Trudno przewidzie?, co si? wydarzy w ?wiecie motoryzacji, gdy ka?dy rok przynosi rewolucyjne zmiany. Najwi?ksze ?wiatowe koncerny samochodowe intensywnie pracuj? nad rozwojem autonomicznych pojazdów. Ju? w przysz?ym roku na rynku mo?e pojawi? si? pierwszy samochód Lexusa, zdolny do w pe?ni autonomicznej jazdy po autostradach. Wy?cig trwa i ?aden producent si? w nim nie zatrzymuje. Powstaj? konstrukcje, które pozwol? kierowcy w czasie jazdy pracowa? na komputerze, ogl?da? filmy lub czyta?. Nast?pnym krokiem b?dzie rezygnacja z miejsca dla kierowcy. Wszyscy staniemy si? pasa?erami. Wiele si? jednak przedtem wydarzy.
Bez w?tpienia ?yjemy w ciekawych czasach. W tym i przysz?ym roku poznamy kolejne modele samochodów, zdolnych do jazdy na trzecim poziomie autonomii, wed?ug klasyfikacji SAE. Mowa o autach zdolnych do samodzielnego poruszania si?, ale w okre?lonych warunkach, np. na autostradzie i w prostych sytuacjach drogowych w mie?cie. Kierowca wci?? jednak musi czuwa? nad prac? systemu i by? gotowy do przej?cia manualnego kierowania.
W tym roku Volvo i Uber zaprezentowa?y efekty swojej niemal 4-letniej wspó?pracy, w postaci produkcyjnej wersji zdolnego do autonomicznej jazdy SUV-a XC90. Samochód korzysta z niezale?nego, opracowanego przez Ubera systemu, który jest nak?adany na seryjny model samochodu. Tak wyposa?one auta b?dzie mo?na zamawia? za pomoc? aplikacji Uber.
Jeszcze bardziej rozbudowan? ofert? z opracowanym wspólnie pojazdem b?dzie mie? Toyota, która zainwestowa?a w Ubera rekordow? sum? 500 mln dolarów. Docelowo te samochody b?d? wozi? pasa?erów bez udzia?u kierowcy. Na razie jednak nad bezpiecze?stwem jazdy wci?? musi czuwa? cz?owiek.
Tymczasem ju? za rok oficjalnie ma zosta? zaprezentowany pierwszy autonomiczny samochód Lexusa. Przystosowana do autonomicznej jazdy, flagowa limuzyna LS automatycznie je?dzi autostradami, ale zamontowane na jej pok?adzie urz?dzenia s? w stanie poradzi? sobie równie? w mie?cie. Potrzebne s? do tego lidary, zestaw udoskonalonych radarów oraz dodatkowe kamery, monitoruj?ce otoczenie po bokach, a tak?e nowe czujniki obrazu z przodu i z ty?u. Samochód ma zadebiutowa? w 2020 roku podczas Igrzysk Olimpijskich w Tokio.
Co potrafi? autonomiczne samochody przysz?o?ci?
Ciekawy eksperyment prowadzi Grupa PSA, testuj?c we Francji wspólnie z firm? VINCI Autoroutes nowe funkcjonalno?ci autonomicznego Peugeota 3008. Chodzi o mo?liwo?? ca?kowicie automatycznego przejazdu przez punkt poboru op?at na autostradzie. Takie sytuacje wymagaj? dobrej komunikacji mi?dzy autonomicznym samochodem i infrastruktur?. Przejazd przez w?skie gard?o, ograniczone betonowymi ?cianami i stalowymi barierami, wymaga zwi?kszenia zdolno?ci pojazdu do precyzyjnej analizy znacznej liczby danych.
Francuzi postanowili równie? sprawdzi?, jak b?dzie si? zachowywa? samochód podczas przejazdu przez obszar, na którym tymczasowo zmieniono organizacj? ruchu, np. z powodu prac drogowych. Testy obj??y równie? przeprowadzenie procedury bezpiecznego zatrzymania, polegaj?ce na skierowaniu pojazdu na bezpieczny obszar, je?eli kierowca nie przejmuje prowadzenia w szczególnych sytuacjach, jak niespodziewane pojawienie si? przeszkód, bardzo z?e warunki atmosferyczne lub gdy ko?czy si? autostrada.
Nad autonomiczn? jazd? na 4. poziomie wed?ug klasyfikacji SAE pracuj? koncerny Daimler AG i BMW Group, skupiaj?c si? na zautomatyzowanej je?dzie drogami szybkiego ruchu i na autonomicznym parkowaniu. W planach jest tak?e rozpocz?cie prac nad wy?szymi poziomami automatyzacji samochodów w centrach miast. Celem jest stworzenie wspólnej, skalowalnej platformy dla nowych modeli autonomicznych BMW i Mercedesów, które maj? si? pojawi? na rynku w 2024 roku. Wyniki wspólnych bada? obu marek, prowadzonych w Centrum Technicznym Mercedesa w Sindelfingen i Kampusie Jazdy Autonomicznej BMW Group niedaleko Monachium, w ramach licencji maj? zosta? udost?pnione równie? innym producentom samochodowego osprz?tu.
