Do 2026 roku wi?kszo?? krajów europejskich planuje ca?kowicie wy??czy? sieci 2G i 3G. To ruch nieunikniony z technologicznego punktu widzenia, ale równocze?nie potencjalna bomba z opó?nionym zap?onem dla rynku urz?dze? IoT, systemów alarmowych, liczników energii i wielu innych zastosowa?, które nadal opieraj? si? na starszych generacjach transmisji danych. Operatorzy przygotowuj? si? do epoki 5G, ale pytanie brzmi: czy u?ytkownicy starszych rozwi?za? maj? czas i ?rodki, by nad??y??
Sieci schodz?ce ze sceny
Sieci drugiej i trzeciej generacji odegra?y kluczow? rol? w rozwoju mobilnej komunikacji, ale ich czas dobiega ko?ca. Szwecja i Izrael ju? og?osi?y wy??czenie 2G i 3G do 2025 roku. W Niemczech 3G znikn??o w 2021, a 2G – cho? nadal dzia?a – ma zosta? wygaszone do po?owy tej dekady. Polska nie poda?a oficjalnej daty zamkni?cia sieci 2G, ale trzej g?ówni operatorzy – Orange, Play i Plus – stopniowo ograniczaj? dost?pno?? 3G, a nowe urz?dzenia i taryfy coraz rzadziej wspieraj? te technologie.
Powody s? oczywiste: potrzeba uwolnienia pasma, modernizacja infrastruktury, redukcja kosztów utrzymania oraz rosn?ce wymagania u?ytkowników i aplikacji. Starsze technologie nie s? ju? w stanie zapewni? parametrów jako?ci wymaganych przez nowoczesne us?ugi cyfrowe – od wideo HD po mobilne AR.
Technologiczna zmiana z luk? kompatybilno?ci
Dla wi?kszo?ci u?ytkowników indywidualnych ta zmiana pozostanie niezauwa?alna. Smartfony z ostatnich 5 lat i tak domy?lnie korzystaj? z 4G i 5G. Problem pojawia si? w warstwie niewidocznej – w urz?dzeniach, które dzia?aj? w tle i cz?sto s? trudne lub kosztowne do wymiany.
Liczba urz?dze? IoT korzystaj?cych z sieci 2G i 3G w Europie wci?? liczona jest w milionach. To m.in. systemy alarmowe, terminale p?atnicze, liczniki energii, czujniki przemys?owe, a tak?e urz?dzenia w transporcie – od GPS w flotach po systemy ticketingowe. Tego typu rozwi?zania zosta?y zaprojektowane z za?o?eniem dzia?ania przez 10, 15, a czasem 20 lat. Ich wymiana to nie tylko koszt sprz?tu, ale tak?e logistyka, aktualizacja firmware’u, testy kompatybilno?ci i zmiana umów z operatorami.
Problem samorz?dów i ma?ych firm
Szczególnie wra?liwe na t? zmian? s? jednostki sektora publicznego oraz mikrofirmy. Samorz?dy, które kilka lat temu wdro?y?y inteligentne o?wietlenie, parkometry czy zdalne liczniki, mog? teraz stan?? przed konieczno?ci? modernizacji ca?ych systemów. Dla ma?ych firm problemem mo?e by? nawet brak ?wiadomo?ci, ?e ich urz?dzenia wci?? pracuj? na 2G.
Brakuje te? centralnej koordynacji – decyzje o wy??czeniu starszych sieci s? podejmowane indywidualnie przez operatorów i regulatorów, bez wspólnej mapy migracji. W efekcie u?ytkownicy mog? zosta? zaskoczeni nag?ym brakiem ??czno?ci, bez uprzedzenia i bez wsparcia w procesie przej?cia na nowsz? technologi?.
IoT potrzebuje alternatywy – ale nie ka?da pasuje
Teoretycznie rynek ju? dzi? oferuje zamienniki dla 2G/3G – w postaci LTE-M, NB-IoT czy klasycznego LTE (4G). W praktyce nie ka?da z tych technologii nadaje si? do ka?dego zastosowania.
- LTE-M zapewnia niskie opó?nienia i pe?n? mobilno??, ale nie jest dost?pne u wszystkich operatorów.
- NB-IoT sprawdza si? w rozwi?zaniach stacjonarnych, ale nie obs?uguje roamingu.
- 4G fallback bywa niedost?pny w prostych urz?dzeniach, które nie maj? odpowiedniego chipsetu.
- 5G to pie?? przysz?o?ci – dzi? za drogie i zbyt energoch?onne dla wielu zastosowa? M2M.
W dodatku wielu producentów urz?dze? nie przewidzia?o mo?liwo?ci aktualizacji starszych modeli. To oznacza, ?e u?ytkownicy zmuszeni s? do pe?nej wymiany sprz?tu, co z kolei rodzi problem zgodno?ci z istniej?cym ?rodowiskiem IT i aplikacjami.
Szansa dla rynku integratorów i producentów
Paradoksalnie, wygaszanie starszych sieci mo?e okaza? si? impulsem do rozwoju rynku. Dostawcy nowoczesnych rozwi?za? IoT, integratorzy systemów oraz firmy zajmuj?ce si? retrofittingiem urz?dze? mog? zyska? nowy strumie? przychodów. Firmy, które dostarcz? elastyczne i niedrogie modu?y komunikacyjne wspieraj?ce LTE-M i NB-IoT, b?d? w szczególnie dobrej pozycji.
Równie? operatorzy mog? potraktowa? ten moment jako okazj? do zaoferowania us?ug migracyjnych i nowych modeli subskrypcyjnych, które obejm? nie tylko ??czno??, ale i modernizacj? ca?ego ?rodowiska sprz?towego.
Co mog? zrobi? firmy ju? teraz?
W Polsce proces wy??czania sieci 3G rozpocznie si? w 2025 roku, a sie? 2G zostanie zamkni?ta do 2030 roku. Co powinny zrobi? organizacje:
- Przeprowadzi? audyt wszystkich urz?dze? korzystaj?cych z ??czno?ci mobilnej – szczególnie w obszarach infrastruktury technicznej, przemys?u i logistyki.
- Zidentyfikowa? zale?no?ci mi?dzy technologi? komunikacyjn? a oprogramowaniem i us?ugami backendowymi.
- Zaplanowa? migracj? – nie tylko wybór technologii zast?pczej, ale te? bud?et, harmonogram i testy kompatybilno?ci.
- Monitorowa? decyzje operatorów – ró?ne sieci mog? wy??cza? poszczególne technologie w ró?nym tempie i na ró?nych obszarach geograficznych.
Wygaszanie 2G i 3G to naturalna konsekwencja rozwoju telekomunikacji, ale zarz?dzanie tym procesem wymaga znacznie wi?cej ni? tylko og?oszenia daty „switch off”. W dobie cyfryzacji ka?dy system, który traci ??czno??, staje si? nieu?yteczny – bez wzgl?du na to, jak dobrze dzia?a? wcze?niej.
Europa chce budowa? nowoczesn? infrastruktur? mobiln? opart? na 5G, edge computingu i IoT. Ale sukces tej transformacji b?dzie zale?a? od tego, czy uda si? przeprowadzi? „cich? migracj?” milionów urz?dze?, które dot?d po prostu dzia?a?y.
