– Pandemia koronawirusa przyspieszy zmian? uk?adu si? na politycznej i gospodarczej mapie ?wiata – ocenia politolog, prof. UW, dr hab. Bogdan Góralczyk. Stany Zjednoczone i Chiny jeszcze przed rozprzestrzenianiem si? SARS-CoV-2 toczy?y wojn? handlow?, która teraz zosta?a chwilowo zamro?ona. Nowy wirus sta? si? kolejn? ko?ci? niezgody i przyczyn? eskalacji napi?? we wzajemnych stosunkach. USA s? w tej chwili krajem najbardziej dotkni?tym przez pandemi?, podczas gdy chi?ska gospodarka po kryzysie z pocz?tku roku praktycznie odzyska?a ju? prawie pe?ny potencja?.
– Jeszcze przed pandemi? mieli?my do czynienia z wojn? handlow? na linii Stany Zjednoczone – Chiny. W trakcie lockdownu jeste?my odizolowani, zamkni?ci w domach, ale jednocze?nie ?wiat a? dr?y w posadach i mamy now? ods?on? pojedynku mi?dzy tymi pa?stwami. To ju? nie tyko wojna handlowa, która w tym momencie jest przecie? tylko zawieszona, ale tak?e nowy wymiar wojny propagandowo-medialnej. Niektórzy mówi? wr?cz, ?e to ju? jest otwarta zimna wojna albo ku temu zmierza – ku wojnie ideologicznej na systemy warto?ci – mówi politolog, sinolog i dyplomata dr hab. Bogdan Góralczyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor Centrum Europejskiego UW.
Proces zmian uk?adu si? na politycznej i gospodarczej mapie ?wiata rozpocz?? si? ponad dekad? temu, podczas poprzedniego kryzysu gospodarczego z 2008 roku. Od tego czasu Chiny systematycznie doganiaj? Stany Zjednoczone i umacniaj? swoje wp?ywy na ca?ym ?wiecie.
– Na Wschód przenosi si? ju? nie tylko gospodarcze i handlowe, ale w du?ej mierze równie? technologiczne centrum – mówi ekspert.
Obecny kryzys epidemiologiczny zwi?zany z rozprzestrzenianiem si? SARS-CoV-2 przyspieszy zmian?. O ile Azja do?? dobrze poradzi?a sobie z pierwsz? fal? pandemii, o tyle Zachód na czele ze Stanami Zjednoczonymi wci?? ma du?e problemy z jej przezwyci??eniem i za?egnaniem kryzysu.
Pandemia koronawirusa sta?a si? w ostatnich miesi?cach przyczyn? napi?? mi?dzy Pekinem i Waszyngtonem. Prezydent Donald Trump i sekretarz stanu Mike Pompeo zarzucali, ?e nowy wirus powsta? w laboratorium w Wuhanie, a Chiny przez d?ugi czas tuszowa?y prawdziw? skal? zagro?enia. Pekin odpowiada, ?e administracja Trumpa chce w ten sposób jedynie przykry? swoj? nieudolno?? w walce z pandemi?. Stany Zjednoczone s? w tej chwili krajem najbardziej dotkni?tym przez koronawirusa i wci?? zmagaj? si? z ograniczeniami w funkcjonowaniu gospodarki. Tymczasem gospodarka Pa?stwa ?rodka odzyska?a ju? prawie pe?ny potencja?.
– W I kwartale Chiny po raz pierwszy od pó? wieku zanotowa?y recesj? i to prawie siedmioprocentow?. Wed?ug Pekinu ca?y ten rok zako?czy si? minimalnym wzrostem na poziomie 1–2 proc., ale to zale?y od dalszego przebiegu pandemii – mówi dr hab. Bogdan Góralczyk.
?wiatowa Organizacja Zdrowia przestrzega, ?e jesieni? ju? niemal na pewno dojdzie do ponownego wzrostu liczby zaka?e? i drugiej fali pandemii SARS-CoV-2, która mo?e by? jeszcze gro?niejsza od obecnej. Na ?wiecie – nawet w Chinach czy we W?oszech, gdzie przyrost nowych zaka?e? zosta? opanowany – wci?? pojawiaj? si? nowe ogniska choroby, które wymuszaj? utrzymanie obostrze? spo?ecznych i gospodarczych.
– Niedawno w Pekinie, na targu w stolicy pa?stwa znowu wybuch?o ognisko nowych zaka?e? i trzeba by?o testowa? dziesi?tki tysi?cy ludzi – mówi dyrektor Centrum Europejskiego UW.
W?adze zadecydowa?y o zamkni?ciu obiektów sportowych i kulturalnych, zawieszono te? cz??? transportu publicznego i zakazano opuszczania miasta osobom z grupy wysokiego ryzyka. Jednak ryzyko powrotu pandemii to niejedyne zagro?enie, z jakim musi mierzy? si? Pa?stwo ?rodka.
– Chiny maj? szeroko zakrojony, ambitny program przebudowy swojego modelu gospodarczego i rozwojowego. Jednak zagra?aj? tym same sobie, bo wzi??y na siebie tak wiele bardzo ambitnych programów, ?e to wszystko mo?e si? wywróci?. Zagra?aj? sobie same równie? tym, ?e coraz bardziej zamykaj? si? wewn?trznie. Xí Jìnpíng, przywódca Chin, mówi o globalizacji i otwartych rynkach, ale wewn?trznie mówi si? o twardej r?ce i silnym u?cisku we w?adzy nad spo?ecze?stwem. W Chinach pojawia si? jedynow?adztwo, co nie jest dobrym rozwi?zaniem na przysz?o?? – podkre?la sinolog z UW.
Zgodnie ze statystykami WHO na ca?ym ?wiecie zaka?onych koronawirusem zosta?o ju? ponad 10 mln osób, a prawie 510 tys. zmar?o (dane na 1.07). Wyzdrowia?o ponad 5,5 mln chorych. Najwi?kszymi ogniskami choroby s? w tej chwili obie Ameryki, g?ównie Stany Zjednoczone (na które przypada 1/4 wszystkich zaka?e?) i Brazylia. Za nimi plasuj? si? Rosja i Indie, a w Europie najwi?kszymi ogniskami s? Hiszpania, W?ochy, Wielka Brytania i Francja.
