“Sharenting”, czyli praktyka udost?pniania zdj??, filmów i informacji o swoim dziecku w mediach spo?eczno?ciowych, stanowi jeden z najwi?kszych zagro?e? dla rodziców XXI wieku. Z tego nawyku korzysta ponad 40% rodziców w Polsce i 75% w Stanach Zjednoczonych. Nowa, pora?aj?ca kampania Deutsche Telekom ostrzega przed konsekwencjami takich dzia?a? w erze sztucznej inteligencji i technologii deepfake. Spot reklamowy prezentuje Elle, a konkretniej jej cyfrow? wersj? z przysz?o?ci, wygenerowan? za pomoc? technologii deepfake na podstawie zdj?? z dzieci?stwa znalezionych w Internecie. Eksperci ds. cyberbezpiecze?stwa z ESET wskazuj? na takie zagro?enia jak kradzie? to?samo?ci, problemy prawne czy ogromny stres, oferuj?c równie? porady, jak im zapobiec.
Rozwój nowych technologii u?atwia nam ?ycie i pozwala pozostawa? w kontakcie z osobami mieszkaj?cymi daleko od nas. Cz?sto to w?a?nie ch?? dzielenia si? post?pami w rozwoju dziecka z rodzin? czy przyjació?mi sk?ania nas do publikowania tre?ci w social mediach. Pami?tajmy jednak o tym, ?e cyberprzest?pcy równie? stale rozwijaj? swoje metody – oni nigdy nie pozostaj? w tyle za technologi?.
– Wed?ug przewidywa? banku Barclays, do 2030 r. dwie trzecie kradzie?y to?samo?ci i oszustw finansowych b?dzie konsekwencj? publikowania zdj?? dzieci w internecie. Na rodzicach spoczywa odpowiedzialno??, by zminimalizowa? te ryzyka. Z jednej strony musimy zwraca? uwag? na to, co ju? teraz publikujemy w sieci, a z drugiej konieczne jest równie? edukowanie dzieci o niebezpiecze?stwach zwi?zanych z internetem, social mediami i nowymi technologiami wykorzystuj?cymi AI. Pomocne tutaj mog? si? okaza? równie? zaawansowane rozwi?zania s?u??ce do kontroli rodzicielskiej – mówi Kamil Sadkowski, starszy specjalista ds. cyberbezpiecze?stwa ESET
Jakie zagro?enia wynikaj? z sharentingu?
Twój wizerunek nie nale?y ju? do Ciebie
Za ka?dym razem, gdy publikujesz zdj?cie na platformie spo?eczno?ciowej, to zdj?cie nie jest ju? wy??cznie twoje. Warunki u?ytkowania serwisów cz?sto okre?laj?, ?e w momencie przes?ania obrazu na ich serwer, mog? go swobodnie u?ywa? bez Twojej zgody. Chocia? zachowujesz prawa autorskie do obrazu, platforma, na której serwerach znajduje si? obraz, jest w?a?cicielem licencji. Innymi s?owy, platforma spo?eczno?ciowa mo?e wykorzystywa? Twoje zdj?cie w dowolny sposób.
Kradzie? to?samo?ci
Udost?pnianie informacji lub zdj?? dzieci w internecie mo?e skutkowa? kradzie?? to?samo?ci. Publikowanie skanów USG zawieraj?cych poufne informacje nara?a dziecko na ryzyko jeszcze przed narodzinami. Niektóre posty rodziców zawieraj? imi? i nazwisko dziecka, dat? urodzenia, a nawet lokalizacj?. Cyberprzest?pca jest w stanie za pomoc? zaledwie kilku klikni?? odkry? dane osobowe rodziców. Je?eli po??czy to z danymi, które po ró?nych wyciekach bywaj? dost?pne w darknecie, mo?e ukra?? to?samo?? dziecka i w przysz?o?ci np. wzi?? w jego imieniu kredyt. Tego rodzaju ryzyka z ca?? pewno?ci? nie s? dobrym startem w doros?e ?ycie.
