Decentralized Autonomous Organizations stanowi innowacyjn? i zaawansowan? struktur? organizacyjn?, zasadniczo opart? na technologii blockchain i zarz?dzan? za pomoc? smart contracts. Wraz z rosn?cym potencja?em DAO w?ród przedsi?biorców pojawiaj? si? liczne w?tpliwo?ci dotycz?ce m.in. sposobu prowadzenia tego rodzaju organizacji oraz rozliczenia si? z obowi?zku podatkowego. Wynika to m.in. z faktu, i? z perspektywy polskiego prawa DAO nie posiada osobowo?ci prawnej. Obecnie nie wypracowano w tym zakresie idealnego rozwi?zania. Jednak istniej? pewne alternatywy, które warto zastosowa?. Na czym to polega? W jaki sposób opodatkowa? dzia?alno?? w ramach DAO? Wi?cej informacji na ten temat w poni?szym artykule.
Czym jest DAO?
DAO zgodnie z definicj? jest tzw. Zdecentralizowan? Autonomiczn? Organizacj?, któr? zarz?dza skupiona wokó? niej spo?eczno?? w sposób demokratyczny. Polega to m.in. na tym, ?e decyzje podejmowane s? przez wszystkich zainteresowanych cz?onków. Ponadto warto zaznaczy?, ?e ka?dy oddany g?os jest anonimowy – u?ytkownicy identyfikowani s? za pomoc? tokena blockchain. W przypadku DAO o charakterze inwestycyjnym cz?onkowie posiadaj? tzw. “wspólny portfel”. Kwestia tego, na co zostan? przeznaczone zgromadzone ?rodki, rozstrzygana jest w trakcie g?osowania.
Status prawny DAO z perspektywy polskiego ustawodawstwa
Obecnie brakuje odpowiednich regulacji w krajowym systemie prawnym, które zosta?yby bezpo?rednio dostosowane do specyfiki DAO. Niemniej jednak, z punktu widzenia prawa podatkowego i ró?nych interpretacji, taki podmiot mo?e by? potencjalnie uznany za podlegaj?cy opodatkowaniu. Aktualnie Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja nie stanowi przedmiotu szczególnego zainteresowania ze strony ustawodawcy. W rezultacie organy odpowiedzialne za kontrol? i rozliczenia nie stosuj? jednakowych praktyk w tym zakresie.
Kto jest formalnie odpowiedzialny za dzia?alno?? DAO?
Zasadniczo jednostkami odpowiedzialnymi za funkcjonowanie DAO s? osoby, kieruj?ce ca?? organizacj?. W przypadku ewentualnej kontroli, osoby, które zarz?dzaj? DAO, mog? by? cz??ciowo uznane za “niezarejestrowane stowarzyszenie”, co skutkuje konieczno?ci? odpowiadania za zobowi?zania na podstawie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niestety, ponownie podkre?laj?c – w prawie na pró?no szuka? bezpo?rednich regulacji dostosowanych do charakterystyki tego rodzaju podmiotów. Niekiedy DAO mo?e dysponowa? Trustem, ale formalnie nie jest uprawnione do prowadzenia dzia?alno?ci jako tradycyjna firma. Trust cz?sto jest tworzony w celu zapewnienia osobowo?ci prawnej podmiotowi w sytuacji, gdy konieczne jest np. podpisanie umowy, a jego powstanie opiera si? na procedurze g?osowania.
Kontrole w przypadku DAO bez Trustu
Obecnie istnieje stosunkowo niewielkie ryzyko przeprowadzenia kontroli DAO, wynikaj?ce z braku precyzyjnych przepisów reguluj?cych t? kwesti?. W przypadku preferowania zbiórki funduszy na wspólnym portfelu organizacji za po?rednictwem smart contractu – do tej pory nie zosta?y opracowane ?rodki, które umo?liwi?yby przeprowadzenie kontroli takiego podmiotu.
Jak rozliczy? us?ugi dla DAO? – faktury
Je?li Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja nie posiada Trustu – wystawienie faktury mo?e stanowi? pewnego rodzaju utrudnienie z uwagi na brak formalnej osobowo?ci prawnej. Zwa?ywszy na to jako przedsi?biorca, mo?esz otrzyma? wynagrodzenie za swoje us?ugi pod postaci? walut wirtualnych od grupy osób, które s? cz?onkami DAO. Na podstawie jednej z interpretacji podatkowych, która zosta?a z?o?ona przez nas w ostatnim czasie, zak?adamy, ?e us?ugi te s? zamawiane przez osoby fizyczne wchodz?ce w sk?ad DAO, co wymaga ich fiskalizacji. W praktyce otrzymujesz wtedy zap?at? w kryptowalutach, wystawiasz paragon i odprowadzasz odpowiednie nale?no?ci podatkowe zgodnie z rozliczeniem PIT. Natomiast jako osoba ?wiadcz?ca us?ugi dla DAO posiadaj?cego Trust, wystawiasz faktur? bezpo?rednio na Trust. Takie dzia?anie znajduje potwierdzenie w jednej z naszych interpretacji podatkowych. Z perspektywy ewentualnej kontroli uwa?am, ?e jest to stosunkowo w?a?ciwe podej?cie do rozlicze?.