W Ukrainie trwa wojna, ale tamtejszy sektor IT dzia?a niemal niezachwianie. Jak podaje stowarzyszenie bran?owe IT Ukraine Association, a? 84 proc. tamtejszych firm utrzyma?o zdecydowan? wi?kszo?? swoich klientów i kontraktów. Optymistyczne s? te? prognozy rozwoju bran?y na 2022 rok. Z bada? stowarzyszenia wynika, ?e 77 proc. ukrai?skich firm IT pozyska?o nowych klientów ju? w czasie wojny, a 56 proc. spodziewa si? w tym roku wzrostu o 5–30 proc. Bran?a podkre?la, ?e kraj pozostaje otwarty na biznes i nawet w czasie wojny jest w stanie realizowa? projekty technologiczne dla klientów zagranicznych. Statystyki to potwierdzaj? – w I kwartale br. ukrai?ski sektor IT odnotowa? eksport przewy?szaj?cy statystyki sprzed roku.
– Je?li spojrze? na liczby, inwazja Rosji mia?a niewielki wp?yw na ukrai?ski sektor IT. W I kwartale br. przychody ze sprzeda?y us?ug IT w Ukrainie wynios?y ponad 2 mld dol., a tamtejsze firmy nadal dostarczaj? us?ugi. Robi? to m.in. z piwnic, bunkrów, ale te? z biur w zachodniej Ukrainie, w Polsce albo innych krajach Europy – mówi Andrew Wrobel, za?o?yciel i partner Emerging Europe.
Bran?a IT by?a w ostatnich latach jednym z najpr??niej rosn?cych sektorów ukrai?skiej gospodarki. Wed?ug danych Narodowego Banku Ukrainy w latach 2019–2021 warto?? eksportu us?ug IT wzros?a z 4,2 do 6,8 mld dol. W ubieg?ym roku ta bran?a znajdowa?a si? na szczycie listy eksporterów us?ug, generowa?a ponad 4 proc. ca?ego PKB Ukrainy, zap?aci?a 23,5 mld hrywien podatków i zatrudnia?a ok. 285 tys. specjalistów, co stanowi jeden z najwi?kszych zasobów pracowników ICT w?ród europejskich krajów rozwijaj?cych si?. W ostatnich latach Ukraina sta?a si? te? przyczó?kiem dla wielu zachodnich firm poszukuj?cych wykwalifikowanych kadr, zw?aszcza w zakresie rozwoju oprogramowania i in?ynierii.
– Publikowana co roku przez IAOP lista 100 najwi?kszych organizacji outsourcingowych na ?wiecie pokazuje, ?e dziewi?? z nich ma swoj? g?ówn? siedzib? w?a?nie w Ukrainie, a kolejne cztery maj? tam swoje ogromne centra dostarczaj?ce us?ugi. Tych kilka liczb ju? pokazuje potencja? ukrai?skiego sektora IT – mówi Andrew Wrobel.
Przed wojn? ukrai?skie centra bran?y IT znajdowa?y si? w takich miastach jak Kijów, Lwów, Charków czy Odessa. Jak wynika z raportu Emerging Europe „Future of IT Report 2022”, na atrakcyjno?? tego rynku wp?ywaj? wysoko wykwalifikowane kadry – w 2020 roku w kraju by?o ponad 100 tys. studentów informatyki i ponad 26 tys. absolwentów. Ukraina ma w regionie najwy?sz? liczb? absolwentów IT na 100 tys. obywateli.
Jak podkre?la ekspert, liderem cyfrowej transformacji w Europie cz?sto bywa okre?lana Estonia. Tymczasem w ci?gu dwóch ostatnich lat to w?a?nie Ukraina poczyni?a w tym obszarze najszybsze post?py.
– Ukrai?cy maj? powiedzenie: „everything is techable in Ukraine”. I ta wojna to potwierdza. S? us?ugi i aplikacje takie jak chocia?by Diia, która pozwala Ukrai?com mie? w tej sytuacji wszystkie swoje dane i dokumenty w telefonie – mówi za?o?yciel i partner Emerging Europe. – Us?ugi publiczne, które oferuje Ukraina, nie s? jeszcze dost?pne nawet w bardziej rozwini?tych krajach Europy, co pokazuje szalony rozwój tamtejszego sektora IT.
Statystyki pokazuj?, ?e tego rozwoju nie zahamowa? nawet wybuch wojny. Pomimo rosyjskiej inwazji na ten kraj, stanu wojennego, mobilizacji oraz przymusowej relokacji firm i zespo?ów ukrai?ski sektor IT odnotowa? eksport przewy?szaj?cy ubieg?y rok. W I kwartale br. jego warto?? wynios?a 2 mld dol. (wobec 1,44 mld dol. w analogicznym okresie rok wcze?niej), co oznacza 28-proc. wzrost r/r. Wzrost sektora by? szczególnie silny w lutym br., osi?gaj?c najwy?szy w historii poziom eksportu – 839 mln dol., czyli o 43 proc. wi?cej r/r (wobec 480 mln dol. w lutym ub.r.). W marcu, najtrudniejszym dot?d miesi?cu wojny, bran?a IT utrzyma?a 96 proc. eksportu us?ug (522 mln dol., wobec 546 mln w marcu 2021 roku).