Metadane mówi? wszystko
Publikacja zdj?cia na social mediach to przekazanie znacznie wi?kszej liczby informacji ni? tylko jak wygl?da nasze dziecko. Ka?de zdj?cie zawiera w sobie tzw. metadane czyli np. lokalizacj?, rodzaj urz?dzenia u?ytego do zrobienia zdj?cia. Nie wszystkie platformy spo?eczno?ciowe usuwaj? metadane z obrazów. Cyberprzest?pca jest w stanie z ?atwo?ci? wykorzysta? te informacje do zlokalizowania Twojego dziecka, sprawdzenia gdzie chodzi do szko?y, gdzie mieszka, na jakie zaj?cia pozalekcyjne ucz?szcza. Takie informacje mo?na wyczyta? nawet ze zdj?? podpisanych prac plastycznych.
Przyci?ganie uwagi niew?a?ciwych osób
Dobr? zasad? jest to, ?e je?li masz cho?by najmniejsze w?tpliwo?ci czy opublikowa? zdj?cie, lepiej tego nie rób. Zwracaj te? uwag? na to, ?eby nigdy nie upublicznia? zdj?? nagiego dziecka. Nawet niewinne zdj?cie zrobione podczas nauki korzystania z nocnika lub zabawy w baseniku mo?e przyci?gn?? nieodpowiednie osoby i trafi? w niepowo?ane r?ce.
Wzmacnianie z?ych nawyków
Publikowanie informacji o ka?dym momencie ?ycia Twojego dziecka mo?e budowa? z?e nawyki i tworzy? iluzj?, ?e udost?pnianie wszystkiego online jest nieszkodliwe. Upewnij si?, ?e uczysz swoje dzieci bezpiecznego i odpowiedzialnego korzystania z mediów spo?eczno?ciowych. Porozmawiaj z nimi o niebezpiecze?stwach nie zapominaj?c o pozytywnych stronach internetu.
Jak chroni? dzieci przed zagro?eniami b?d?cymi konsekwencj? sharentingu?
W intensywnie rozwijaj?cym si? ?wiecie online codziennie udost?pnianych jest i tworzonych wiele tre?ci o charakterze osobistym. Niestety najcz??ciej s? to obrazy i filmy ?atwo dost?pne dla ka?dego, tak?e dla osób planuj?cych wykorzystanie ich do z?ych celów. Eksperci ds. cyberbezpiecze?stwa ESET radz?, jak unikn?? tego typu sytuacji i uchroni? przed ich konsekwencjami najm?odszych u?ytkowników sieci.
- Zawsze zastanów si? dwa razy przed opublikowaniem zdj??, filmów i innych tre?ci osobistych z wizerunkiem Twoich dzieci w Internecie. Nawet najniewinniejsza tre?? teoretycznie mo?e by? wykorzystana bez twojej zgody do stworzenia deepfake.
- Poznaj dok?adniej ustawienia prywatno?ci w swoich i nale??cych do Twoich dzieci mediach spo?eczno?ciowych. Warto ustawi? profile i listy znajomych jako prywatne, aby zdj?cia i filmy by?y udost?pniane tylko tym, których znasz.
- Rozmawiaj z dzie?mi na temat zagro?e? zwi?zanych z deepfake i szanta?em internetowym. Wyja?nij im, ?e nie powinny udost?pnia? ?adnych tre?ci osobistych innym osobom w sieci.
- Rozmawiaj z dzie?mi o ochronie prywatno?ci online i korzystaniu z ustawie? prywatno?ci w mediach spo?eczno?ciowych.
- Monitoruj aktywno?? swoich dzieci w internecie i zainstaluj oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej, aby zabezpieczy? je przed szkodliwymi tre?ciami i osobami o z?ych intencjach.
- Ostrze? dzieci przed akceptowaniem zaprosze? do znajomych od osób, których nie znaj? w rzeczywisto?ci.
- Zach?? dzieci do natychmiastowego zg?aszania podejrzanych rozmów lub propozycji od obcych osób.
- Naucz dzieci, jak rozpoznawa? sygna?y ostrzegawcze, takie jak pro?by o tre?ci osobiste, ??dania zachowywania tajemnicy, presj? lub gro?by ze strony innych osób.