Wyobra? sobie jazd? samochodem bez zasad ruchu drogowego. Przera?aj?ce, prawda? Im wi?cej samochodów na drodze, tym wi?ksze ryzyko wypadków lub ca?kowitego zablokowania ruchu. W zasadzie wszystko, co mo?e potencjalnie zagra?a? ludziom, wymaga jasno okre?lonych zasad, aby zapewni? bezpiecze?stwo. To samo dotyczy sztucznej inteligencji. W miar? jak AI znajduje coraz wi?ksze zastosowanie w?ród konsumentów, firm i rz?dów, ro?nie potrzeba ustalenia zasad odpowiedzialnego korzystania z tej technologii. Tak, jak zwi?kszy?a si? ?wiadomo?? dotycz?ca wp?ywu samochodów na ?rodowisko i wprowadzono dzia?ania maj?ce na celu jego ograniczenie, podobnie jest z AI – potrzebne s? mniej energoch?onne rozwi?zania.
Do tej pory wiele rozmów o AI skupia?o si? na egzystencjalnych tematach, takich jak moment, w którym AI mo?e przewy?szy? inteligencj? ludzi lub obawach, czy AI nas zast?pi. Ale ten etap mamy ju? za sob?. Agenci AI zaczn? przejmowa? wiele ról – od pisania wiadomo?ci czy kodu oprogramowania, po podejmowanie decyzji praktycznie w ka?dej dziedzinie naszego ?ycia, niezale?nie od tego, czy jeste?my tego ?wiadomi, czy nie.
Na szcz??cie, teraz, gdy przysz?o?? jest tera?niejszo?ci?, dyskusja sta?a si? mniej dramatyczna, a bardziej praktyczna pod wzgl?dem proponowanych rozwi?za?. W wi?kszo?ci przypadków nie chodzi o zakazywanie sztucznej inteligencji, a o tworzenie polityk zmniejszaj?cych ryzyko i wdra?anie mechanizmów edukacyjnych oraz egzekwuj?cych odpowiednie zasady. Pos?uguj?c si? analogi? do prowadzenia samochodu, mówimy o ograniczeniach pr?dko?ci, pasach bezpiecze?stwa, a tak?e o edukacji kierowców. Zwolennicy odpowiedzialnego rozwoju AI przyjmuj? podobne podej?cie: nie zakazujmy technologii AI. Stwórzmy ramy i zasady, które zapewni? odpowiedzialne korzystanie i minimalizacj? ryzyka.
Odpowiednie zasady na swoim miejscu
Mimo szumu medialnego i licznych niepokoj?cych informacji, nie wszystko jest tak ponure, jak si? wydaje. Modele sztucznej inteligencji znacz?co usprawni?y procesy i zwi?kszy?y produktywno?? w ró?nych dziedzinach – od wykrywania raka piersi po redukcj? odpadów i wiele innych obszarów. Aby przeciwdzia?a? bardziej szkodliwym skutkom, organizacje na ca?ym ?wiecie publikuj? wytyczne, a rz?dy wprowadzaj? nowe regulacje, takie jak unijne rozporz?dzenie reguluj?ce sztuczn? inteligencj? (AI Act). Dostawcy technologii rozwijaj? narz?dzia zwi?kszaj?ce przejrzysto?? i mo?liwo?? wyja?niania dzia?ania AI. To pierwszy krok nie tylko w kierunku identyfikacji i potencjalnego zniwelowania ryzyk, ale tak?e edukacji u?ytkowników, by byli bardziej ?wiadomi oraz programistów, aby zwracali wi?ksz? uwag? na potencjalne skutki tych technologii.
Kolejnym pozytywnym aspektem jest mi?dzynarodowa wspó?praca. Podej?cia do AI ró?ni? si? w zale?no?ci od regionu: w Chinach wprowadza si? bardziej rygorystyczn? kontrol?, w USA stosuje si? podej?cie oparte na samoregulacji, a wytyczne UE w ramach AI Act opieraj? si? na ocenie ryzyka, stanowi?c kompromis. Poza tym, podpisana w Wielkiej Brytanii rok temu Deklaracja z Bletchley stanowi dowód wspólnego uznania ryzyka oraz zainteresowania i zaanga?owania we wspó?prac? na rzecz zwi?kszenia ?wiadomo?ci i bezpiecze?stwa w zakresie AI.
Oprócz regulacji rz?dowych i bran?owych, kluczowe znaczenie ma zarz?dzanie sztuczn? inteligencj? i danymi w ramach organizacji. Aby lepiej zrozumie? i ograniczy? ryzyka zwi?zane z AI, ka?dy – od najni?szego do najwy?szego szczebla – powinien posiada? wiedz? na temat danych i AI. Powinni wiedzie?, w jaki sposób dane s? wykorzystywane, jak? warto?? przynosz?, jakie potencjalne zagro?enia mog? si? pojawi? oraz jaka jest ich rola w tym procesie. W bardziej technicznych lub praktycznych obszarach firmy potrzebuj? szczegó?owych polityk dotycz?cych dost?pu i u?ytkowania danych, aby zapewni? ich odpowiedni? ochron? i w?a?ciwe wykorzystanie. Ka?dy w organizacji odgrywa rol? w ?a?cuchu warto?ci – od dok?adnego zbierania danych, przez ich ochron?, po tworzenie algorytmów i aplikacji analizuj?cych oraz podejmowanie decyzji na podstawie uzyskanych wniosków.
