Wroc?aw, jako pierwszy w Polsce i w Europie ?rodkowo-Wschodniej, uruchomi? komputer kwantowy oparty na technologii nadprzewodz?cych kubitów. Maszyna „Odra 5” stan??a na Politechnice Wroc?awskiej i cho? jej mo?liwo?ci – pi?? kubitów – mog? wydawa? si? symboliczne, to wydarzenie to ma znaczenie wykraczaj?ce poza nauk?. To krok w kierunku budowy krajowych kompetencji w obszarze, który mo?e zdefiniowa? kolejne dekady rozwoju technologii obliczeniowych.
Za dostarczenie systemu odpowiada IQM Quantum Computers – fi?ska firma, która specjalizuje si? w lokalnych, pe?nostackowych komputerach kwantowych dla instytucji naukowych. Wroc?awska jednostka, model Spark, zosta?a dostosowana do pracy w ?rodowisku akademickim, a jej najwi?ksz? warto?ci? mo?e nie by? sama moc obliczeniowa, lecz potencja? edukacyjny i badawczy.
Infrastruktura dopiero si? buduje, ale ambicje s? du?e
Projekt wpisuje si? w szerszy kontekst dzia?a? Wroc?awskiego Centrum Sieciowo-Superkomputerowego (WCSS), które obchodzi w tym roku 30-lecie istnienia. To w?a?nie tu pracuje tak?e superkomputer Lem, jeden z najszybszych w Polsce. Po??czenie obu maszyn – klasycznej i kwantowej – tworzy podwaliny pod ?rodowisko hybrydowych oblicze?, które mog? znale?? zastosowanie w takich dziedzinach jak modelowanie pogody, optymalizacja ?a?cuchów dostaw, symulacje molekularne czy trenowanie du?ych modeli j?zykowych.
Zainstalowanie „Odry 5” to tak?e wyraz rosn?cej roli Polski w europejskim ekosystemie bada? nad technologiami prze?omowymi. Cho? pi?? kubitów to poziom edukacyjno-eksperymentalny, Politechnika Wroc?awska otrzyma?a równie? zdalny dost?p do znacznie bardziej zaawansowanych jednostek IQM – 20- i 50-kubitowych – co otwiera drzwi do powa?niejszych analiz i wspó?pracy mi?dzynarodowej.
Kwantowa transformacja czy edukacyjna ciekawostka?
Kluczowym pytaniem pozostaje, czy zainstalowanie komputera kwantowego stanie si? katalizatorem rozwoju kompetencji krajowych, czy pozostanie jednostkowym projektem o ograniczonym wp?ywie. Sukces zale?y od tego, jak skutecznie Politechnika Wroc?awska wykorzysta maszyn? w dydaktyce i projektach badawczych, i czy powstanie wokó? niej trwa?e ?rodowisko ekspertów.
Deklaracje s? ambitne: nowa specjalizacja z informatyki kwantowej, prace kó? naukowych, w??czenie systemu do wi?kszych projektów badawczych. Warto jednak pami?ta?, ?e rozwój technologii kwantowych nie sprowadza si? tylko do zakupu urz?dzenia – wymaga d?ugoterminowych inwestycji w kadry, oprogramowanie i aplikacje przemys?owe. W tym kontek?cie dost?p do ?rodowisk takich jak Qiskit i integracja z j?zykiem Python to w?a?ciwy krok, który mo?e u?atwi? start i budowanie kompetencji.
Edukacja, a potem przemys?
„Odra 5” to bardziej deklaracja ni? rewolucja, ale deklaracja istotna. Symbolicznie pokazuje, ?e Polska nie chce by? tylko konsumentem prze?omowych technologii, ale tak?e uczestnikiem ich tworzenia. Przysz?o?? komputerów kwantowych – w tym tak?e internetu kwantowego – zale?y w du?ej mierze od skali wspó?pracy mi?dzy nauk? a przemys?em. Na razie jeste?my na etapie edukacji i testowania. Ale to w?a?nie teraz kszta?tuj? si? kadry, które za 10–15 lat mog? decydowa? o tym, kto naprawd? zbuduje przewag? technologiczn? w Europie.
