Wspó?cze?nie Ziemi? otacza sie? satelitów, które zapewniaj? nie tylko ??czno?? internetow?, ale równie? pomagaj? uzyska? niezb?dne dane w zakresie nawigacji, pozycjonowania, czy pogody. Trudno sobie wyobrazi? obecny ?wiat bez tych informacji. Dlatego Creotech Instruments S.A., wiod?cy w Europie producent systemów i podzespo?ów satelitarnych oraz zaawansowanej elektroniki dedykowanej m.in. do systemów sterowania komputerami kwantowymi, zamierza wkrótce wystrzeli? w kosmos w?asnego satelit? obserwacyjnego Eagle Eye.
W latach 2010-2019 co roku wystrzeliwano na orbit? 181 satelitów, do roku 2029 b?dzie to ju? ponad 1 tys. sztuk rocznie (+459%). Zgodnie z danymi Satellite Industry Association z 2019 roku, segment produkcji satelitów jest najszybciej rosn?cym segmentem rynku kosmicznego. W 2018 roku rynek ten osi?gn?? warto?? 19,5 mld USD, jego roczna dynamika wzrostu, w porównaniu do 2017 roku, wynios?a a? 26%.
– ?wiatowy rynek nano- i mikrosatelitów rozwija si? szybciej i zyskuje coraz wi?ksze znaczenie z uwagi na stale wzrastaj?cy popyt na ??czno?? mobiln?. Równie? rosn?ca popularno?? us?ug zwi?zanych z nisk? orbit? oko?oziemsk? (LEO), wi?ksze zapotrzebowanie ze strony podmiotów pozarz?dowych na aplikacje do obserwacji Ziemi oraz jej zdj?? satelitarnych, b?d? oddzia?ywa? na t? bran??. Wed?ug analityków z Space Foundation, wzrost CAGR tego rynku mo?e osi?gn?? prawie 25% w 2026 roku – mówi Jacek Kosiec, Prezes Zarz?du Creotech Instruments S.A.
Zgodnie z raportem „The Space Report 2020,” w ubieg?ym roku rozmieszczenie satelitów komunikacyjnych na niskiej orbicie oko?oziemskiej wzros?o o 477% wobec 2019 r. Zdaniem Zarz?du Creotech Instruments, rosn?? b?dzie tak?e rynek zamówie? na konstelacje satelitów, gdzie przyk?adem mo?e by? dzia?alno?? firm typu SpaceX, Iceye, Planet.
– Coraz wi?cej prywatnych przedsi?biorstw pracuje nad wprowadzeniem ca?ych konstelacji zapewniaj?cych m.in. szybkie us?ugi internetowe. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie w Creotech rozwijamy platform? satelitarn? HyperSat, która umo?liwi ich budowanie. Przeznaczona jest do misji kosmicznych prowadzonych przez satelity o masach od 10 do 60 kg (z mo?liwo?ci? przeskalowania w przysz?o?ci do masy 120 kg). Platforma ta mo?e by? wykorzystana do obserwacji Ziemi, rozwoju telekomunikacji, oraz innych zastosowa? – wyja?nia Jacek Kosiec.
Polski kosmos – jakie s? przewidywania
Polska bran?a kosmiczna mo?e wci?? by? uznawana za stosunkowo m?od?, m.in. dlatego, ?e dopiero w 2014 roku zosta?a powo?ana Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), za? trzy lata pó?niej opublikowano pierwsz? Strategi? Kosmiczn?. Jak wskazuj? autorzy opracowania „?rednioterminowe scenariusze rozwoju przemys?u kosmicznego w Polsce” ogólno?wiatowe szacunki warto?ci sektora kosmicznego w 2030 r. si?gaj? poziomu 580-1400 miliardów USD. Przy czym wci?? nie wiadomo dok?adnie, jak ten rynek mo?e wygl?da? w Polsce. Jedyne szacunki co do jego warto?ci znalaz?y si? w Polskiej Strategii Kosmicznej, w której wskazano, ?e do 2030 roku celem jest uzyskanie 3% warto?ci rynku w Europie. Motorem nap?dowym umo?liwiaj?cym osi?gni?cie tego progu mo?e by? realizacja innego celu wskazanego w tym samym dokumencie: zwi?kszenie poziomu wykorzystania danych satelitarnych przez krajow? administracj? publiczn?.
– Odpowiednie dane satelitarne mog? przyspieszy? i u?atwi? wiele procesów, pozostaj?cych w gestii administracji publicznej. Te dane mo?na wykorzysta? w dziedzinach planowania przestrzennego, monitorowania zmian zwi?zanych z ochron? ?rodowiska naturalnego, klimatu, zanieczyszcze?, oceny stanu lasów, upraw rolnych i sadowniczych, czy te? pojawiania si? nielegalnych wysypisk. Nie zapominajmy równie? o monitorowaniu transportu: lotniczego, kolejowego, drogowego, ?eglugi morskiej i ?ródl?dowej. Dost?p do takiej infrastruktury satelitarnej pozwoli na zabezpieczenie potrzeb nowoczesnego Pa?stwa tak?e w obr?bie bezpiecze?stwa wewn?trznego i obronno?ci –mówi dr hab. Grzegorz Brona, Szef Rozwoju Biznesu Creotech Instruments S.A.
