Projekt zmiany ustawy o krajowym systemie cyberbezpiecze?stwa, który jest w tej chwili na etapie konsultacji, mo?e wykluczy? z polskiego rynku chi?skie firmy technologiczne. – Je?eli nowe przepisy wejd? w ?ycie w obecnym kszta?cie, spotka?oby si? to z pewnymi retorsjami ze strony Chin, co z kolei na pewno zaszkodzi?oby polskiej gospodarce – mówi Jaros?aw Tworóg, wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji. Jak wskazuje, projektowane przepisy stoj? te? w sprzeczno?ci z przepisami o wolnym handlu i prawem mi?dzynarodowym. Dodatkowo tak powa?ne zmiany na rynku mog? wi?za? si? z opó?nieniem we wdra?aniu technologii 5G, co z kolei prze?o?y si? na mniejsz? konkurencyjno?? polskiego przemys?u.
– Projekt ustawy o krajowym systemie cyberbezpiecze?stwa wzbudza wiele emocji. Konsultacje wci?? trwaj?, ale ta ustawa jest bardzo kontrowersyjna i jest szereg ró?nych opinii na jej temat. Dla Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji wa?ne jest to, ?eby wykonanie tej ustawy by?o merytoryczne, a trudno to ocenia? na tym etapie. Jednak szereg jej zapisów musi budzi? niepokój, szczególnie tych, które maj? ewidentnie polityczny charakter – mówi Jaros?aw Tworóg.
Ustawa o KSC to pierwszy w Polsce akt prawny dotycz?cy obszaru cyberbezpiecze?stwa, który obowi?zuje od po?owy 2018 roku. Ministerstwo Cyfryzacji szykuje w?a?nie jej nowelizacj?, która b?dzie mie? du?y wp?yw na wdra?anie w Polsce sieci 5G oraz wybór dostawców infrastruktury i oprogramowania dla nowego standardu telekomunikacyjnego.
Projekt, którego publiczne konsultacje zosta?y wyd?u?one z wcze?niej ustalonych 14 dni, wzbudzi? du?e kontrowersje. Eksperci, przedsi?biorcy i stowarzyszenia bran?owe wskazuj?, ?e wprowadza on niejasne kryteria wyboru dostawców, których oceny ma dokonywa? Kolegium ds. Cyberbezpiecze?stwa. Ocena ma uwzgl?dnia? trzy stopnie ryzyka, jakie wi??e si? z danym dostawc?: wysokie, umiarkowane lub niskie. To pierwsze jest przewidziane dla firm, które zostan? uznane za powa?ne zagro?enie dla krajowego cyberbezpiecze?stwa, co oznacza, ?e zostan? odci?te od kontraktów, a podmioty korzystaj?ce z ich us?ug b?d? sprz?tu b?d? musia?y pozby? si? ich w ci?gu pi?ciu lat. W procesie oceny dostawców kolegium we?mie pod uwag? takie kryteria jak m.in. prawdopodobie?stwo, ?e dostawca znajduje si? pod wp?ywem pa?stwa spoza UE b?d? NATO oraz jakie obowi?zuje w tym kraju prawo w zakresie ochrony danych osobowych czy praw cz?owieka.
– W tej ustawie znalaz? si? zapis, który wi??e kwestie handlowe z przestrzeganiem praw cz?owieka. KIGEiT zasadniczo nie zajmuje si? sprawami politycznymi, wi?c mog? tylko ograniczy? si? do stwierdzenia, ?e do tej pory w historii, ilekro? pojawia?y si? tego typu sankcje, to nigdy nie prowadzi?y one do poprawy przestrzegania praw cz?owieka w kraju, którego dotyczy?y – mówi wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji. – Je?eli ju? wi??emy prawa cz?owieka z polityk? gospodarcz? i wymian? handlow?, to najlepszym wymy?lonym dotychczas sposobem na popraw? stanu przestrzegania praw cz?owieka jest zacie?nianie wspó?pracy mi?dzynarodowej we wszystkich dziedzinach. Natomiast os?abianie relacji gospodarczych i handlowych b?dzie s?u?y? tylko rosn?cej wrogo?ci.
Jaros?aw Tworóg wskazuje te?, ?e zapisy uzale?niaj?ce wymian? handlow? od przestrzegania praw cz?owieka w krajach, z których pochodz? dostawcy infrastruktury dla sieci 5G, stoj? w sprzeczno?ci z przepisami o wolnym handlu.