Solidna baza danych dla osi?gni?cia celów zwi?zanych z AI
Jak wiadomo, nie da si? zrealizowa? strategii AI bez strategii danych, a przede wszystkim – bez odpowiednich danych. Wi?ksza ilo?? i ró?norodno?? zasobów, nie tylko zasilaj? modele AI, ale równie? zmniejszaj? ryzyko tzw. halucynacji, czyli sytuacji, gdy systemy sztucznej inteligencji dostarczaj? nieprawdziwe odpowiedzi, lub uprzedze?, gdzie wyniki nie s? obiektywne czy neutralne. Modele AI zazwyczaj nie „zmy?laj?” odpowiedzi, ale mog? korzysta? z niezaufanych ?róde?. W szczególnie wymagaj?cym ?rodowisku biznesowym zró?nicowane, odpowiednie i wysokiej jako?ci dane s? kluczowym elementem.
Na szcz??cie AI sama zaczyna rozwi?zywa? problemy zwi?zane z jako?ci? danych. Automatyzacje oparte na AI mog? wykrywa? anomalie, naprawia? dane na etapie ich wprowadzania, eliminowa? niespójno?ci i generowa? dane syntetyczne. AI pomaga równie? w zapewnieniu bezpiecze?stwa, identyfikuj?c potencjalne luki w zabezpieczeniach. Jednak odpowiedzialne podej?cie do danych i AI wymaga czego? wi?cej. Kluczow? rol? odgrywa tu solidne zarz?dzanie danymi oraz wykorzystanie rozwi?za? chroni?cych prywatno??.
Dane powinny by? dostosowane do konkretnego przypadku. To w?a?nie pod tym wzgl?dem AI dla firm ró?ni si? od standardowych narz?dzi sztucznej inteligencji. Model AI do u?ytku w organizacji jest wybierany, aby sprosta? konkretnym wyzwaniom, takim jak przewidywanie sprzeda?y, rekomendowanie produktów lub us?ug, wykrywanie wad w produkcji, czy opó?nie? w ?a?cuchu dostaw. Decyzja o wyborze modelu AI, czy to poprzez jego stworzenie, zakup, czy dostosowanie, pomaga ograniczy? ryzyko b??dnych wyników lub uprzedze?. AI dla biznesu jest zaprojektowana w celu realizacji okre?lonych zada?, dzi?ki czemu jest bardziej wydajna pod wzgl?dem wykorzystania zasobów.
W kierunku bardziej zrównowa?onej sztucznej inteligencji
AI ma potencja?, aby znacz?co wp?yn?? na obszary zwi?zane z klimatem, optymalizuj?c wykorzystanie paliw kopalnych i przyspieszaj?c transformacj? w kierunku odnawialnych ?róde?. Jednak sama sztuczna inteligencja zu?ywa ogromne ilo?ci energii. Badania wskazuj?, ?e ChatGPT obecnie wykorzystuje ponad pó? miliona kilowatogodzin energii elektrycznej dziennie, co odpowiada zu?yciu w niemal 180 000 ameryka?skich gospodarstw domowych. Nadszed? czas, by wykorzysta? sztuczn? inteligencj? do opracowania rozwi?za?, które zmniejsz? jej w?asne zapotrzebowanie na energi?.
Z punktu widzenia najlepszych praktyk, firmy musz? znale?? równowag? mi?dzy eksplorowaniem nowych zastosowa? AI a ich odpowiedzialnym i celowym wykorzystaniem, które przynosi rzeczywisty zwrot z inwestycji. Wdro?enie AI w przedsi?biorstwach za pomoc? wyspecjalizowanych, efektywnie wytrenowanych agentów to pierwszy krok, a przejrzysto?? w ca?ym ?a?cuchu warto?ci – od wej?ciowych zasobów, poprzez procesy, a? po rezultaty – pozwala lepiej zrozumie? wp?yw na ?rodowisko i kompromisy podejmowane w d??eniu do warto?ci biznesowej.
Bezpieczniejsza przysz?o?? AI zaczyna si? teraz
Promowanie otwartego dialogu i post?pów w zakresie transparentno?ci sztucznej inteligencji, a w przysz?o?ci dok?adnego jej zrozumienia, to kluczowe kroki w ograniczaniu zwi?zanego z ni? ryzyka. Obiecuj?ce s? ju? inicjatywy, takie jak globalny szczyt po?wi?cony AI, którego efektem jest Deklaracja z Bletchley. Zwi?kszanie ?wiadomo?ci w firmach na wszystkich szczeblach oraz w?ród konsumentów poszerza grup? potencjalnych „stra?ników” i wyposa?a ich w narz?dzia do rozpoznawania zagro?e? oraz zadawania w?a?ciwych pyta?. Jak to mówi?, najlepszym nauczycielem jest do?wiadczenie.
Te do?wiadczenia mo?na wykorzysta? do lepszego zrozumienia i okre?lenia wymaga? wobec platform danych i AI przysz?o?ci. Wymagania te obejm? kwestie, takie jak ró?norodno?? danych, bezpiecze?stwo, zarz?dzanie i zrównowa?ony rozwój. Jednak prawdziwym kluczem do bardziej bezpiecznej sztucznej inteligencji b?dzie g??bsze zrozumienie – zarówno jej pozytywnego, jak i negatywnego potencja?u, wynikaj?ce z wi?kszej ?wiadomo?ci spo?ecznej na temat danych i AI.
Autorka: Jennifer Belissent, g?ówna strateg ds. danych w Snowflake
