Jeden z najnowszych ?wiatowych trendów na rynku pracy – work-life fit – powoli wkracza do Polski. W?ród jego g?ównych za?o?e? i wyró?ników mo?na wymieni? m.in. dowolno?? wyboru modelu pracy oraz elastyczne podej?cie do czasu i godzin realizacji projektów. Wed?ug raportu „Aktualny model pracy w firmach a system pracy work-life fit”, przygotowanego przez SW Research na zlecenie platformy rekrutacyjnej Talent Place, tylko 10 proc. firm daje swoim pracownikom wybór, czy chc? pracowa? stacjonarnie, hybrydowo czy zdalnie. W przypadku po?owy podmiotów pracownicy maj? ustalone odgórnie godziny realizacji zada?, a w 70 proc. firm s? oni zawsze rozliczani z liczby godzin po?wi?conych na swoje obowi?zki.
- Jedynie 25 proc. firm w Polsce pozwala swoim pracownikom na prac? zdaln?, a 18 proc. na prac? w modelu hybrydowym. W co drugiej firmie model pracy jest odgórnie ustalony przez pracodawc?.
- Pracownicy wi?kszo?ci firm (61 proc.) maj? odgórnie ustalony czas pracy, natomiast w 30 proc. firm mo?liwo?? wyboru ram czasowych pracy zale?y od stanowiska.
Co trzeci badany (30 proc.) deklaruje, ?e obowi?zki zawodowe utrudni?y mu zmian? miejsca zamieszkania. Taki sam odsetek wskazuje, ?e praca by?a przeszkod? w rozpocz?ciu lub kontynuowaniu nauki, a dla 24 proc. respondentów tak?e w za?o?eniu rodziny lub rodzicielstwie. - Pracownicy pytani o po??dane benefity, które wspiera?yby opiek? nad dzieckiem i/lub ich prywatne cele, wymieniali najcz??ciej: dop?aty do wakacji (42 proc.), elastyczny czas pracy (39 proc.), dodatkowe dni urlopu (34 proc.), bony na zakupy (34 proc.) czy mo?liwo?? regulowania czasu pracy (30 proc.).
Wprowadzenie zdalnego, a nast?pnie hybrydowego modelu pracy do firm na ca?ym ?wiecie, by?o niew?tpliwie jednym z efektów pandemii COVID-19. Jak wynika z badania „Aktualny model pracy w firmach a system pracy work–life fit”, przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie platformy rekrutacyjnej Talent Place, obecnie mniej ni? po?owa firm w Polsce daje swoim pracownikom mo?liwo?? pracy zdalnej (25 proc.) lub hybrydowej (18 proc.). Co wi?cej, w co drugiej firmie (51 proc.) model pracy jest ustalany odgórnie przez pracodawc?. W przypadku 39 proc. firm mo?liwo?? wyboru modelu pracy zale?y od stanowiska, a w 10 proc. decyzja zale?y od woli pracownika. Badanie wskazuje równie?, ?e w 82 proc. firm praca odbywa si? w sta?ych i powtarzalnych godzinach, a tylko w blisko co pi?tej organizacji (19 proc.) obowi?zuje sta?y czas pracy, ale z elastycznymi godzinami jej rozpocz?cia, np. mi?dzy 8:00 a 10:00. Ponadto, w 67 proc. firm pracownicy zawsze s? rozliczani z tego, ile godzin w ci?gu pracy po?wi?caj? faktycznie na swoje zadania, ale w 31 proc. organizacji czasem takie dzia?anie si? pomija. Prawie po?owa pracowników (48 proc.) uwa?a za bardziej sprawiedliwe traktowanie w oparciu o efekty pracy, ale a? 44 proc. rozpatruje w ten sposób rozliczenie czasu, w którym wykona?o si? swoje zadania.
