciele tej organizacji szacuj?, ?e zatrudnienie „na ju?” znalaz?oby nawet 300-350 tys. osób z do?wiadczeniem deweloperskim.
– Na tak du?y wzrost zapotrzebowania wp?yn??a z jednej strony pandemia, która by?a swoistym katalizatorem transformacji cyfrowej praktycznie w ka?dej dziedzinie gospodarki i ?ycia. Z drugiej strony, cz??? globalnych firm po wybuchu wojny za nasz? wschodni? granic? postanowi?a realizowa? swoje projekty w?a?nie w Polsce, zamiast w obj?tej sankcjami Rosji czy na Bia?orusi – mówi Konrad Weiske, wiceprezes SoDA. – Je?li bran?a mia?aby sprosta? rosn?cemu popytowi na us?ugi, nale?a?oby podwoi? zatrudnienie w stosunku do tego z 2021 r.
Wed?ug danych Eurostatu na koniec 2021 r. w sektorze ICT pracowa?o oko?o 586 tys. osób, co stanowi?o 3,5% ogó?u zatrudnionych ludzi w kraju.
Coraz mniej absolwentów na rynku
Deficytu specjalistów nie b?d? w stanie zniwelowa? absolwenci uczelni technicznych, których jest zdecydowanie za ma?o. Jak wynika z raportów GUS dotycz?cych szkolnictwa wy?szego w roku akademickim 2020/2021 studia na kierunku technologie teleinformatyczne uko?czy?o 12 068 osób, rok wcze?niej by?o ich nieca?e 14 tys. Ponadto, zdaniem SoDA system kszta?cenia na kierunkach informatycznych w Polsce jest niedostosowany do potrzeb rynku.
– Uczelnie zapewniaj? solidne podstawy teoretyczne, brakuje jednak nacisku na umiej?tno?ci praktyczne. Wchodz?c na rynek pracy, absolwenci maj? wi?c wiedz? ogóln?, a nie specjalistyczn? i potrzebuj? minimum 1,5 roku do 2 lat, aby mo?na by?o im powierzy? samodzielne prowadzenie projektów – dodaje Konrad Weiske.
Cz??? firm IT radzi sobie z tym wyzwaniem poprzez programy sta?owe, do udzia?u w których zaprasza absolwentów oraz studentów. W ten sposób ukierunkowuj? przysz?ych programistów na technologie, które s? najbardziej potrzebne w danej organizacji. Maj? te? szans? wy?owienia m?odych talentów i zaanga?owania ich w bie??ce projekty. Natomiast sta?y?ci zdobywaj? tak potrzebne na rynku do?wiadczenie i perspektyw? zatrudnienia w firmie, któr? poznaj? „od kuchni”.
Specjali?ci z zagranicy poszukiwani
Pozyskanie do?wiadczonej kadry wspiera program Poland. Business Harbour (PBH), który maksymalnie upro?ci? proces pozyskania wizy i podj?cia pracy w Polsce przez obywateli Armenii, Azerbejd?anu, Bia?orusi, Gruzji, Rosji, Mo?dawii i Ukrainy. Od startu PBH we wrze?niu 2020 r. do stycznia br. takich wiz wystawiono a? 24 258 – liczba ta obejmuje zarówno osoby z bran?y IT, jak i cz?onków ich najbli?szej rodziny. Wojna zablokowa?a natomiast dzia?anie programu w Ukrainie, który dotychczas pomaga? zwi?kszy? nap?yw specjalistów IT z tego rynku oraz w Rosji. Wida? z kolei wzrost zainteresowania relokacj? pracowników z Bia?orusi.
– Nadal jest to kropla w morzu potrzeb. Nasze firmy cz?onkowskie coraz cz??ciej pytaj? o mo?liwo?? rozszerzenia programu wizowego PBH o kolejne kierunki, jak Indie, Ameryka ?aci?ska czy Ba?kany. Dobrze by?oby równie? wprowadzi? procedury u?atwiaj?ce legalizacj? pracy i pobytu na podstawie PBH dla osób otwieraj?cych dzia?alno?? B2B – zwraca uwag? Marcelina Chojnacka, Koordynator ds. Public Advocacy w SoDA.
