Nie od dzi? mówi si?, ?e zarówno publiczna, jak i prywatna s?u?ba zdrowia w Polsce posiada wiele mankamentów, które wp?ywaj? na jej ogóln? ocen? dzia?ania. Cho? dyskusja o diametralnej reformie us?ug medycznych rozbrzmiewa w debacie publicznej od ponad dekady, na horyzoncie wci?? brak konkretnych rozwi?za?. Cz??? ekspertów jednak upatruje pewnego remedium w podej?ciu step-by-step. Czy szkolenie w zakresie kompetencji mi?kkich faktycznie jest w stanie zmieni? polsk? s?u?b? zdrowia?
Tak oceniamy us?ugi medyczne
Nie jest tajemnic?, i? Polacy z du?? doz? sceptycyzmu podchodz? do krajowej s?u?by zdrowia. Wed?ug ubieg?orocznych bada? przeprowadzonych przez ARC Rynek i Opinia prawie po?owa, bo a? 46 proc. respondentów deklaruje, i? korzysta z us?ug medycznych zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego. Dla porównania a? 39 proc. uczestników ankiety decyduje si? tylko na placówki pa?stwowe, a 11 proc. – wy??cznie placówki prywatne. Jak zaznaczaj? eksperci, takie proporcje odzwierciedlaj? ogóln? kondycj? krajowych us?ug medycznych. O wiele wi?ksze pok?ady zaufania mamy do zak?adów prywatnych (61 proc.), ani?eli tych w ramach NFZ (24 proc.).
Co wi?cej, sytuacja jest na tyle niepokoj?ca, i? w sytuacji powa?nej choroby a? 44 proc. Polaków rozwa?a?oby leczenie poza granicami kraju. Wed?ug respondentów wysok? jako?ci? us?ug medycznych mog? si? pochwali? Niemcy (42 proc. odpowiedzi), Stany Zjednoczone (33 proc.) oraz Norwegia (17 proc.). Mowa tu zarówno o placówkach prywatnych, jak i publicznych i cho? wy?ej wymienione pa?stwa charakteryzuj? si? ca?kowicie innym podej?ciem systemowym – wed?ug niektórych ekspertów wspólnym mianownikiem przek?adaj?cym si? na wysok? jako?? ?wiadczonych us?ug jest wysoko wykwalifikowana kadra. Nie chodzi tu jednak wy??cznie o kompetencje stricte medyczne.
– Na Zachodzie s?u?ba zdrowia zdaje sobie spraw? z wagi szkole? kompetencji mi?kkich. Sektor medyczny to wyj?tkowo wymagaj?ca psychicznie bran?a, a szczególnie po bezprecedensowym przeci??eniu systemu podczas najwi?kszych fal pandemii pami?tamy, jak bardzo kadry odczuwa?y skutki przepracowania. To z kolei przek?ada si? na jako?? ?wiadczonych us?ug, które ze wzgl?du na charakter pracy – a wi?c ratowania ludzkiego ?ycia – powinny by? na jak najwy?szym poziomie. Pa?stwa, takie jak Niemcy, czy Norwegia wspieraj? medyków zarówno pod wzgl?dem merytorycznym, jak i mentalnym – zauwa?a Kinga Nowacka, za?o?ycielka i dyrektorka Centrum Edukacji i Biznesu (CE&B).
Kompetencje bardziej ni? potrzebne
Mi?dzy innymi ze wzgl?du na brak funduszy, a tak?e wyra?ne luki w polskim systemie opieki zdrowotnej w debacie publicznej cz?sto pomija si? psychologiczne aspekty przygotowania do pracy w sektorze medycznym. Zdecydowan? wi?kszo?? bran?y stanowi? lekarze, ratownicy medyczni oraz piel?gniarki. Opieraj?c si? wy??cznie na przyk?adzie ostatniej grupy, nale?y zauwa?y?, i? jest ona wyj?tkowo nara?ona na wypalenie zawodowe, chroniczny stres, a tak?e niski poziom motywacji. Wed?ug definicji brytyjskiej Rady Piel?gniarek i Po?o?nych kompetencje tego personelu powinny przek?ada? si? na realizacj? praktyki zawodowej w sposób bezpieczny, efektywny i bez konieczno?ci nadzoru innej osoby. W polskich warunkach jednak sytuacja cz?sto wygl?da zgo?a odmiennie.
