W badaniach klinicznych w Polsce w ci?gu jednego roku mo?e bra? udzia? nawet 25 tys. osób, a na ?wiecie ta liczba si?ga nawet 1,8 miliona. O?rodkom zale?y na sta?ym podnoszeniu bezpiecze?stwa i komfortu uczestników bada?. Ka?dego roku zmieniaj? si? potrzeby pacjentów, które s? mocno brane pod uwag?. Dzi?ki temu wprowadzane s? nowatorskie technologie, które umo?liwiaj? m.in. zdalne monitorowanie stanu zdrowia pacjenta czy szybsz? analiz? danych. Polska odgrywa tu bardzo wa?n? rol?.
Dzi?ki badaniom klinicznym ka?dego roku powstaje nawet ponad 60 nowych leków i terapii, z których korzysta? mog? pacjenci. Wzrost zainteresowania badaniami klinicznymi, zarówno firm farmaceutycznych jak i pacjentów, uwidoczni? si? podczas pandemii COVID-19, gdzie w latach 2020 i 2021 ponad 1300 nowych bada? dotyczy?o w?a?nie tej choroby. W 2022 roku liczba uczestników bada? klinicznych si?ga?a ponad 1,8 mln osób. Jak podaje raport “?wiadomo?? Polaków na temat bada? klinicznych – Pratia 2022” w badaniach klinicznych w samym tylko 2020 roku wzi??o udzia? ponad 25 tys. Polaków. A? 76% osób, które bra?o uczestniczy?y w badaniu deklaruje sk?onno?? do ponownego udzia?u!
Innowacje wspieraj? innowacje
Badania kliniczne s? synonimem rozwoju medycyny. Bez nich niemo?liwe jest udost?pnianie pacjentom nowych leków i terapii. Wida? to szczególnie na przyk?adzie obszaru onkologii, gdzie w minionym roku oko?o 30% z wszystkich opracowanych leków dotyczy?o w?a?nie tego obszaru. Wiele chorób onkologicznych, które jeszcze niedawno zagra?a?y naszemu ?yciu, jest dzi? chorobami przewlek?ymi. Badania kliniczne realizowane s? w celu potwierdzenia skuteczno?ci badanych preparatów oraz bezpiecze?stwa pacjentów w trakcie trwania ca?ego badania. Procedury s? niezwykle rozbudowane, a stan zdrowia szczegó?owo analizowany. Jednocze?nie obok bezpiecze?stwa, szczególn? uwag? przywi?zuje si? do potrzeb pacjentów. To w?a?nie one wraz z post?pem technologicznym nap?dzaj? potrzeb? innowacji.
Nowoczesne rozwi?zania poprawiaj? komfort pacjentów
Dzi? wi?kszo?? bada? wymaga cyklicznej obecno?ci pacjenta w o?rodku, ale dzi?ki rozwojowi nowych narz?dzi medycznych w przysz?o?ci model niektórych bada? klinicznych mo?e si? zmieni? na zdalny lub hybrydowy. Decentralizacja bada? klinicznych pomaga przenosi? badania kliniczne z o?rodka do domu pacjenta, a dzi? jest prawie trzykrotnie wi?cej bada? klinicznych, które prowadzone s? z wykorzystaniem metod zdalnych, wirtualnych lub zdecentralizowanych ni? 10 lat temu. Dzi?ki temu ograniczana jest liczba wizyt pacjenta w o?rodku, przy jednoczesnym zapewnieniu sta?ego kontaktu z lekarzem i wysokiego standardu opieki oraz mo?liwo?ci sta?ego monitoringu parametrów ?yciowych pacjenta.
Pomaga w tym rozwój narz?dzi telemedycznych zapewniaj?cych kontakt pacjenta z lekarzem, a tak?e stosowanie urz?dze? typu wearable, takich jak bransoletki czy zegarki, które pozwalaj? na zdalne odczytywanie informacji takich jak puls, saturacja czy temperatura cia?a. Uzupe?nieniem mog? by? wizyty personelu piel?gniarskiego w domu pacjenta, w celu przekazania leków lub pobrania materia?u biologicznego. Te rozwi?zania pomagaj? uwolni? czas pacjenta, a automatyzacja innych procesów pozwala lekarzom bardziej skupi? si? na budowaniu relacji z uczestnikiem badania.
Przysz?o?? bada? klinicznych zaczyna si? w Polsce?
Informacje zbierane w trakcie bada? medycznych obj?te s? szczegó?owymi procedurami, a bazy danych pochodz? z wielu ?róde?, takich jak rejestry medyczne, elektroniczne konta pacjentów, ankiety mobilne, a tak?e wspomniane wcze?niej urz?dzenia. Wyzwaniem pozostaje ich du?e rozproszenie i przechowywane w ró?nych standardach. Jednak i tutaj z pomoc? przychodz? nowoczesne rozwi?zania technologiczne. Wirtualne badania dostarczaj? danych w czasie rzeczywistym, oferuj? wgl?d w rzeczywiste dzia?anie leków i u?atwiaj? badanie wyników, a elektroniczne przechwytywanie danych umo?liwia analiz? przy u?yciu algorytmów sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego.
Polskie firmy takie jak Clinscience czy Pratia odgrywaj? tu znacz?c? rol?. Wdra?anie nowego podej?cia w badaniach klinicznych wymaga wspó?pracy ró?nych dyscyplin, w tym biotechnologii, in?ynierii procesów i systemów, medycyny oraz zaanga?owania organizacji, takich jak firmy farmaceutyczne i produkuj?ce urz?dzenia medyczne oraz CRO (Contract Research Organizations). Analiza danych pokazuje, ?e badania kliniczne z wykorzystaniem metod zdalnych, wirtualnych lub zdecentralizowanych, pozwalaj? przyspieszy? niektóre etapy bada? nawet o ok. 20%. A ko?cowym celem wszystkich innowacji jest uczynienie bada? klinicznych bardziej wydajnymi i bezpieczniejszymi.
Global Trends in R&D 2023, IQVIA Institute, Luty 2023
Global Trends in R&D 2023, IQVIA Institute, Luty 2023