50 lat temu podczas mi?dzynarodowych targów IAA we Frankfurcie nad Menem mia?o miejsce historyczne wydarzenie. Firma ITT-Teves, nale??ca obecnie do Continental, zaprezentowa?a prze?omow? technologi? – pierwszy system ABS o nazwie MK I. Opracowanie tego rozwi?zania da?o pocz?tek innowacjom, które maj? wp?yw na wzrost poziomu bezpiecze?stwa jazdy.
Projektanci pojazdów ju? w 1920 r. wpadli na pomys?, aby zapobiec blokadzie kó? przy ostrym hamowaniu samochodu, tak aby nadal mo?na by?o mie? nad nim kontrol?. Jednak praktyczne rozwi?zanie pojawi?o si? dopiero w momencie opracowania elektroniki o wystarczaj?cej mocy. Pocz?wszy od 1965 r. in?ynierzy w Teves (pó?niej ITT-Teves) – firmie, która w 1998 r. sta?a si? cz??ci? Continental, producenta opon i wiod?cego dostawcy rozwi?za? dla motoryzacji – pracowali nad systemem ABS dla aut pasa?erskich. Od lat 70-tych XX wieku w celu regulowania ci?nienia w uk?adzie hamulcowym stosowano uk?ady scalone oparte na technologii uk?adów analogowych, które mia?y zapobiega? blokadzie kó?. System ten zaprezentowano na targach IAA w 1969 r.
Prze?om, na który trzeba by?o poczeka?
Pocz?tkowo MK I wykorzystano jedynie w 36 pojazdach testowych przeznaczonych dla szwedzkiej policji. Kryzys naftowy oraz zwi?zane z nim os?abienie gospodarki, które szczególnie odbi?o si? na rynku motoryzacyjnym, latami uniemo?liwia?o produkcj? seryjn?. Ostatecznie rozpocz??a si? ona w 1984 r. i by? to prze?om technologiczny. Wprowadzona przez Teves technologia MK II by?a pierwszym na ?wiecie systemem ABS dla samochodów pasa?erskich sterowanym za pomoc? mikroprocesora. W Ameryce Pó?nocnej by? on dost?pny dla samochodu Lincoln Continental, natomiast w Europie ten system bezpiecze?stwa sta? si? standardowym elementem wyposa?enia Forda Scorpio. Kolejn? nowo?ci? by?a jego fabryczna instalacja, wcze?niej system zapobiegaj?cy blokowaniu kó? podczas hamowania zazwyczaj oferowano jako dodatkowe wyposa?enie, za które naliczano dop?at?.
Z uwagi na mo?liwo?? programowania, nasz system mo?na by?o szybko i optymalnie zatwierdzi? zarówno dla manewrów hamowania na nierównych powierzchniach, o wysokim wspó?czynniku tarcia, jak równie? dla tych na powierzchniach ?liskich, tj. lód w zimie. By? on równie? zdecydowanie bardziej elastyczny ni? inne rozwi?zania, a co za tym idzie, mo?na by?o szybko przystosowa? go do innych modeli pojazdów, przyk?adowo z nap?dem przednim lub na wszystkie ko?a. Rozwi?zanie z mikroprocesorem da?o nam kilkuletni? przewag? – wyja?nia Helmut Fennel, który odegra? kluczow? rol? w promowaniu mikroprocesorów w systemach ABS w tamtym okresie.