Wp?yw obowi?zków zawodowych na inne aktywno?ci ?yciowe
- Z naszego badania wynika, ?e pracownicy nie mog? liczy? na elastyczno?? ze strony pracodawców, a wi?kszo?? z nich ma narzucony model i sta?e godziny pracy. Z tego powodu przewa?nie s? oni rozliczani z przepracowanego czasu, a nie zrealizowanych zada?. Ma?a elastyczno?? miejsca pracy cz?sto wp?ywa negatywnie na ?ycie osobiste pracowników, którzy ze wzgl?du na prac? musz? rezygnowa? ze swoich prywatnych celów. Tego typu sytuacje doprowadzaj? cz?sto do szybszego wypalenia, frustracji pracowników. Natomiast dla firm – do mniejszej efektywno?ci i zwi?kszonej rotacji kadr – skomentowa? Przemys?aw Kadula, CEO Talent Place.
Na potwierdzenie tych s?ów warto wskaza?, ?e blisko co trzeci badany (30 proc.) deklaruje, ?e obowi?zki zawodowe utrudni?y mu zmian? miejsca zamieszkania. G?ównymi przyczynami tego by?y ma?o elastyczne miejsce pracy (47 proc.) b?d? kwestie finansowe (41 proc.). Ponadto, 30 proc. respondentów wskazuje, ?e obowi?zki zawodowe utrudni?y podj?cie b?d? kontynuowanie nauki. Najwa?niejsze powody tego to: ma?o elastyczny czas (45 proc.) lub ma?o elastyczne miejsce pracy (42 proc.). Ograniczenie w zakresie za?o?enia rodziny lub rodzicielstwa deklaruje prawie co czwarty badany (24 proc.), a co trzeci uczestnik badania (36%) wskazuje równie?, i? praca utrudnia?a rozwijanie zainteresowa?.
Udogodnienia i sprawy prywatne w godzinach pracy
To samo tyczy si? udogodnie? dla pracowników. Mo?liwo?? realizowania prywatnych celów u?atwia 37 proc. firm, ale taki sam odsetek podmiotów nie wspiera tego w szczególny sposób. Wyst?puj?ce benefity zwykle polegaj? na dofinansowaniu do kursów i szkole? (51 proc.), zapewnieniu mo?liwo?ci pracy zdalnej (49 proc.), po?yczkach pracowniczych (31 proc.) czy mo?liwo?ci regulowania czasu pracy (29 proc.). Podobnie jest w przypadku za?atwiania spraw prywatnych w trakcie czasu pracy – w 49 proc. firm jest to dozwolone jedynie w wyj?tkowych przypadkach. Sami pracownicy pytani o ewentualne benefity w pracy, które wspiera?yby opiek? nad dzieckiem i/lub ich prywatne cele, wymieniali najcz??ciej: dop?aty do wakacji (42 proc.), elastyczny czas pracy (39 proc.), dodatkowe dni urlopu (34 proc.), bony na zakupy (34 proc.) czy mo?liwo?? regulowania czasu pracy (30 proc.).
Work-life fit – ?wiatowy trend w sposobie pracy
– Odpowiedzi? na wspó?czesne wyzwania na rynku pracy, ale te? w?ród samych pracowników mo?e by? koncepcja work-life fit, która polega nie tylko na mo?liwo?ci pracy z dowolnego miejsca, w ró?nych godzinach, ale te? bardziej elastycznego podej?cia do formy ?wiadczenia obowi?zków, skupienie uwagi na efektach, a nie na czasie pracy. Chodzi tu o takie tworzenie kultury organizacyjnej pracy, która u?atwia ??czenie ?ycia zawodowego z osobistym i daje wybór. Takie podej?cie powoduje, ?e pracownicy s? bardziej zaanga?owani, mniej zestresowani, zdrowsi i lepiej skupieni na swoich obowi?zkach w momencie, gdy po?wi?caj? swój czas na prac?. To równie? wymierne korzy?ci dla pracodawców – wi?ksza lojalno?? pracowników, kreatywno?? czy efektywno??. Pandemia pokaza?a, ?e potrafimy pracowa? zdalnie i jest to bardzo wydajne. Takie podej?cie wymaga jednak wi?kszej elastyczno?ci i zaufania. Niezadowolenie z przymusu powrotu do biura b?dzie skutkowa?o zwi?kszon? rotacj?, a to generuje niepotrzebne dodatkowe koszty po stronie pracodawcy – wskazuje Przemys?aw Kadula.
