A? 70 proc. firm na ?wiecie spodziewa si? dezinwestycji w ci?gu najbli?szych dwóch lat. G?ównym powodem podj?cia decyzji o sprzeda?y cz??ci maj?tku jest d??enie do skupienia si? na swojej podstawowej dzia?alno?ci. Jednak ponad po?owa organizacji oczekuje, ?e w tym roku proces ten b?dzie znacznie trudniejszy z powodu zmian rynkowych. Jak wynika z raportu firmy doradczej Deloitte „Is it time for a break? How to maximize divestment success”, priorytetowym zadaniem w procesie dezinwestycji jest wycena przedsi?biorstwa oraz uspokojenie nastrojów pracowniczych. Z kolei g?ównym wyzwaniem po zako?czeniu transakcji s? umowy na us?ugi przej?ciowe (TSA) oraz wycena kosztów z nimi zwi?zanych.
Przy niskim wzro?cie gospodarczym, kiedy przychody firm w du?ej mierze zale?? od ?ci?le okre?lonych strategii korporacyjnych, dezinwestycje staj? si? coraz wa?niejszym procesem, który pozwala dostarcza? warto?? udzia?owcom. Jak pokazuj? wyniki badania Deloitte, jedna trzecia respondentów ma na swoim koncie wi?cej ni? jedn? tak? transakcj? w ostatnich trzech latach, a a? 70 proc. oczekuje przynajmniej jednej w ci?gu najbli?szych dwóch lat. Mimo, ?e aktywno?? i plany na rynku dezinwestycji s? du?e, to wcale nie oznacza to, ?e coraz ?atwiej jest firmom sprzeda? cz??? swojego maj?tku. A? 54 proc. organizacji spodziewa si?, ?e w perspektywie najbli?szych 12 miesi?cy proces ten b?dzie znacznie trudniejszy ze wzgl?du na zewn?trzne uwarunkowania.
G?ównym powodem sprzeda?y cz??ci maj?tku jest optymalizacja portfeli inwestycyjnych. Pozwala to firmom koncentrowa? si? na swojej podstawowej dzia?alno?ci. Dla ponad po?owy respondentów (57 proc.) jest to bodziec do pozbawienia si? niezadowalaj?cych aktywów. Zmieniaj?cy si? krajobraz konkurencyjny i rynkowy tak?e nabiera coraz wi?kszego znaczenia. Wskazuje na to a? 44 proc. respondentów, podczas gdy w 2012 roku by?o to tylko 5 proc. Na trzecim miejscu w?ród powodów sprzeda?y aktywów znalaz?a si? rosn?ca aktywno?? akcjonariuszy i ich udzia? w zarz?dzaniu portfelem.
Nie?atwy do zarz?dzenia proces
Przeprowadzenie udanej dezinwestycji wymaga planowania i umiej?tnej egzekucji. Dla ponad dwóch trzecich respondentów (72 proc.) dok?adna wycena przedsi?biorstwa jest priorytetowym zadaniem, którego musz? si? podj??, aby sprzeda? cz??? swoich aktywów. Na drugim miejscu (61 proc.) znalaz?o si? zbadanie struktur, korzy?ci i kosztów zwi?zanych z potencjaln? transakcj? oraz wydzielenie zespo?u wewn?trz firmy, który b?dzie odpowiedzialny za dezinwestycj?.
A? 71 proc. badanych przyzna?o, ?e najwi?kszy problem ma z morale pracowników. Co wi?cej, dla 40 proc. ankietowanych g?ównym wyzwaniem jest brak informacji od nabywcy aktywów na temat dalszych planów dotycz?cych firmy. Te dwie kwestie s? bardzo powi?zane. Nastroje pracowników pogarszaj? si?, kiedy dochodz? ich s?uchy o sprzeda?y firmy i zaczynaj? spekulowa? na temat swojej przysz?o?ci zawodowej – wyja?nia Kamil Kucharczyk, wicedyrektor w Dziale doradztwa finansowego Deloitte.
Po dezinwestycji wiele firm zazwyczaj wci?? ma zobowi?zania zwi?zane ze sprzedan? cz??ci? maj?tku, które trwaj? kilka miesi?cy lub d?u?ej. Tego typu relacje zwane s? umowami na us?ugi przej?ciowe (TSA). Dla firm to jest jedno z najwi?kszych wyzwa?. Ponad jedna trzecia respondentów (36 proc.) deklaruje, ?e zbyt nisko oszacowa?a koszty ?wiadczenia us?ug przej?ciowych. W przypadku 53 proc. firm umowy TSA trwa?y od 7 do 12 miesi?cy, a w przypadku 22 proc. by?o to ponad 12 miesi?cy.
Wymagaj?cy nabywcy
Zmieniaj?ce si? zewn?trzne uwarunkowania rynkowe, w po??czeniu z wzmacniaj?cymi si? regulacjami prawnymi, sprawiaj?, ?e firmom coraz trudniej jest znale?? nabywc? dla swoich aktywów. A? 50 proc. firm uwa?a, ?e powinna lepiej przygotowywa? si? do procesu dezinwestycji, dostarczaj?c potencjalnym kupcom wi?cej danych analitycznych. Oferentom zale?y na szerszym dost?pie do ?róde? danych, by móc wykona? szczegó?owe analizy biznesowe. Wed?ug 41 proc. respondentów chcieliby oni tak?e wi?kszej interakcji z zarz?dem spó?ki-matki.
Jak pokazuje raport Deloitte, warto?? transakcji zale?y od liczby oferentów. Po?owa badanych firm uwa?a, ?e wi?ksza liczba ch?tnych do nabycia aktywów jest g?ównym czynnikiem, który podnosi warto?? transakcji. Tak samo, zdaniem 50 proc. respondentów, zbyt ma?e zainteresowanie nabyciem inwestycji negatywnie wp?ywa na jej warto??.
Poszerzenie szeregu nabywców jest jednym ze sposobów na zwi?kszenie warto?ci transakcji, ale ewidentnie nie wszystkie firmy dostrzegaj? pe?n? palet? mo?liwo?ci. Wi?kszo?? z nich sprzedaj?c swoje udzia?y, wci?? bardziej preferuje korporacje ni? fundusze private equity. Wybieraj? te? cz??ciej krajowych inwestorów ni? zagranicznych. Post?puj? tak, mimo, ?e wi?ksze szanse domkni?cia transakcji maj? z funduszami PE i nabywcami z zagranicy – podsumowuje Kamil Kucharczyk.