Daimler AG pracuje te? nad w?asnymi projektami pojazdów na poziomach autonomizacji 3, 4 i 5. Pierwszy pilota?owy program, obejmuj?cy pojazdy poziomu 4 i 5 je?d??ce w mie?cie, zaczyna si? ju? w tym roku w Dolinie Krzemowej z udzia?em firmy Bosch. BMW pracuje nad zautomatyzowan? jazd? od 2006 roku, a od 2017 prowadzi badania w Kampusie Jazdy Autonomicznej w Unterschleissheim. Na ca?ym ?wiecie je?dzi ju? ponad 70 najnowocze?niejszych, autonomicznych pojazdów testowych tej marki, zbieraj?c dane w celu usprawnienia uczenia maszynowego za pomoc? sztucznej inteligencji. W 2021 roku ma zosta? zaprezentowany model BMW iNEXT, w którym dost?pny b?dzie 4. poziom automatyzacji.
Z kolei Volvo planuje na pocz?tku przysz?ej dekady wprowadzi? now? generacj? swoich autonomicznych modeli, bazuj?cych na platformie pod?ogowej SPA2, które bez nadzoru kierowcy b?d? je?dzi? autostradami i obwodnicami miast. Ponadto w ubieg?ym roku koncern Volvo oraz firma Baidu, w?a?ciciel najwi?kszej wyszukiwarki internetowej w Chinach, po??czy?y si?y w celu opracowania, produkcji i sprzeda?y autonomicznych samochodów z nap?dem elektrycznym na terenie Pa?stwa ?rodka.
Rewolucja w transporcie
Zwyci??y? mog? tylko najbardziej ?mia?e koncepcje. Ju? dzi? na ulicach Sztokholmu mo?na spotka? 12-osobowe miejskie busy, poruszaj?ce si? bez kierowcy po 1,5-kilometrowej trasie. Automatycznie zatrzymuj? si? na ?wiat?ach i przystankach, je?d??c z pr?dko?ci? 20 km/h. W ramach eksperymentu po ulicach Göteborga bez kierowcy je?dzi?o ju? ponad 100 samochodów Volvo.
W pe?ni autonomiczne pojazdy, które nie potrzebuj? kierowcy, w ci?gu najbli?szych kilkudziesi?ciu lat maj? rozwi?za? problemy z zachowaniem bezpiecze?stwa na drogach. In?ynierowie przyj?li za?o?enie, ?e dopracowane, zaawansowane systemy nie b?d? powodowa? ?adnych wypadków. Pomog? równie? w rozwi?zaniu kwestii deficytu miejsc parkingowych i zbiorowego oraz indywidualnego transportu w centrach miast.
S? równie? ?mielsze projekty przysz?o?ci. ?wietnym przyk?adem mo?e by? Elon Musk i jego SpaceX, który chce zbudowa? podziemn?, superszybk? kolej, wykorzystuj?c? silniki indukcyjne, pró?ni? i magnetyczn? lewitacj?. Pocz?tkowo Hyperloop ma je?dzi? z pr?dko?ci? d?wi?ku, a docelowo rozwija? nawet kilka tysi?cy km/h i po??czy? Nowy Jork, Filadelfi?, Baltimore oraz Waszyngton. Testowy tunel o d?ugo?ci 1,14 mili ju? zbudowano w Kalifornii, kosztem 10 mln dolarów. To osobliwe skrzy?owanie Concorde’a z metrem ma s?u?y? do transportu ludzi i towarów. Wed?ug za?o?e? b?dzie znacznie szybsze od wspó?czesnych samolotów, lecz wyra?nie od nich ta?sze.
e-Palette Concept Vehicle
Znacznie bli?ej ziemi i wdro?enia do codziennego u?ytku jest je?d??cy po jej powierzchni koncepcyjny, lecz w pe?ni ju? funkcjonalny, modu?owy pojazd Toyoty o nazwie e-Palette. Tu równie? chodzi o sprawny transport osób i towarów, w??czaj?c w to nowe formy biznesu, np. mobilne sklepy.
Toyota e-Palette to autonomiczny pojazd koncepcyjny z silnikiem elektrycznym, daj?cy dzi?ki modu?owej budowie ogromne mo?liwo?ci dopasowania wn?trza do aktualnych potrzeb. Wyst?puje w trzech wersjach nadwozia o d?ugo?ci od 4 do 7 m, ma 2 m szeroko?ci i 2,25 m wysoko?ci.
Zaprezentowane w 2018 roku na targach CES w Las Vegas, ju? w roku 2020 b?d? wozi? sportowców, dzia?aczy i kibiców podczas Igrzysk Olimpijskich w Tokio. Pojazdy e-Palette s? cz??ci? projektu Mobility as a Service (MaaS).
