W porównaniu z rokiem ubieg?ym ponad 32 proc. ma?ych i ?rednich firm przemys?owych w Polsce odnowi?o swój park maszyn i urz?dze?, a 35,2 proc. zwi?kszy?o automatyzacj? procesów produkcji – najcz??ciej wykorzystuj?c do tego ?rodki w?asne oraz leasing. Cz??? mia?a za sob? tak?e umiarkowanie dobry rok, czemu sprzyja?a w pewnym zakresie dywersyfikacja ?róde? finansowania – wynika z badania zrealizowanego dla Siemens Financial Services. Nowa rzeczywisto?? wywo?ana koronawirusem SARS-CoV-2 i konieczno?? zachowania rygoru sanitarnego spowoduje prawdopodobnie jeszcze wi?ksz? automatyzacj?, digitalizacj? oraz zdaln? kontrol? w przedsi?biorstwach.
Kryzys wywo?any epidemi? COVID-19 wstrz?sn?? prawie wszystkimi obszarami gospodarki. Cz??? firm znacz?co musia?a zmniejszy? zakres dzia?alno?ci lub czasowo wstrzyma? j? ca?kowicie, inne borykaj? si? z kolei ze spadkiem popytu spowodowanego mniejsz? konsumpcj?. Ma?ymi krokami gospodarka zaczyna si? odmra?a?, jednak dzieje si? to z zachowaniem rygoru sanitarnego i dystansu spo?ecznego.
Wi?ksza automatyzacja pozwoli zachowa? ci?g?o?? produkcji
– Firmy przemys?owe z sektora M?P mia?y za sob? umiarkowanie dobry rok, co w po??czeniu z programami wsparcia rz?dowego, u?atwi?o przetrwanie zamro?enia gospodarki i pierwszy etap walki z epidemi?. Teraz jednak przedsi?biorcy musz? si? przystosowa? do nowych warunków funkcjonowania. Niektórzy ju? to zrobili zmieniaj?c, chocia? czasowo, profil dzia?alno?ci w stron? produkcji najpotrzebniejszych obecnie rzeczy, jak r?kawiczki czy ?ele dezynfekcyjne – mówi Tomasz Kukulski, Prezes Zarz?du Siemens Financial Services w Polsce. – Z kolei wi?kszo?? musi zaimplementowa? rozwi?zania, które u?atwi? funkcjonowanie w rygorze sanitarnym. W konsekwencji mo?e to jeszcze bardziej zwi?kszy? znaczenie automatyzacji procesów produkcji, której poziom w porównaniu do ubieg?ego roku zwi?kszy?a co trzecia firma, a jeszcze przed epidemi? w najbli?szym roku planowa?a prawie co druga. Wymaga? to b?dzie tak?e elastycznych form finansowania – dodaje.
Automatyzacja dla firm przemys?owych z bran?y tworzyw sztucznych, poligraficznej, obróbki metalu i tzw. food and beverage by?a wa?na jeszcze przed epidemi?. Jak wynika z badania Siemens Financial Services, jej poziom zwi?kszy?o 35,2 proc. ankietowanych przedsi?biorców z tych sektorów, a zmniejszy?o zaledwie 1,5 proc.; u 59,1 proc. pozosta? bez zmian. Jeszcze wi?cej firm chcia?o podnosi? poziom automatyzacji procesów produkcji w ci?gu najbli?szych 12 miesi?cy – a? 44,5 proc.
Co trzecia firma z badanych bran? zwi?kszy?a równie? nak?ady na odnowienie swojego parku maszyn i urz?dze?. Ograniczy?o je 6 proc., a u 59,3 proc. ankietowanych pozosta?y bez zmian. W ci?gu najbli?szych 12 miesi?cy nak?ady na odnowienie maszyn i urz?dze? chcia?o zwi?kszy? 38,2 proc. a zmniejszy? 5,8 proc. Co wa?ne, firmy tak?e cz??ciej odnawia?y swój park maszynowy – w porównaniu do ubieg?ego roku zrobi?o to co czwarte badane przedsi?biorstwo. Nieca?e 12 proc. wskaza?o tak?e na wi?kszy udzia? finansowania zewn?trznego w swoim parku maszyn i urz?dze?, w przypadku 66,5 proc. utrzyma? si? na takim samym poziomie, a spad? zaledwie u 5,8 proc.
