Mimo narastaj?cych cyberzagro?e? i rosn?cej presji regulacyjnej, sektor przemys?owy wci?? opó?nia integracj? cyberbezpiecze?stwa z systemami sterowania (ICS). Czy powolne tempo zmian to wynik ostro?nej strategii – czy kosztownego zaniechania?
W ostatnich latach operatorzy infrastruktury przemys?owej znale?li si? pod siln? presj? z dwóch stron: z jednej strony – coraz bardziej wyrafinowane ataki na systemy OT (Operational Technology), z drugiej – surowe regulacje, takie jak NIS2, które wymagaj? podniesienia poziomu odporno?ci cyfrowej. Mimo to integracja bezpiecze?stwa w samym sercu systemów sterowania pozostaje zaskakuj?co powolna.
Z danych ABI Research wynika, ?e organizacje przemys?owe s? 10–15 lat w tyle za IT pod wzgl?dem dojrza?o?ci cyberbezpiecze?stwa. I cho? coraz cz??ciej mówi si? o konieczno?ci zaufanego sprz?tu i oprogramowania w ?rodowiskach ICS, to wdro?enia realnych, trwa?ych rozwi?za? zabezpieczaj?cych nadal s? rzadko?ci?.
OT kontra IT: ró?ne ?wiaty, ró?ne priorytety
Cho? IT i OT coraz cz??ciej si? przenikaj?, sposób podej?cia do bezpiecze?stwa w tych dwóch obszarach pozostaje diametralnie ró?ny. ?rodowiska przemys?owe tradycyjnie koncentruj? si? na dost?pno?ci i stabilno?ci – systemy maj? dzia?a? nieprzerwanie przez wiele lat, a ka?de zak?ócenie to potencjalne miliony strat.
W tym kontek?cie cyberbezpiecze?stwo – zw?aszcza wymagaj?ce ingerencji w warstw? sprz?tow? – cz?sto spychane jest na dalszy plan. Nie chodzi o brak ?wiadomo?ci zagro?e?, ale o inercj? i ograniczone okno zmian. Dla wielu organizacji przemys?owych bezpiecze?stwo jest istotne, ale nie krytyczne – dopóki co? si? nie wydarzy.
Praktyczne minimum: sie? zamiast sprz?tu
Zamiast inwestowa? w nowe, bezpieczne urz?dzenia ICS, wiele firm si?ga po rozwi?zania sieciowe. Segmentacja, firewalle, systemy detekcji anomalii – to technologie dobrze znane z IT, które mo?na wdro?y? relatywnie szybko, bez wymiany infrastruktury produkcyjnej.
To podej?cie dzia?a dora?nie – ogranicza ryzyko ataku z zewn?trz, poprawia widoczno?? w sieci, pozwala spe?ni? podstawowe wymogi regulacyjne. Jednak ochrona perymetryczna nie wystarczy, gdy atakuj?cy uzyska dost?p do samego urz?dzenia lub wykorzysta luk? w firmware. Bez zaufanego sprz?tu, bezpiecznego rozruchu czy kryptograficznie weryfikowanych aktualizacji, ICS pozostaj? podatne na ataki wewn?trzne i zaawansowane techniki persistent threat.
Kosztowna transformacja
Wdra?anie bezpiecznych rozwi?za? ICS to nie tylko problem techniczny – to te? ogromne wyzwanie finansowe, organizacyjne i logistyczne. Cykle ?ycia urz?dze? w przemy?le s? liczone w dekadach – wiele z nich pracuje nieprzerwanie od kilkunastu lat i niepr?dko zostanie wymienionych.
Modernizacja infrastruktury OT cz?sto oznacza konieczno?? zatrzymania produkcji, zmian w systemach nadrz?dnych, a nawet szkolenia dla personelu operacyjnego. To wszystko przek?ada si? na koszty, które dla wielu firm s? trudne do zaakceptowania – zw?aszcza w czasach niepewno?ci gospodarczej i napi?tych ?a?cuchów dostaw.
Kiedy sprz?t stanie si? norm??
Mimo barier, ro?nie liczba dostawców, którzy inwestuj? w rozwój zintegrowanego bezpiecze?stwa w ICS. Firmy takie jak Siemens czy HMS oferuj? kontrolery z funkcjami zaufanego rozruchu, szyfrowanej komunikacji czy separacji logicznej aplikacji. Z drugiej strony startupy – jak RDDL czy Veridify – proponuj? podej?cia oparte na blockchainie czy postkwantowych algorytmach kryptograficznych, które mog? znacz?co podnie?? poziom bezpiecze?stwa sprz?towego w ?rodowiskach rozproszonych.
W d?u?szej perspektywie to w?a?nie wymiana pokoleniowa urz?dze? ICS stanie si? motorem zmian. Ka?da modernizacja linii produkcyjnej, rozbudowa zak?adu czy wdro?enie systemów Przemys?u 4.0 b?dzie okazj? do zast?pienia przestarza?ych komponentów nowymi, odporniejszymi na zagro?enia.
Nieuniknione tempo
Regulacje takie jak NIS2, IEC 62443 czy europejski akt o odporno?ci cybernetycznej (Cyber Resilience Act) ju? teraz wymuszaj? zmiany – nie tylko na operatorach, ale równie? na dostawcach komponentów i integratorach systemów. Odpowiedzialno?? za ?a?cuch dostaw, konieczno?? dokumentowania bezpiecze?stwa oprogramowania i weryfikacji producentów sprz?tu stanie si? nied?ugo norm?.
Dla wielu firm przemys?owych oznacza to konieczno?? wyj?cia poza dotychczasowe minimum i rozpocz?cie planowania strategicznych modernizacji – nie tylko dla zgodno?ci z regulacjami, ale dla zachowania konkurencyjno?ci i zaufania klientów.
Fundament dla Zero Trust w przemy?le
Wreszcie, zintegrowane bezpiecze?stwo ICS to nie tylko obrona przed atakiem – to warunek wst?pny dla wdro?enia modelu Zero Trust w ?rodowisku OT. Bez zaufanego sprz?tu, bezpiecznej komunikacji i kontroli integralno?ci urz?dze? nie da si? efektywnie zarz?dza? dost?pem, segmentacj? ani detekcj? zagro?e? w czasie rzeczywistym.
Zero Trust w przemy?le to wci?? has?o przysz?o?ci, ale ka?dy krok w kierunku zabezpieczonych ICS – nawet je?li powolny – przybli?a firmy do modelu, w którym nie ma miejsca na domniemane zaufanie.
Czy przemys? zd??y?
Bran?a przemys?owa nie mo?e sobie pozwoli? na dalsz? zw?ok?. Z jednej strony – ataki staj? si? coraz bardziej zaawansowane i wymierzone bezpo?rednio w urz?dzenia OT. Z drugiej – regulatorzy nie zamierzaj? ju? d?u?ej tolerowa? kompromisów w zakresie bezpiecze?stwa.
Zintegrowane, sprz?towe bezpiecze?stwo ICS nie jest luksusem – staje si? niezb?dnym fundamentem nowoczesnej produkcji, logistyki i infrastruktury. Pytanie nie brzmi ju? „czy”, ale „kiedy” firmy zdecyduj? si? zrobi? krok naprzód.