Od autonomii do ride- i carsharingu
Wbudowany w e-Palette autopilot jest zarz?dzany w chmurze. Dzi?ki innowacyjnemu, modu?owemu wn?trzu ten sam pojazd mo?e s?u?y? jako mobilny sklep lub punkt us?ugowy, biuro, samochód rozwo??cy internetowe zakupy, foodtruck, pokój hotelowy, taksówka albo ?rodek transportu publicznego w ridesharingu. Jego oprogramowanie pozwala wynajmuj?cej go firmie lub prywatnemu u?ytkownikowi zainstalowa? w?asny system autonomicznej jazdy i zarz?dzania. Ten sam pojazd mo?e w ci?gu jednego dnia s?u?y? wielu osobom i podmiotom, zmieniaj?c swoje wyposa?enie i zastosowanie. Popularyzacja tego rozwi?zania sprawi, ?e posiadanie w?asnego samochodu stanie si? niepotrzebne.
e-Palette Concept Vehicle jest cz??ci? futurystycznej koncepcji Toyoty o nazwie e-Palette Alliance, opracowanej we wspó?pracy m.in. z Amazonem, Pizz? Hut i Uberem. W jego rozwijaniu i wdra?aniu ma pomóc tzw. Platforma Mobilnych Us?ug Toyoty, która jest ju? testowana we wspó?pracy z firm? carsharingow? Getaround w San Francisco, a docelowo ma dzia?a? w ró?nych regionach ?wiata.
Wspomniany przed chwil? carsharing jest s?owem-kluczem do kolejnego etapu mobilno?ci przysz?o?ci. W tym w?a?nie kierunku zmierza japo?ski koncern, który za?o?y? w 2018 roku przedsi?biorstwo Toyota Connected Europe, zajmuj?ce si? wdra?aniem do motoryzacji nowych technologii informacyjnych. Jego zadaniem b?dzie wspieranie rozwoju nowych us?ug mobilno?ci, jak wspó?dzielenie pojazdów i nowych rozwi?za? do zarz?dzania flotami, dostosowanych do europejskiego rynku.
G?ównym celem tego startupu jest rozszerzenie dzia?ania cyfrowej chmury systemu Toyota Mobility Services Platform (MSPF), która ma pomóc w komercjalizacji carsharingu, wspó?dzielenia przejazdów oraz dostarczania towarów i us?ug. Wszystko to wynika z wprowadzania do bran?y motoryzacyjnej sztucznej inteligencji, zautomatyzowanego prowadzenia oraz w?a?nie technologii chmury.
Jutro? Jest ju? dzi?
Zaledwie pi?? lat temu nikt w Polsce nie s?ysza? jeszcze o carsharingu. Dzi? na minuty mo?emy wynajmowa? nie tylko samochody osobowe, lecz równie? auta dostawcze, a nawet elektryczne skutery, rowery i hulajnogi. Na tym rynku dzia?a m.in. program Panek CarSharing, którego u?ytkownicy mog? korzysta? z 1,5 tysi?ca hybryd, g?ównie Yarisów. W us?udze carsharingu na ulicach Warszawy debiutuj? w?a?nie nowe Toyoty Corolle i C-HR z nap?dem spalinowo-elektrycznym, staj?c si? konkurencj? dla BMW i3 w us?udze Innogy GO! oraz Audi Q3 od 4Mobility.
Ca?y ?wiat opanowuj? tymczasem nowatorskie pojazdy, których g?ównym celem jest usprawnienie transportu w miastach, jak 5,5-konne, elektryczne trójko?owce Toyoty i-Road i czteroko?owce COMS, które od 2014 roku testowano w us?udze carsharingu we francuskim Grenoble i w stolicy Japonii, Tokio.
Pojazdy zintegrowane z systemem informatycznym ca?ej sieci komunikacyjnej miasta i pozwalaj?ce u?ytkownikom aplikacji dok?adnie planowa? podró? ró?nymi ?rodkami transportu, pojawi?y si? tak?e na ulicach San Francisco. Przypomn? ?wiatu o swoim istnieniu podczas przysz?orocznej olimpiady w Tokio. Zwinny i-Road z wychylnym zawieszeniem przednich kó? jest nie tylko sposobem na sprawny transport, ale równie? roz?adowanie korków i ograniczenie smogu, a tak?e… wo?enie kibiców i sportowców.
W ubieg?ym roku na ulicach indyjskiego Bengaluru i hawajskiego Honolulu zadebiutowa?y programy carsharingowe, oparte na niskoemisyjnych pojazdach i nowoczesnych technologiach cyfrowych. Do dyspozycji u?ytkowników, oprócz elektrycznych rowerów oraz lekkich trzy- i czteroko?owych pojazdów, oddano m.in. Toyoty Prius i Camry oraz Lexusy RX.
Rok temu w serwisie carsharingu w okolicach Wenecji równie? pojawi?y si? znane ju? z ulic Warszawy hybrydowe Toyoty Yaris, a wraz z nimi do?adowywane z gniazdka Priusy Plug-in Hybrid. Do rozpocz?cia i zako?czenia jazdy mieszka?com Wenecji wystarczy karta miejska. Jaka b?dzie przysz?o??? Nie wiemy tego dok?adnie, ale z pewno?ci? ciekawa, cz?sto autonomiczna – z nap?dem hybrydowym, wodorowym lub elektrycznym na baterie.