– To nie do ko?ca tak, ?e wojna w Ukrainie rozpocz??a si? 24 lutego br. Ta wojna zacz??a si? osiem lat temu i przez ca?y ten czas ukrai?ski sektor IT stara? si? wzmacnia?, przygotowywa? si? na potencjalne zagro?enia ze strony Rosji. Kiedy dosz?o do inwazji, wiele firm mia?o ju? tzw. contingency plans, które pomog?y im nadal dostarcza? us?ugi dla klientów – mówi Andrew Wrobel.
Jak podaje IT Ukraine Association – stowarzyszenie bran?owe, które reprezentuje ponad setk? ukrai?skich firm zatrudniaj?cych ok. 75 tys. informatyków – w ci?gu trzech miesi?cy trwaj?cej wojny bran?a IT zdo?a?a utrzyma? dzia?alno?? operacyjn? i wykaza?a odporno?? w czasie zwi?kszonego ryzyka. 52 proc. ukrai?skich firm IT zachowa?o 100 proc. swoich kontraktów, a co trzecia – ponad 90 proc. Tylko 16 proc. przedsi?biorstw straci?o 10 proc. lub wi?cej swoich kontraktów, a przyczyn? by?y najcz??ciej ryzyka geopolityczne i obawy o bezpiecze?stwo, odmowa wspó?pracy z klientami z Rosji i Bia?orusi, zmiana strategii rozwoju klienta albo relokacja zespo?ów.
– Kiedy 24 lutego br. wybuch?a w Ukrainie wojna, wiele ukrai?skich firm przenios?o si? na zachód kraju, do Polski b?d? te? otworzy?o biura w ca?ej Europie. Ostatnie przyk?ady to nawet Portugalia, do?? oddalona od Europy ?rodkowo-Wschodniej – mówi za?o?yciel i partner Emerging Europe.
Wed?ug danych NBU z po?owy maja br. do Si? Zbrojnych wst?pi?o ?rednio 3 proc. ukrai?skich informatyków, a 9 proc. z nich jest zaanga?owanych w rz?dowe projekty i cyberforce. Jak podaje IT Ukraine Association, du?a cz??? specjalistów zosta?a jednak relokowana za granic?. Najwi?kszy odsetek (32 proc.) dotyczy du?ych firm zatrudniaj?cych powy?ej 1,2 tys. osób, w mniejszych waha si? od 14 do 24 proc. G?ówne kraje relokacji to Polska, Niemcy, Hiszpania, Rumunia, Portugalia, Bu?garia, Holandia, Turcja, Czechy, Mo?dawia i Chorwacja. Jednocze?nie wszystkie du?e firmy oraz 64 proc. mniejszych przedsi?biorstw planuje w nadchodz?cym czasie otwiera? w tych krajach nowe biura.
– Kiedy tylko wojna si? sko?czy, to wielu specjalistów, którzy wyjechali za granic?, wróci do kraju, a ukrai?ski sektor IT mo?e rosn?? nawet szybciej ni? przed rosyjsk? inwazj? – mówi Andrew Wrobel.
Jak podkre?la IT Ukraine Association, 77 proc. ukrai?skich firm IT pozyska?o nowych klientów ju? w czasie wojny, a 56 proc. spodziewa si? w tym roku wzrostu o 5–30 proc. Z kolei 41 proc. firm prognozuje zachowanie istniej?cych wolumenów na poziomie 50–100 proc., a tylko 3 proc. obawia si? spadku o ponad 50 proc.
Raport „Future of IT 2022” wskazuje, ?e Ukraina ma w r?ku wszystkie atuty, by w przysz?o?ci by? silnym graczem w ca?ym europejskim przemy?le ICT. Podobnie jak ca?y region Europy ?rodkowo-Wschodniej teraz musi walczy? o zaufanie inwestorów i klientów.
– Kraje Europy ?rodkowo-Wschodniej s? ci?gle konkurencyjne. Problem pojawia si?, kiedy spojrzymy na to, co my?l? o tym regionie potencjalni klienci spoza CEE. I tutaj mamy zupe?ny rozstrza?. Dla niektórych firm nie ma to ?adnego znaczenia, inne my?l?, ?e taki kraj jak Polska czy zachodnia Ukraina nie s? w stanie poradzi? sobie z tym, co si? dzieje. Ale s? te? tacy, którzy celowo inwestuj? i szukaj? podwykonawców w?a?nie w regionie Europy ?rodkowo-Wschodniej – mówi za?o?yciel i partner Emerging Europe.
Co ciekawe, w ci?gu trzech miesi?cy wojny ukrai?ska bran?a IT zdo?a?a nie tylko utrzyma? niemal niezachwian? dzia?alno??, ale mocno wspiera te? Si?y Zbrojne Ukrainy i rz?d. Firmy z tej bran?y przekaza?y dot?d ponad 1 mld hrywien na cele humanitarne, na bie??co kupuj? i dostarczaj? te? m.in. sprz?t wojskowy, elementy wyposa?enia i zaplecze techniczne. S? te? du?ym wsparciem ekonomicznym dla kraju – ukrai?ski sektor IT jest w tej chwili niemal jedynym, który p?aci podatki z góry.
