Gdy analizujemy efektywno?? s?dów powszechnych w Polsce, w zakresie rozstrzygania spraw gospodarczych to przedsi?biorcy s? z regu?y rozczarowani i bezradni. Cz?sto sk?adaj? pozwy o zap?at? zaleg?ych faktur w nadziei na szybkie odzyskanie nale?no?ci. S?dy, ?rednio po 3,5 miesi?ca, wydaj? nakaz zap?aty, ale prawo pozwala d?u?nikom wnie?? darmowy sprzeciw. To powoduje, ?e nakaz zap?aty traci moc, a sprawa trafia do post?powania zwyk?ego. Tam b?dzie rozpoznawana przez kolejne 13 miesi?cy. W rezultacie firmy uwa?aj?, ?e d?u?nicy mog? przeci?ga? sprawy w niesko?czono?? i nie zwraca? d?ugów, bo to ich nic nie kosztuje. Co drastycznie mo?e zmieni? t? sytuacj?? Pozwany b?dzie musia? zap?aci? op?at?, ?eby wnie?? odpowied? na pozew. Tak b?dzie w Ultima Ratio, pierwszym w Polsce polubownym s?dzie on-line budowanym przy Stowarzyszeniu Notariuszy RP.
Dwie firmy: generalny wykonawca i podwykonawca s? w konflikcie dotycz?cym zap?aty 100 tys. z?otych za wykonane prace przy budowie drogi. Podwykonawca wnosi pozew, op?acaj?c 5% warto?ci sporu, czyli 5 tysi?cy z?otych. S?d po 3 miesi?cach nakazuje wykonawcy zap?aci? faktur?, ale ten wnosi sprzeciw. Za darmo. Szykuje si? kilka kolejnych rozpraw przez kolejny rok.
Oczywi?cie trudno czasami rozstrzygn?? od razu kto ma racj?: powód czy pozwany. Ale bardzo cz?sto zdarza si?, ?e pozwany wnosi sprzeciw, bo nic to go nie kosztuje a przewlek?o?? w post?powaniu s?dowym traktuje…. jak form? kredytu kupieckiego! W omawianej sprawie przez ponad rok nie b?dzie musia? p?aci? 100 tysi?cy z?otych. To mu si? op?aca nawet kiedy po prawomocnym wyroku b?dzie musia? zap?aci? ustawowe odsetki. W naszym s?dzie arbitra?owym pozwany b?dzie musia? za sprzeciw wnie?? oko?o 5% warto?ci sprawy, czyli w omawianej sprawie 5 tysi?cy z?otych. To ju? troch? mniej op?acalne, szczególnie, ?e wyrok arbiter wyda po 21 dniach. Oczywi?cie pozwany otrzyma zwrot ca?ej wniesionej op?aty je?li s?d rozstrzygnie na jego korzy?? – komentuje Robert Szczepanek, wspó?za?o?yciel pierwszego w Polsce s?du arbitra?owego on-line Ultima Ratio.
Oczywi?cie trudno czasami rozstrzygn?? od razu kto ma racj?: powód czy pozwany. Ale bardzo cz?sto zdarza si?, ?e pozwany wnosi sprzeciw, bo nic to go nie kosztuje a przewlek?o?? w post?powaniu s?dowym traktuje…. jak form? kredytu kupieckiego! W omawianej sprawie przez ponad rok nie b?dzie musia? p?aci? 100 tysi?cy z?otych. To mu si? op?aca nawet kiedy po prawomocnym wyroku b?dzie musia? zap?aci? ustawowe odsetki. W naszym s?dzie arbitra?owym pozwany b?dzie musia? za sprzeciw wnie?? oko?o 5% warto?ci sprawy, czyli w omawianej sprawie 5 tysi?cy z?otych. To ju? troch? mniej op?acalne, szczególnie, ?e wyrok arbiter wyda po 21 dniach. Oczywi?cie pozwany otrzyma zwrot ca?ej wniesionej op?aty je?li s?d rozstrzygnie na jego korzy?? – komentuje Robert Szczepanek, wspó?za?o?yciel pierwszego w Polsce s?du arbitra?owego on-line Ultima Ratio.Op?ata za sprzeciw zapewni sprawne i wolne od przewlek?o?ci post?powanie. Arbiter ze Stowarzyszenia Notariuszy RP wyda wyrok w ci?gu 21 dni, nawet wtedy, kiedy zostanie wniesiony sprzeciw przez pozwanego. Przy takim za?o?eniu pozwani b?d? wnosi? odpowiedzi jedynie w tych sprawach, w których rzeczywi?cie wierz? w si?? swoich argumentów. Gdy wygraj?, otrzymaj? zwrot wszystkich poniesionych kosztów. Gdyby za? mieli broni? si? w sprawach z góry przegranych po to tylko, by zyska? na czasie, to konieczno?? zap?acenia op?aty za tak? obron? skutecznie ich do tego zniech?ci.
Ju? w staro?ytnym Rzymie obydwie strony procesu cywilnego musia?y z?o?y? w ?wi?tyni odpowiednie sumy pieni??ne (tzw. „sacramentum”) by s?d rozpozna? ich spór. W dzisiejszych czasach regu?a ta jest do?? powszechnie przyj?ta w ?wiatowym arbitra?u. – dodaje Robert Szczepanek.
Dlaczego? Otó? w krajach o ugruntowanej kulturze arbitra?owej wielu przedsi?biorców ma z?e do?wiadczenia z s?dami polubownymi, w których ca?e wynagrodzenie wszystkich arbitrów pokrywane jest z op?aty wnoszonej przez ich przeciwnika. W Ultima Ratio polubownym s?dzie on-line budowanym przy Stowarzyszeniu Notariuszy RP taka sytuacja nie b?dzie mia?a miejsca. Arbiter jest losowany a nie wybierany, za? koszty post?powania – w relatywnie niewielkiej wysoko?ci – pokrywaj? obydwie strony sporu. Nie ma zatem ?adnego powodu, aby która? z nich czu?a si? u nas niekomfortowo czy nieswojo. To przecie? jej post?powanie, jej sprawa. Wyrok wydaje za? notariusz, a wi?c reprezentant zawodu od lat ciesz?cego si? najwy?szym stopniem zaufania publicznego spo?ród zawodów prawniczych. Ultima Ratio rusza ju? w kwietniu tego roku.