– Prowadz?c brokering szkoleniowy i wspó?pracuj?c z sektorem medycznym, zauwa?y?am g??bokie luki w przygotowaniu personelu do pracy pod wp?ywem ogromnego stresu, co jest esencj? tej bran?y. Nie chodzi wy??cznie o lekarzy, ratowników, czy piel?gniarki, ale tak?e kadr? kierownicz? – dyrektorów i dyrektorki, którzy dot?d nie wiedzieli, jak skutecznie motywowa? swój zespó?. Ponadto, warto pami?ta?, ?e nie tylko ogó? stresu przek?ada si? na niskie morale specjalistów, ale równie? brak przygotowania do pracy z ró?nymi typami pacjentów mo?e skutkowa? brakiem podmiotowo?ci wzgl?dem chorych. To nale?y zmieni? ju? teraz – podkre?la Kinga Nowacka Centrum Edukacji i Biznesu.
Problemem jest nie tylko niski poziom przeszkolenia z zakresu kompetencji mi?kkich, ale tak?e dalszy rozwój zawodowy. Jak zauwa?aj? naukowcy z Uniwersytetu w niemieckim Erfurcie, podstaw? talent-developmentu kadry medycznej s? prócz szkole? zabiegowych, jest tak?e nauka j?zyków obcych i kontaktu z innymi kulturami. Obecnie w Polsce mieszka coraz wi?cej obcokrajowców, a w przewa?aj?cej mierze s? to osoby ukrai?sko- i rosyjskoj?zyczne. Ze wzgl?du na obecno?? w obcym pa?stwie, a tak?e sytuacj? geopolityczn? tego typu pacjenci mog? odczuwa? silne traumy. W?a?nie dlatego w Polsce potrzebujemy przeszkolenia medyków z kompetencji mi?kkich bardziej ni? kiedykolwiek wcze?niej.
Pocz?tek wielkich zmian?
– Codziennie personel medyczny przygl?da si? cierpieniu i bezradno?ci chorych, co w po??czeniu z ogromnymi wadami krajowego systemu przek?ada si? na wyj?tkowo nisk? jako?? us?ug. Spójrzmy jednak na kadry, jako po prostu ludzi. Borykaj? si? z ogromnymi problemami w ?rodowisku, gdzie nie mo?na pozwoli? sobie na s?abo??. Dlatego jestem ogromn? zwolenniczk? szkolenia medyków z zakresu radzenia sobie ze stresem, czy jeszcze lepszego kontaktu z pacjentami. Reforma ca?ej s?u?by zdrowia to ogromny, wieloletni projekt, ale fundamenty mentalne mo?emy zbudowa? ju? teraz – komentuje Kinga Nowacka z CE&B.
Empatia, asertywno??, optymizm, a tak?e kreatywno?? i wytrwa?o??. To tylko niektóre cechy, którymi powinna charakteryzowa? si? zarówno kadra medyczna, jak i zespó? mened?erski placówki medycznej. Wydawana przez Mi?dzynarodow? Organizacj? Normalizacji norma ISO 9001 (PN-EN ISO 9001:2015) stanowi, i? w?a?nie wiedza i kompetencje interpersonalne stanowi? fundament jako?ci prowadzonej organizacji. Szczególnie w tak istotnej dla spo?eczno?ci bran?y, jak? s? us?ugi medyczne, te warto?ci powinny by? przestrzegane wyj?tkowo konsekwentnie. Tym samym szkolenia pracowników s?u?by zdrowia powinny sta? si? norm? zarówno w placówkach prywatnych, jak i publicznych. Tym samym jest to szansa na kolejny rozdzia? w historii o polskiej s?u?bie zdrowia.
– Cz?sto spor? znacz?c? przeszkod? do przeprowadzenia szkole? kadry medycznej jest brak czasu oraz ?rodków. Oba problemy rozwi?zuje brokering szkoleniowy, czyli holistyczny outsourcing nie tylko samych kursów, ale równie? logistyki wydarzenia. Ponadto jest to wyj?cie przyst?pne podatkowo i cenowo w porównaniu z organizacj? tego typu projektów przez dzia?y wewn?trzne. Tym samym oszcz?dzamy ?rodki i czas, co w s?u?bie zdrowia jest najwi?kszym kapita?em – puentuje Kinga Nowacka, za?o?ycielka i dyrektorka Centrum Edukacji i Biznesu (CE&B).
