Bran?a spo?ywcza inwestuje w opakowania nowej generacji, które pozwol? monitorowa? jako?? produktów na ka?dym etapie ich funkcjonowania, od transportu a? do momentu spo?ycia. W przysz?o?ci mog? zast?pi? informacje o zdatno?ci do spo?ycia, oceniaj?c ?wie?o?? zamkni?tych produktów. Najbardziej zaawansowane opakowania pozwol? za? przed?u?y? zdatno?? do spo?ycia poprzez zastosowanie emiterów i absorberów gazowych, a tak?e podgrzej? puszkowane potrawy.
– Najcz??ciej inteligentne opakowania stosuje si? do ?ywno?ci. W Polsce popularne s? wska?niki temperatury pojawiaj?ce si? np. na puszkach, gdy napój zosta? sch?odzony do odpowiedniej temperatury. Takie rozwi?zania s? te? stosowane np. w przypadku mro?onek. Kiedy na którym? etapie transportu produkt zosta? rozmro?ony, wtedy to oznaczenie pojawia si? trwale. B?d? si? równie? rozwija? opakowania aktywne, które nie tyle informuj? o tym, co si? dzieje z produktem, ale faktycznie na niego wp?ywaj?, ?eby przed?u?y? jego ?wie?o?? – mówi Beata Py?-Skro?ska, zast?pca dyrektora Polskiej Izby Opakowa?.
W produkcji inteligentnych etykiet na potrzeby bran?y spo?ywczej wyspecjalizowa?a si? m.in. francuska firma CRYOLOG. Jej in?ynierowie zaprojektowali etykiety Traceo z próbk? mikrobiologiczn? przystosowan? do konkretnego rodzaju produktu. Etykiety nakleja si? na kod kreskowy monitorowanej ?ywno?ci, a je?li dana paczka b?dzie ?le transportowana, przechowywana b?d? minie okres przydatno?ci, próbka kontrolna wybarwia si?, informuj?c tym samym klienta o niezdatno?ci do spo?ycia tego konkretnego produktu.
Firma Maspex z kolei planuje w??czy? si? do prac nad stworzeniem nowatorskiego systemu etykietowania ?ywno?ci w ramach unijnego programu EIT Food Smart Tags. Projekt nie jest skupiony wokó? jednej, konkretnej technologii, jego celem jest stworzenie platformy badawczej i przeanalizowanie obecnie wykorzystywanych systemów inteligentnych opakowa?. Badania pos?u?? do wypracowania najlepszych metod informowania klientów o ?wie?o?ci produktów spo?ywczych opartych na inteligentnych wska?nikach.
– Opakowania monitoruj?ce stan produktu rozpoznaj? procesy gnilne, rozwijanie si? bakterii i wtedy niezale?nie od daty przydatno?ci zobaczymy, czy nadaje si? on do spo?ycia. Z kolei opakowania aktywne realnie wp?ywaj? na produkt, który jest w ?rodku. Najcz??ciej emituj? albo poch?aniaj? np. tlen czy etylen, przed?u?aj?c przez to jego jako??. Opakowania inteligentne i aktywne w bardzo du?ym stopniu pomagaj? przed?u?y? trwa?o?? produktów i ograniczy? marnowanie jedzenia. Od razu patrz?c na opakowanie, widzimy, czy zawarto?? nadaje si? do spo?ycia – wyja?nia ekspertka.
W rozwój aktywnych opakowa? w??czy?a si? m.in. firma SP Group, która we wspó?pracy z NEDO w ramach Japan & Spain Innovation Program opracowa?a system przechowywania produktów mi?snych BIOBARACTIVE przy wykorzystaniu biodegradowalnych produktów o wysokiej barierowo?ci. Zastosowanie wielowarstwowych materia?ów pozwoli?o uszczelni? opakowanie, a bariera gazowa opó?ni? psucie si? ?ywno?ci.
Podobn? technologi? opracowa?a ameryka?ska firma Aptar Food + Beverage z my?l? o przechowywaniu m.in. owoców morskich. Ich SeaWell Protective Packaging System wyposa?ono we wk?adk? poch?aniaj?c? nadmiar p?ynów wydzielanych przez ?ywno??, które mog?yby przyspieszy? jej psucie si? w trakcie transportu i przechowywania. Wk?adka jest w pe?ni bezpieczna dla ?ywno?ci i wed?ug bada? laboratoryjnych jest w stanie zredukowa? liczb? bakterii tlenowych o 99,9 proc. po 13 dniach przechowywania produktów spo?ywczych.
Systemy tego typu mog? s?u?y? nie tylko do informowania o ?wie?o?ci produktów, wykorzystuje si? je tak?e np. w procesie podgrzewania potraw. Technologi? tego typu opracowa? m.in. producent puszek HotCan. Pojemniki te maj? dwuwarstwow? struktur? – potrawa przechowywana jest w wewn?trznym pojemniku, który okala szczelna saszetka z wod?, pod ni? za? umieszczono granulat grzewczy. Po przek?uciu saszetki w wyznaczonych miejscach i wstrz??ni?ciu puszk? w jej wn?trzu dochodzi do reakcji chemicznej, której wynikiem jest wydzielanie ciep?a i podgrzanie potrawy.
– Najprostsze opakowania, które pokazuj? temperatur? czy ?wie?o??, s? ju? dost?pne, a w takich krajach jak Japonia czy Korea Po?udniowa s? ju? dosy? powszechne. W Polsce jeszcze nie, ale na t? chwil? trudno powiedzie?, jak szybko opakowania inteligentne pojawi? si? w codziennym u?yciu. Jest ju? sporo przyk?adów na rynku, ale by mówi? o tym, ?e praktycznie ka?de opakowanie jest w jaki? sposób inteligentne, to jest kwestia na pewno nie roku, dwóch, tylko d?u?szego czasu – przewiduje Beata Py?-Skro?ska.
Wed?ug firmy badawczej Mordor Intelligence warto?? globalnego rynku aktywnych opakowa? do 2025 roku wzro?nie do 25,16 mld dol. W najbli?szych latach ma si? rozwija? w tempie 6,78 proc. w skali roku.