– Mamy zasad? równego traktowania podmiotów. Je?eli jakikolwiek podmiot jest zarejestrowany w Unii Europejskiej, tu prowadzi dzia?alno??, sprzedaje okre?lone towary i us?ugi, to nie mo?e zosta? wyeliminowany z tego rynku bez jasnego, dobrze udokumentowanego powodu. Dotyczy to równie? us?ugodawców i taka by?a dotychczas praktyka. Nie bardzo wiem, w jaki sposób chce si? po??czy? t? ustaw? z dotychczasowymi dyrektywami i ich implementacj?. Mog? te? pojawi? si? k?opoty ze ?wiatow? Organizacj? Handlu – mówi.
Zapisy dotycz?ce przestrzegania praw cz?owieka w nowelizacji ustawy o KSC wskazuj? na mo?liwo?? wykluczenia z polskiego rynku chi?skich firm technologicznych, w tym koncernu Huawei, który jest obecnie jednym z trzech g?ównych dostawców infrastruktury 5G. Eksperci podkre?laj?, ?e to mo?e odbi? si? na ca?ej wymianie handlowej z Pa?stwem ?rodka, której warto?? w ubieg?ym roku si?gn??a 136,5 mld z?.
– Chiny s? istotnym partnerem i nale?y si? spodziewa?, ?e je?eli nowe przepisy wejd? w ?ycie w obecnym kszta?cie, a mam nadziej?, ?e tak nie b?dzie, to spotka?oby si? to z pewnymi retorsjami ze strony tego partnera. To z kolei na pewno zaszkodzi?oby polskiej gospodarce. Konsekwencje gospodarcze wprowadzenia tej ustawy w ?ycie w ten sposób, czyli eliminuj?c z rynku cz??? dostawców, b?d? du?o powa?niejsze ni? tylko wzrost kosztów funkcjonowania operatorów telekomunikacyjnych – wskazuje wiceprezes KIGEiT.
Ten w?tek tak?e jest podnoszony przez obserwatorów rynku. Rezygnacja ze stosowania urz?dze? dostawców, którzy zostaliby wykluczeni z kontraktów, wi?za?aby si? z wielomilionowymi nak?adami. Jednak to nie kondycja telekomów martwi ekspertów, lecz ca?ego przemys?u. Tak powa?ne zmiany dla rynku mog? bowiem poci?gn?? za sob? opó?nienie w rozwijaniu sieci 5G.
– Gospodarka w cz??ci, w której ?wiadczy us?ugi i realizuje produkcj?, b?dzie si? przestawia? na co?, co si? dzisiaj nazywa przemys?owym internetem rzeczy. To spowoduje tak g??bok? restrukturyzacj? funkcjonowania zak?adów przemys?owych, ?e prawdopodobnie w ci?gu najbli?szych dwóch lat 90 proc. zak?adów przestanie funkcjonowa?, bo nie b?d? zdolne przej?? na nowe technologie. Z ca?? pewno?ci? opó?nienie dost?pno?ci technologii 5G w warstwie przemys?owej, a do tego te zmiany prowadz? nieuchronnie, spowoduje spowolnienie technologiczne rozwoju przemys?u we wszystkich warstwach. W zwi?zku z tym spadnie konkurencyjno?? naszej gospodarki i obni?y si? tempo wzrostu PKB – prognozuje Jaros?aw Tworóg.
Ocenia, ?e du?? zalet? tej ustawy jest sam fakt, ?e wzbudzi?a medialny szum, dzi?ki czemu temat cyberbezpiecze?stwa przedar? si? do publicznej ?wiadomo?ci. Jednak przepisy k?ad? zbyt du?y nacisk na regulowanie rynku telekomunikacyjnego, który jest mocnym ogniwem systemu cyberbezpiecze?stwa, a zbyt s?aby na u?ytkowników ko?cowych.
– Najwi?cej k?opotów z cyberbezpiecze?stwem mamy nie na poziomie operatorów telekomunikacyjnych, tylko na poziomie u?ytkowników ko?cowych. To u nich naj?atwiej jest z?ama? bariery bezpiecze?stwa, to oni maj? najmniejsze kompetencje dotycz?ce ochrony. Ustawa nie chroni i nie interesuje si? specjalnie sprz?tem u?ytkownika ko?cowego. Zajmuje si? przede wszystkim bezpiecze?stwem w zakresie operatorów telekomunikacyjnych, którzy s? akurat najpewniejszym elementem tego ca?ego z?o?onego systemu cyberbezpiecze?stwa – podkre?la wiceprezes KIGEiT.
