Coraz cz??ciej w sieci spotykane s? intymne materia?y foto lub wideo – przedstawiaj?ce dzieci – i cz?sto wykonane przez nie same. 25% polskich nastolatków zadeklarowa?o, i? otrzyma?o czyje? materia?y erotyczne, ponad 7% je wys?a?o*. Eksperci NASK przekonuj?, ?e coraz wi?cej takich obrazów kr??y w sieci – za ka?dym z nich mo?e sta? krzywda dziecka. NASK rozpoczyna kampani? zach?caj?c? doros?ych u?ytkowników Internetu do zg?aszania przypadków publikacji tre?ci erotycznych, samodzielnie wytworzonych przez osoby nieletnie.
Publiczna Intymno??
– Nie dla ka?dego „intymno??” znaczy dok?adnie to samo. Ale wi?kszo?? z nas uznaje, ?e sprawy intymne, czyli zwi?zane z seksualno?ci?, nale?? do sfery najbardziej prywatnej i powinno si? je dzieli? wy??cznie z najbli?szymi osobami. Niestety, nie zawsze m?ode osoby w pe?ni zdaj? sobie spraw? ze znaczenia tego faktu. Albo z innych, zewn?trznych powodów, decyduj? si? post?pi? wbrew swojej potrzebie zachowania prywatno?ci. Eksperci, którzy na co dzie? zajmuj? si? tre?ciami szkodliwymi i nielegalnymi w Internecie, w tym materia?ami przedstawiaj?cymi seksualne wykorzystywanie dzieci, coraz cz??ciej otrzymuj? zg?oszenia na temat materia?ów z bardzo intymnymi tre?ciami wideo i zdj?ciami, na których dzieci zarejestrowa?y same siebie, a potem udost?pni?y je innym osobom – mówi Anna Rywczy?ska Kierownik Dzia?u Edukacji Cyfrowej w Pa?stwowym Instytucie Badawczym NASK.
W?ród tych zdj?? czy filmów znajduj? si? takie, gdzie dziecko jest ca?kowicie rozebrane, wida? intymne cz??ci cia?a lub wr?cz jest w trakcie czynno?ci seksualnych.
Mog? to by? tre?ci sextingowe, które m?odzi przesy?aj? sobie nawzajem (np. jako dowód mi?o?ci, zaufania, element flirtu, zabawy). Tre?ci takiej korespondencji niekiedy „wyp?ywaj?” i s? upubliczniane wbrew pocz?tkowym intencjom pary – na skutek k?ótni, pozyskania materia?ów przez osoby postronne lub b??du w zabezpieczeniach. Zdarzaj? si? jednak równie? materia?y, które nastolatki przesy?aj? na prywatnych kana?ach osobom nieznajomym lub publikuj? w szeroko dost?pnych serwisach.
Wed?ug bada? brytyjskiej organizacji Internet Watch Foundation, w?ród znalezionych w Internecie materia?ów o charakterze seksualnym wykonanych przez osoby nieletnie, 96% tre?ci przedstawia?o dzieci znajduj?ce si? w domowym otoczeniu, przewa?nie w pokojach lub sypialniach pe?nych zabawek lub m?odzie?owych dekoracji. 98% materia?ów przedstawia dzieci w wieku 13 lat i mniej.
Samodzielnie nie znaczy dobrowolnie
– Nie mo?na uznawa?, ?e materia?y wytworzone samodzielnie zawsze s? wykonane dobrowolnie. W wielu przypadkach s? to materia?y powsta?e w wyniku procesu uwodzenia dziecka, szanta?u, pod wp?ywem presji rówie?ników lub ?rodowiska b?d? w wyniku podejmowania czynno?ci przez nieletnich, którzy na?laduj?c starszych, nie do ko?ca rozumiej? ca?y kontekst sytuacji – wyja?nia Martyna Ró?ycka Kierownik zespo?u ds. reagowania na szkodliwe i nielegalne tre?ci w Internecie Dy?urnet.
Celem kampanii jest zwrócenie uwagi osób doros?ych na to, ?e nawet drobne dzia?anie, takie jak zg?oszenie nadu?ycia do moderatora lub administratora serwisu, mo?e zapobiec powa?nym konsekwencjom dla dziecka. O ile bowiem m?ody autor/autorka intymnego selfie mo?e nie do ko?ca zdawa? sobie spraw?, jak powa?ny b??d pope?nia, doro?li powinni.
Opublikowanie materia?ów intymnych mo?e prowadzi? do kolejnych nadu?y? wobec dziecka, np. agresywnych i wulgarnych komentarzy, dalszej seksualizacji oraz przemocy polegaj?cej na wymuszaniu dostarczania kolejnych filmów czy zdj??. Powstaj?ce materia?y s? atrakcyjne dla osób o pedofilskich sk?onno?ciach. Blisko co trzeci ankietowany nastolatek w badaniach NASK zadeklarowa?, ?e prowadzi? wideo rozmowy z osobami, których wcze?niej nie zna?, a co ósmy, ?e w trakcie takich rozmów dosta? propozycj? pokazania si? bez ubrania*. Nale?y podkre?li?, ?e wed?ug polskiego prawa utrwalanie i publikacja tre?ci pornograficznych z udzia?em osoby poni?ej 18. roku ?ycia s? nielegalne. Nak?anianie przez doros?ych osoby nieletniej do prezentowania nago?ci równie? jest niezgodne z prawem.
Rola doros?ych
Wielk? rol? maj? do odegrania rodzice, którzy powinni powa?nie traktowa? internetowe do?wiadczenia swoich dzieci, s?ucha? ich i interweniowa? zawsze wtedy, gdy dziecko czuje, ?e sobie nie radzi. Wi?cej na ten temat mo?na przeczyta? na stronie internetowej kampanii.
Niestety, to cz?sto doro?li krzywdz? dzieci. Tym bardziej na pozosta?ych doros?ych, którym dobro dzieci le?y na sercu, ci??y obowi?zek reagowania, gdy dzieje si? co? niepokoj?cego. Zg?aszanie tre?ci, w których osoby ma?oletnie s? widoczne w seksualnym kontek?cie, prowadzi do weryfikacji, czy nie dosz?o do przest?pstwa, przewa?nie do usuni?cia filmu czy zdj?cia z danego serwisu a czasem nawet z wyników wyszukiwania lub z dost?pnych stron portalu spo?eczno?ciowego. To wa?ne dla m?odych osób, dla których ogl?danie kr?puj?cych materia?ów przez rodzin? czy przyjació? mo?e by? ?ród?em cierpienia psychicznego. Dlatego, nawet je?li nie jeste?my pewni, czy osoba, któr? ogl?damy jest niepe?noletnia, czy tylko m?odo wygl?da, powinni?my zg?osi? materia? do sprawdzenia przez moderatora lub do zespo?u Dy?urnet.pl. Wi?cej informacji mo?na znale?? na stronie internetowej kampanii.
Zapraszamy te? do wys?uchania odcinka podcastu NASK Internetowe Rozmowy, po?wi?conego tej tematyce. Odcinek „O zdj?ciach dzieci” jest dost?pny na kilku popularnych platformach, umo?liwiaj?cych s?uchanie podcastów.