Rekrutacja wykraczaj?ca poza granice kraju jest jednak równie popularna w?ród du?ych, zachodnich podmiotów. Polskie firmy rywalizuj? wi?c z nimi nie tylko o deweloperów ze wschodu, lecz równie? o tych dost?pnych na rodzimym rynku. Badanie Devire pokaza?o, ?e a? 47% specjalistów IT w ostatnim roku otrzyma?o ofert? pracy od firmy, która nie posiada biura czy przedstawicielstwa w Polsce.
– Zagraniczne przedsi?biorstwa kusz? wy?szymi stawkami i du?ymi, mi?dzynarodowymi projektami, bez konieczno?ci relokacji. Przy rosn?cych kosztach funkcjonowania przedsi?biorstwom w Polsce coraz trudniej b?dzie z nimi rywalizowa? o najbardziej do?wiadczon?, a wi?c najdro?sz?, kadr? – twierdzi Konrad Weiske.
?awka rezerwowych
W warunkach du?ego popytu na specjalistów oraz ich niskiej dost?pno?ci zrekrutowanie osób do nowego projektu IT jest czasoch?onne i kosztowne. Niejednokrotnie firmy decyduj? si? wi?c na outsourcing pracowników. Tak? mo?liwo?? daje im na przyk?ad tzw. ?aweczka, dobrze znana w?ród deweloperów. Jej nazwa nawi?zuje do ?awki rezerwowych w sporcie.
– ?aweczka jest miejscem oczekiwania na zlecenie i umo?liwia „wypo?yczenie” pracowników z bran?y na potrzeby konkretnego projektu czy zlecenia. W ramach SoDA równie? mamy takie rozwi?zanie. Ch?? przyj?cia lub u?yczenia czasu pracy programisty og?asza si? na specjalnych, zamkni?tych kana?ach Slack – bench_ask i bench_own. Ka?da firma korzystaj?ca z ?aweczki zobowi?zuje si? do przestrzegania dobrych praktyk, które ramowo okre?la regulamin naszej organizacji – opowiada Marta K?pa, Dyrektor Zarz?dzaj?ca w SoDA. – Obecnie skupiamy blisko 180 przedsi?biorstw, które zatrudniaj? w Polsce ponad 30 000 pracowników, potencja? jest wi?c ogromny.
Jak podaje Marta K?pa, od pocz?tku dzia?alno?ci u?ytkownicy sodowej „?aweczki” wymienili ze sob? oko?o 7 000 wiadomo?ci. Cz??? firm w?a?nie tam nawi?za?a te? partnersk? wspó?prac? w obszarze outsourcingu specjalistów i obecnie w razie potrzeby kontaktuje si? ju? ze sob? bezpo?rednio. Jest to jednak rozwi?zanie, które wykorzystywane jest przez przedsi?biorstwa adhocowo. My?l?c o rozwoju w d?u?szej perspektywie, ka?da firma stara si? budowa? w?asne zespo?y oparte o wykwalifikowane osoby, a pula tych dost?pnych na rynku jest niewystarczaj?ca.
Bran?a IT jest w rozkwicie, a w dobie post?puj?cej cyfryzacji i automatyzacji, staje si? coraz bardziej kluczowa z perspektywy rozwoju gospodarczego kraju. Tym bardziej pal?cym problemem jest powi?kszaj?ca si? luka kadrowa.
– Potrzebujemy szeroko zakrojonego, systemowego programu podnoszenia kompetencji cyfrowych i informatycznych zarówno w obszarze kszta?cenia uniwersyteckiego, jak i przekwalifikowywania kadr. Bez tego wkrótce b?dziemy w tyle za innymi pa?stwami, które w por? wykorzysta?y swoj? szans?, inwestuj?c w rozwój IT – apeluje Konrad Weiske.