– Automatyzacja, digitalizacja, nowoczesny park maszyn i urz?dze? by?y kluczowe do zachowania konkurencyjno?ci jeszcze przed epidemi?. Teraz, w nowej rzeczywisto?ci powinno to post?powa?, co ju? obserwujemy w?ród niektórych klientów. Firmy nie czekaj? a? wirus SARS-CoV-2 zniknie i wszystko wróci do normy. S? kreatywne i próbuj? dostosowa? si? do obecnej sytuacji. Nie wiemy jeszcze na jak d?ugo wirus z nami zostanie, dlatego przedsi?biorcy b?d? szuka? sposobów na zabezpieczenie si? przed ewentualnymi, kolejnymi falami epidemii, zwi?kszaj?c digitalizacj?, automatyzacj? i zdaln? kontrol?– ocenia Cezary Mychlewicz, dyrektor ds. marketingu bran? przemys?owych w Siemens.
Maszyny i urz?dzenia finansowane leasingiem i wypracowanym zyskiem
Bardzo istotn? kwesti? w nowej rzeczywisto?ci b?dzie odgrywa? dost?p do finansowania. Na chwil? przed wybuchem epidemii, ma?e i ?rednie firmy przemys?owe z badanych bran? najcz??ciej finansowa?y swoje parki maszyn i urz?dze? ze ?rodków w?asnych. Wykorzystywa?o je a? 73 proc., z czego 32,8 proc. op?aca?o sprz?t w ca?o?ci z wypracowanych zysków. W przypadku finansowania zewn?trznego, najpopularniejszym stosowanym sposobem by? leasing – wynika z badania Siemens Financial Services. Korzysta? z niego prawie co drugi przedsi?biorca (47,4 proc), z czego co szósty (16,4 proc.) ankietowany finansowa? za pomoc? leasingu ca?y park maszyn i urz?dze?, natomiast reszta (31 proc.) jak?? jego cz???.
– Ma?e i ?rednie firmy przemys?owe docenia?y leasing jako metod? finansowania inwestycji. W pierwszej fazie epidemii COVID-19 cz??? przedsi?biorstw zgormadzone zyski wykorzysta?a prawdopodobnie do utrzymania bie??cej p?ynno?ci. Teraz, po cz??ciowym odmro?eniu gospodarki, gdy przedsi?biorcy musz? dostosowa? si? do nowej rzeczywisto?ci, b?d? potrzebowali ?atwo dost?pnych ?róde? finansowania na niezb?dne inwestycje. Leasing, dzi?ki swojej elastyczno?ci, zapewne pozostanie w czo?ówce najch?tniej wykorzystywanych przez M?P form pozyskania kapita?u – zaznacza Tomasz Kukulski z Siemens Financial Services.
Z kredytów korzysta?o 18 proc. badanych firm. W pewnym zakresie do finansowania maszyn i urz?dze? przedsi?biorcy wykorzystywali równie? dotacje – post?powa?o tak 18 proc z nich.
Ostatni rok z umiarkowanymi wzrostami
Jak wynika z badania Simens Financial Services, firmy M?P z badanych bran? na chwil? przed zamro?eniem gospodarki by?y w umiarkowanie stabilnej sytuacji. W porównaniu do ubieg?ego roku, 22 proc. przedsi?biorstw zwi?kszy?o sprzeda? krajow?, a u 52,8 proc. pozosta?a ona bez zmian. Do spadku przyzna?o si? 18,8 proc. W przypadku sprzeda?y towarów partnerom zagranicznym sytuacja wygl?da nieco lepiej –w ci?gu ostatnich 12 miesi?cy eksport zwi?kszy? blisko co czwarty przedsi?biorca (23,9 proc.). Spadek zanotowa?o 13,7 proc. firm, a 51,3 proc. utrzyma?o eksport na tym samym poziomie. Dodatkowo, co czwarty przedsi?biorca informowa? tak?e o zwi?kszonej ekspansji na nowe rynki zbytu. Spadek zanotowa?o 9 proc. badanych firm.