Zainteresowanie polskiej armii technikami satelitarnymi pojawi?o si? ok. 10 lat temu, cho? wtedy jeszcze nie planowano budowy, czy zakupu w?asnego satelity wojskowego. Takie plany pojawi?y si? mniej wi?cej w 2015 r. kiedy to stoj?ca na czele konsorcjum, Wojskowa Akademia Techniczna (WAT) przygotowa?a dokument okre?laj?cy mo?liwe sposoby pozyskania przez Polsk? satelitów obserwacyjnych.
Najbli?sze perspektywy
Cho? analitycy wskazuj? na wci?? rosn?c? warto?? sektora kosmicznego na ?wiecie, w Europie oraz w Polsce wci?? wiele kwestii w tej dziedzinie oczekuje na rozstrzygni?cie. Istotnym zagadnieniem jest np. prawo wykorzystania orbity. Zdarza?o si? bowiem, ?e operatorzy wobec braku zautomatyzowanego systemu kontroli ruchu satelitów, r?cznie i za pomoc? wymiany korespondencji decydowali o zmianie kierunku lotu danego satelity, tak aby nie doprowadzi? do zderzenia. Przy dynamicznie rosn?cej ich liczbie, sytuacje potencjalnych kolizji mog? si? powtarza?, a r?czne sterowanie mo?e by? nie wystarczaj?ce. Creotech Instruments S.A. we wspó?pracy z Instytutem Technicznym Wojsk Lotniczych pracuje obecnie nad orbitalnym systemem laserowym, który pozwoli satelitom na wykrywanie i unikanie kolizji ze ?mieciami kosmicznymi – w tym z najmniejszymi tego typu obiektami, trudno obserwowalnymi z Ziemi.
Barier? rozwoju rynku, w tym prywatnych firm, oferuj?cych technologie dla sektora kosmicznego jest tak?e ograniczony dost?p do ?róde? finansowania oraz niedostateczna ilo?? wykszta?conej kadry.
– Projekty realizowane w sektorze przemys?u kosmicznego – w porównaniu do innych obszarów dzia?alno?ci, charakteryzuj? si? wyd?u?onym horyzontem zwrotu z inwestycji. To rodzi trudno?? w znalezieniu funduszy na rozwój technologii czy produktów. Cz?sto jest tak, ?e pozyskanie finansowania z funduszy typu private equity czy venture capital, uzale?nione jest od wcze?niejszego uzyskania dotacji publicznych. W przypadku naszej spó?ki rzeczywi?cie na pocz?tku dysponowali?my grantami, które inwestowali?my w prace B+R, a nast?pnie otrzymali?my tak?e wsparcie od Agencji Rozwoju Przemys?u. Dzi?ki temu mogli?my rozwin?? dzia?alno??, by ostatecznie zwróci? si? do inwestorów prywatnych i przeprowadzi? publiczn? ofert? akcji. Ju? wkrótce b?dziemy spó?k? gie?dow?. Jeste?my te? jedn? z pierwszych spó?ek m?odego sektora kosmicznego, która generuje nie tylko obroty, ale te? rosn?ce z roku na rok zyski – mówi dr Grzegorz Brona.
I dodaje:
– Istotnie zauwa?alny jest wci?? niedostatek odpowiednich kadr, cho? pomys?owo?? oraz wyobra?nia m?odych naukowców jest naprawd? na wysokim poziomie. Jednak?e, poniewa? przemys? kosmiczny w Polsce dopiero powstaje, to nie maj? oni mo?liwo?ci w pe?ni wykorzystania swoich mo?liwo?ci i zainteresowa? w tym zakresie.
W 2019 r. zatwierdzony zosta? bud?et Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) na lata 2020-2024, który wynosi 14,39 mld EUR. Udzia? Polski w tej puli to 166 mln EUR. Równolegle w maju br. rozpocz??a dzia?alno?? druga europejska agencja – European Union Agency for the Space Programme EUSPA, której bud?et w nowej perspektywie finansowania wynosi równie? kilkana?cie miliardów EUR. Zadania tej agencji to przede wszystkim wsparcie komercjalizacji unijnych rozwi?za? kosmicznych. Nigdy wcze?niej w Europie nie inwestowana tak olbrzymich pieni?dzy w rozwój sektora kosmicznego.
W pi?tek 21 maja przypada Mi?dzynarodowy Dzie? Kosmosu, który zosta? ustanowiony w celu upami?tnienia dotychczasowego wk?adu naukowego w rozwój bran?y, ale tak?e w celu inspirowania kolejnych pokole? do poszerzania wiedzy o wszech?wiecie.
