55 proc. Polaków na swoim przyk?adzie zauwa?y?o, ?e w czasie pandemii koronawirusa nast?pi?o nat??enie wysy?ki fa?szywych wiadomo?ci s?u??cych wy?udzeniu ich danych osobowych. Jeszcze wi?kszy odsetek uwa?a, ?e teraz jest bardziej nara?ona na ich utrat?. Sami jednak niewiele robi?, aby je chroni?. Tak wynika z bada? przeprowadzonych na zlecenie Krajowego Rejestru D?ugów. Sytuacj? komentuje ekspert serwisu ChronPESEL.pl.
Z przeprowadzonego przez IMAS International tu? przed Wielkanoc? sonda?u wynika, ?e co ósmy Polak otrzyma? w okresie trwaj?cej epidemii podejrzanego SMS-a lub e-maila. Najcz??ciej by?y to pro?by o klikni?cie w umieszczony w wiadomo?ci link (42% badanych) lub otworzenie za??cznika (44% ankietowanych). Zastosowanie si? do takiej pro?by prawdopodobnie równa?oby si? z instalacj? wirusa lub z?o?liwego oprogramowania, które umo?liwi?oby przest?pcom dost?p do naszych danych. Te mog? by? wykorzystane potem na przyk?ad do wy?udzenia kredytu albo zakupu sprz?tu elektronicznego. Czasem jednak oszu?ci od razu wyci?gaj? r?k? po nasze pieni?dze. 25% podejrzanych wiadomo?ci zawiera?a bowiem bezpo?redni? pro?b? o wykonanie okre?lonej p?atno?ci.
Polacy pewni siebie
Przest?pcy od zawsze staraj? si? wykorzysta? bie??ce tematy spo?eczne, które anga?uj? ludzi do tego, by zarobi? na ich emocjach. Nie inaczej jest tym razem. Jak wynika z badania, 84% Polaków jest ?ywo zainteresowana tym, co media komunikuj? na temat epidemii koronawirusa. 61% z nich szuka te? informacji na w?asn? r?k?. Oszu?ci chc? wykorzysta? to, ?e jest to obecnie temat numer jeden na ?wiecie. Dlatego od momentu pojawienia si? pierwszych przypadków zachorowa? w Polsce jeste?my zalewani pojawiaj?cymi si? w sieci ofertami kupna produktów, które maj? nas uchroni? przed COVID-19. Najpopularniejsze s? specjalne „antywirusowe” maseczki, szczepionki i suplementy rzekomo hamuj?ce rozwój choroby. Przest?pcy licz? na to, ?e nieostro?ni internauci ujawni? w ten sposób informacje, takie jak imi? i nazwisko, numer PESEL lub adres domowy, które b?dzie mo?na potem wykorzysta?.
– Musimy wszyscy ca?y czas ostrzega? i edukowa? spo?ecze?stwo na temat ochrony danych osobowych. Szczególnie teraz w okresie pandemii. Dobrze, ?e zaj??y si? tym równie? w?adze pa?stwowe. Prokuratura Krajowa powo?a?a specjaln? grup? odpowiedzialn? za monitorowanie wszystkich incydentów i przest?pstw gospodarczych zwi?zanych z koronawirusem w Polsce, a Ministerstwo Cyfryzacji wspólnie z NASK, UKE i najwi?kszymi telekomami uruchomi?o rejestr stron pishingowych. W tej sprawie musimy trzyma? wspólny front – mówi Bart?omiej Drozd, ekspert serwisu ChronPESEL.pl.
Te dzia?ania ju? anga?uj? internautów. Jak donosi CERT Polska, w pierwszym tygodniu od momentu uruchomienia portalu, lista ostrze?e? przed przest?pczymi stronami zosta?a pobrana ponad 60 tysi?cy razy. Wydawa? by si? mog?o jednak, ?e ta liczba powinna by? du?o wy?sza. Mo?e to wynika? ze zbytniej pewno?ci siebie u?ytkowników Internetu.
Jak wynika z przeprowadzonego przez IMAS International badania, 60% Polaków deklaruje, ?e jest ?wiadoma tego, ?e w czasie epidemii s? bardziej nara?eni na wy?udzenie swoich danych. 88% z nich twierdzi, ?e wie, jak rozpozna? fa?szyw? informacj? z banku. A 69% jest pewna tego, ?e podczas zakupów internetowych z ?atwo?ci? unikn? wszelkich pu?apek zastawionych przez cyberprzest?pców.
Zderzenie z rzeczywisto?ci?
Tak to wygl?da, je?li chodzi o deklaracje. Pytanie, czy wi?ksza ?wiadomo?? oraz pewno?? swojej wiedzy i umiej?tno?ci przek?adaj? si? w jaki? sposób na rzeczywisto??? Tu nie wygl?da to ju? tak dobrze. Jedn? z podstawowych zasad zachowania bezpiecze?stwa swoich danych w sieci jest regularna zmiana u?ywanych w Internecie hase?. Tymczasem z przeprowadzonego badania wynika, ?e pomimo wysokiej ?wiadomo?ci zagro?enia, tylko 18% Polaków zdecydowa?o si? na taki ruch. Jeszcze mniej, bo zaledwie 8% z badanych, przyzna?o, ?e usun?li swoje konta w serwisach, z których dawno nie korzystali. Uruchomienie dodatkowych programów blokuj?cych spam na urz?dzeniach, których u?ywaj? na co dzie? zadeklarowa?o wy??cznie 21% badanych. Z reszt? to iluzoryczna ochrona, poniewa? wi?kszo?? z nich korzysta z wersji próbnych lub darmowych. Wychodzi wi?c na to, ?e pomimo szumnych deklaracji, w sytuacji zagro?enia, niewiele si? zmieni?o.
– Je?eli nie wiemy, kto i w jakim stopniu ma w Internecie dost?p do informacji na nasz temat, stajemy si? ?atwym celem dla oszustów, którzy tylko szukaj? takich okazji. Dlatego bardzo wa?ne jest, by regularnie zmienia? has?a do swoich kont oraz ogranicza? miejsca, w których udost?pnili?my nasze dane do minimum. Z przeprowadzonego badania wynika, ?e pomimo ?wiadomo?ci zagro?enia, w?ród u?ytkowników Internetu wci?? przewa?a my?lenie na zasadzie – mi na pewno nie przytrafi si? co? takiego. To mo?e si? zem?ci?, poniewa? pierwszym krokiem do pope?nienia przest?pstwa jest u?pienie czujno?ci potencjalnej ofiary. Z do?wiadczenia wiem, ?e z konsekwencjami wycieku danych mo?emy mierzy? si? nawet kilka lat po tym, jak przest?pcy weszli w ich posiadanie. St?d bardzo wa?ne, by zachowa? czujno?? i odpowiednio si? zabezpieczy? – ostrzega Bart?omiej Drozd z serwisu ChronPESEL.pl, partnera Krajowego Rejestru D?ugów.