Szyfrowanie, które od dekad stanowi fundament cyfrowego bezpiecze?stwa, znajduje si? pod rosn?c? presj?, poniewa? komputery kwantowe zaliczaj? post?p za post?pem. O ile jeszcze niedawno koncepcja z?amania RSA czy ECC wydawa?a si? teoretyczna, dzi? mówi si? o konkretnych datach. „Q-Day” – moment, w którym maszyny kwantowe stan? si? realnym zagro?eniem dla powszechnie u?ywanych algorytmów szyfruj?cych – mo?e nast?pi? ju? w nast?pnej dekadzie.
To nie science fiction, ale konsekwencja post?pu w dziedzinie oblicze? kwantowych. Wspó?czesne komputery kwantowe osi?gaj? ju? ponad 100 kubitów, a wed?ug szacunków, do z?amania RSA-2048 potrzeba ok. 4000 kubitów z korekcj? b??dów – próg, który mo?e zosta? przekroczony szybciej, ni? wielu zak?ada.
Dlaczego to ma znaczenie teraz, a nie w 2030?
Firmy coraz cz??ciej mierz? si? z tzw. strategi? „zbieraj teraz, odszyfruj pó?niej”. To podej?cie zak?ada, ?e dane szyfrowane dzisiejszymi metodami b?d? gromadzone przez podmioty – cz?sto pa?stwowe lub przest?pcze – z zamiarem odszyfrowania ich w przysz?o?ci, gdy technologia na to pozwoli. Dotyczy to zw?aszcza informacji o d?ugim okresie przydatno?ci: od tajemnic handlowych po dane wojskowe i dokumenty prawne.]
To oznacza, ?e obecna ochrona danych traci na aktualno?ci nie w chwili, gdy Q-Day nadejdzie, ale ju? dzi?. Bo to, co wydaje si? dzi? zaszyfrowane na wieki, za kilka lat mo?e by? odszyfrowane w ci?gu minut.
Które systemy s? zagro?one?
Najwi?ksze ryzyko dotyczy kryptografii asymetrycznej, wykorzystywanej w HTTPS, cyfrowych podpisach, portfelach to?samo?ci czy komunikatorach typu WhatsApp. Fundament tych systemów opiera si? na matematycznych problemach, które komputery kwantowe – uzbrojone w algorytm Shora – s? w stanie rozwi?za? w u?amku czasu, jakiego potrzebowa?yby klasyczne maszyny.
Symetryczne algorytmy, jak AES, pozostaj? relatywnie bezpieczne, cho? i one mog? by? cz??ciowo os?abione – np. AES-128 mo?e straci? po?ow? swojej skuteczno?ci wobec ataków kwantowych. Dlatego ju? teraz rekomenduje si? stosowanie mocniejszych wariantów, takich jak AES-256.
PQC: odpowied? na wyzwania przysz?o?ci
Kryptografia postkwantowa (PQC) nie jest konceptem z laboratoriów – to standard, który ju? dzi? wdra?aj? globalni gracze. NIST wybra? pierwsze cztery odporne na kwanty algorytmy, m.in. CRYSTALS-Kyber i CRYSTALS-Dilithium, a firmy takie jak Google, IBM czy Microsoft integruj? je w swoich us?ugach chmurowych.
Co istotne, PQC mo?e dzia?a? na klasycznym sprz?cie – nie wymaga specjalistycznych rozwi?za? jak kryptografia kwantowa (QKD), która opiera si? na fizycznych w?a?ciwo?ciach cz?stek i jest trudna do wdro?enia na du?? skal?.
Transformacja, która wymaga strategii
Migracja do PQC to nie tylko aktualizacja oprogramowania. To d?ugotrwa?y proces wymagaj?cy dok?adnej inwentaryzacji u?ywanych systemów kryptograficznych, oceny ryzyk oraz decyzji, które dane musz? pozosta? poufne przez dekady. Wiele firm decyduje si? na podej?cie hybrydowe – ??cz?ce klasyczne i postkwantowe algorytmy – jako krok przej?ciowy.
Niestety, brak kompetencji jest tu istotnym hamulcem. Wed?ug bada?, luka kompetencyjna w zakresie bezpiecze?stwa kwantowego b?dzie si? pog??bia?, a liczba specjalistów zdolnych do wdro?e? PQC – male?. To kolejny powód, dla którego organizacje nie mog? czeka? z podj?ciem dzia?a?.
Regulacje i szansa na przewag? konkurencyjn?
Równie? regulatorzy zaczynaj? dzia?a?. Dyrektywa NIS2 czy zmiany w eIDAS2 w Unii Europejskiej wprowadzaj? nowe wymagania dotycz?ce odporno?ci kryptograficznej. Firmy, które przygotuj? si? wcze?niej, b?d? nie tylko zgodne z przepisami, ale zyskaj? te? reputacyjn? przewag? jako liderzy innowacyjnego podej?cia do bezpiecze?stwa.
Q-Day to katalizator, nie wyrok
Komputery kwantowe z pewno?ci? zmieni? krajobraz bezpiecze?stwa IT – ale nie musz? go zniszczy?. To, co dzi? wydaje si? zagro?eniem, mo?e sta? si? impulsem do odnowienia i wzmocnienia cyfrowych fundamentów firm. Warunek? Trzeba dzia?a? teraz, zanim „kiedy?” stanie si? „dzi?”.