Adaptacja modelu work-life fit w Polsce – to ju? powoli si? dzieje
Jak wynika z badania, 18 proc. respondentów wykazuje si? znajomo?ci? trendu work-life fit, przy znajomo?ci work-life balance na poziomie 29 proc. wszystkich respondentów. Po zaznajomieniu si? z za?o?eniami obu koncepcji, 39 proc. pracowników wskaza?o work-life fit jako t? preferowan? (21 proc. wybra?o work-life balance.
Taki sam procent respondentów (27) w równym stopniu wskaza? work-life fit, jak i work-life balance, w zakresie tego, który z tych modeli bardziej pasuje do opisu obecnych relacji pracownika mi?dzy ?yciem zawodowym a prywatnym. Natomiast 29 proc. odpowiedzia?o, ?e oba te modele pasuj? do ich sytuacji w równym stopniu. Zwolennicy koncepcji work-life fit w?ród g?ównych jej zalet wymieniaj? mo?liwo?? wprowadzenia harmonii mi?dzy ?yciem zawodowym a prywatnym (51 proc.), wskazuj?cych na work-life fit jako bardziej im odpowiadaj?cy. Dodatkowo pracuj? oni wydajniej, gdy nie czuj? na sobie presji prze?o?onych (48 proc.), ?wiadczy to o zaufaniu, jakim pracodawca obdarza pracowników (42 proc.). Przeciwnicy work-life-fit za g?ówny powód podaj? ch?? pracy wg. ?ci?le ustalonego planu (39 proc.), przyzwyczajenie do obecnego modelu (35 proc.) lub obaw? przed chaosem mi?dzy ?yciem zawodowym a prywatnym (32 proc.). Jako najwa?niejsze rozwi?zanie, jakie powinna wdro?y? organizacja wed?ug badanych w ramach work-life fit wskazuj? oni przede wszystkim na elastyczny czas pracy (1/3 wymieni?a t? cech? jako pierwsz?), jasne i sprecyzowane cele dla pracowników (24 proc. na 1 miejscu), elastyczne miejsce pracy (18 proc.), kultur? pracy (16 proc.).
– Chocia? znajomo?? idei work-life fit nie jest jeszcze na wysokim poziomie w Polsce, to jednak cz??? pracowników ju? teraz widzi w niej dla siebie wiele zalet. To model korzystny nie tylko dla m?odych rodziców czy kobiet w ci??y lub wracaj?cych z urlopu macierzy?skiego, ale dla wszystkich tych, którzy dobrze odnajdywali si? w okresie powszechnej pracy zdalnej w trakcie pandemii. Czynnikiem, sprawiaj?cym, ?e wdro?enie idei work-life fit mo?e zako?czy? si? w danej firmie sukcesem jest na pewno zmiana podej?cia samych organizacji na bardziej elastyczne formy wspó?pracy i komunikacji. Ju? teraz wiele firm, g?ównie mi?dzynarodowych, wprowadza ró?ne rozwi?zania, które s? charakterystyczne dla tego modelu – krótszy dzie? czy tydzie? pracy, dodatkowe dni urlopowe, nie wspominaj?c o mo?liwo?ciach pracy zdalnej z dowolnej lokalizacji czy dofinansowania domowego biura – podsumowuje Przemys?aw Kadula.
Metodologia badania „Aktualny model pracy w firmach a system pracy work–life fit”
Badanie zosta?o zrealizowane w dniach 18 – 22 marca 2022 r. przez agencj? badawcz? SW Research na zlecenie Talent Place. Do zebrania wyników wykorzystano metody badawcze CATI (120 wywiadów ze zró?nicowan? prób? pracowników na okre?lonych stanowiskach w okre?lonych segmentach sektora prywatnego w firmach licz?cych co najmniej 10 pracowników) oraz CAWI (1053 ankiet internetowych w?ród aktywnych zawodowo Polek i Polaków powy?ej 18 roku ?ycia).