ABS jako centralny system bezpiecze?stwa
MK II by? pierwszym na rynku systemem ABS, który ??czy? w sobie funkcj? hamowania, wspomaganie hamowania, sterowanie hydrauliczne oraz system ABS w obr?bie jednego, kompaktowego modu?u. Nast?pnie w??czono równie? system kontroli trakcji (TCS). Wa?nym momentem w rozwoju tej technologii by?o wprowadzenie pó?niejszego systemu MK IV, w którym po raz pierwszy pojawi? si? elektroniczny uk?ad rozdzia?u si? hamowania, przez co elementy mechaniczne i hydrauliczne sta?y si? zb?dne. Jego seryjn? produkcj? rozpocz?to w 1989 r. Kolejny prze?om w pracy in?ynierów Continental nast?pi? w 1995 r., gdy do systemu MK 20 po raz pierwszy wprowadzono elektroniczny uk?ad stabilizuj?cy (ESP). W nowym schemacie, który obecnie jest standardem, silnik znajduje si? u góry, blok zaworowy po?rodku, a elektronika u do?u, w swego rodzaju bazowej pozycji. System ABS opracowany przez Continental dalej opiera si? na tej zasadzie, a modu?owo?? wariantów wyposa?enia (ABS, ABS + TCS, ESP) optymalnie spe?nia potrzeby klientów.
Obecnie systemy ABS s? wyposa?one nawet w 50 funkcji dodatkowych, takich jak automatycznie zwolnienie hamulca postojowego podczas ruszania czy system wspomagania ruszania pod gór?. Technologia mo?e te? stanowi? istotny element sk?adowy automatycznego systemu regulacji odst?pu (ACC). A wszystko to oferuje urz?dzenie wa??ce zaledwie 2 kilogramy i zajmuj?ce tyle samo miejsca co lustrzanka jednoobiektywowa (SLR). Pierwszy gotowy do produkcji system ABS od Continental mia? rozmiar zbli?ony do 5-litrowego kanistra z benzyn? i wa?y? 11,5 kg. W ci?gu ostatnich 50 lat ABS sta? si? uniwersalnym systemem kontroli podwozia pod k?tem dynamiki wzd?u?nej i poprzecznej, zw?aszcza na skutek dalszych post?pów, które finalnie przynios?y efekt w postaci ESP. Poniewa? system mo?e indywidualnie kontrolowa? si?? hamowania dla ka?dego ko?a, jest on niezb?dnym elementem obecnych i przysz?ych, systemów kontroli pojazdu. Stanowi tak?e warunek dalszego rozwoju technologii bezpiecze?stwa, takich jak systemy wspomagania kierowcy, oraz kolejny krok w stron? autonomicznej jazdy.
ABS to „kamie? w?gielny wszystkich systemów kontroli podwozia,” stwierdzi? ekspert Continental Jürgen Woywod, który pracuje nad kolejnymi generacjami systemów hamowania. O przysz?o?ci tej technologii zadecyduj? g?ównie innowacje w dziedzinie programowania, prowadz?ce do wi?kszej wygody i jeszcze wi?kszego bezpiecze?stwa. Jürgen Woywod nale?a? równie? do zespo?u, który zastosowa? technologi? ABS Continental w motocyklach i sprawi?, ?e w 2006 r. wyposa?one w ni? dwuko?owe pojazdy po raz pierwszy pojawi?y si? na drogach.
Technologia ABS ratuje ?ycie niezliczonej liczbie osób
ABS nie tylko skraca drog? hamowania i ogranicza ryzyko utraty kontroli nad pojazdem, ale tak?e drastycznie ogranicza liczb? wypadków samochodowych. Szacuje si?, ?e system zmniejsza liczb? zderze? czo?owych na mokrej nawierzchni nawet o 35%. Jak podaj? badania wypadków GIDAS, standardowy uk?ad ABS móg?by tak?e zapobiec 25% wszystkich wypadków motocyklowych. Od 1 lipca 2006 r. wszystkie nowe samochody sprzedawane w Polsce musz? by? wyposa?one w ABS. W Europie Zachodniej obowi?zek ten wprowadzono 2 lata wcze?niej.
System ABS – zarówno w samochodach, jak i w motocyklach – w istotny sposób przyczynia si? do realizacji za?o?e? Wizji Zero, która zak?ada redukcj? wypadków i w konsekwencji osób rannych oraz zabitych na drogach do zera. Aby jeszcze bardziej przybli?y? si? do tego celu, mimo up?ywu 50 lat Continental, producent opon i wiod?cy dostawca rozwi?za? dla motoryzacji, nadal pracuje nad dalszym rozwojem tego systemu bezpiecze?stwa.