Firmy dywersyfikuj?ce ?ród?a finansowanie w lepszej kondycji i z wi?ksz? automatyzacj?
Analizuj?c wyniki badania Siemens Financial Services wida?, ?e przed epidemi? przedsi?biorstwa korzystaj?ce z finansowania zewn?trznego by?y w lepszej sytuacji ni? te, które wykorzystywa?y wy??cznie ?rodki w?asne. W porównaniu do poprzedniego roku, firmy dywersyfikuj?ce ?ród?a finansowania zwi?kszy?y sprzeda? krajow? o 32,2 proc. i eksport o 21,7 proc. Natomiast 38,8 proc. uwa?a?o, ?e ich zdolno?? do konkurowania poprawi?a si?. Przedsi?biorstwa polegaj?ce wy??cznie na ?rodkach w?asnych odnotowa?y wyniki analogicznie: 16,9 proc., 8,9 proc. i 16,1 proc.
Podobnie by?o w przypadku automatyzacji procesów produkcji. 40,8 proc. firm dywersyfikuj?cych ?ród?a finansowania zwi?kszy?o jej poziom wzgl?dem ubieg?ego roku, a w przysz?o?ci planowa?o to zrobi? 48 proc. W?ród przedsi?biorstw korzystaj?cych tylko z wypracowanych zysków by?o to 24,2 proc. i 37,1 proc. Firmy korzystaj?ce ze ?rodków zewn?trznych cz??ciej tak?e zwi?ksza?y nak?ady na swój park maszyn i urz?dze? – 42,1 proc. ankietowanych i planowa?y to w ci?gu najbli?szych 12 miesi?cy – 48,7 proc. W przypadku przedsi?biorców polegaj?cych tylko na zyskach by?o to 29 proc. i 31,5 proc. Podobn? ró?nic? wida? równie? w zwi?kszaniu cz?stotliwo?ci odnowie?.
Wp?yw koronawirusa na badane bran?e
Wi?kszo?? badanych podmiotów to do?wiadczone przedsi?biorstwa, prowadz?ce dzia?alno?? powy?ej 21 lat. Zdobyte do?wiadczenie oraz przebyte kryzysy w przesz?o?ci w pewnym sensie mog? pomóc im przetrwa?. Wszystko zale?y jednak od tego, ile potrwa epidemia wywo?ana COVID-19, czego nie da si? przewidzie?.
– Warto pami?ta?, ?e ka?dy przedsi?biorca, niezale?nie od bran?y, jest w nieco innej sytuacji. W przypadku poligrafii lub tworzyw sztucznych, wszystko zale?y od konkretnej firmy. Je?li przedsi?biorstwo dostarcza?o np. plastikowe sztu?ce i opakowania lub plakaty na ró?nego rodzaju wydarzenia biznesowe, sportowe, jej sytuacja jest ci??ka. Natomiast w przypadku produkowania opakowa? dla produktów spo?ywczych, ?rodków higieny czy dezynfekcji, ich sytuacja mo?e by? stabilna, a nawet mog? odnotowywa? wzrosty. Podobnie jest w bran?y food and beverage. Wiele zale?y równie? od ?a?cucha dostaw i jego ewentualnego zachwiania – zaznacza Tomasz Kukulski. – Dodatkowo, kluczow? kwesti? jest teraz dostosowanie si? przez firmy przemys?owe do nowej rzeczywisto?ci, co cz??? przedsi?biorców ju? robi, d???c do wi?kszej automatyzacji i zdalnej kontroli. Do tego potrzeba b?dzie jednak nowych inwestycji, maszyn i urz?dze? oraz finansowania – podsumowuje.