Ponad po?owa przedsi?biorstw produkcyjnych w Polsce spotka?a si? z terminem czwartej rewolucji przemys?owej, a znacz?ca cz??? z nich zacz??a wdra?a? rozwi?zania technologiczne, które maj? je na ni? przygotowa?. Firmy maj? tak?e sprecyzowane potrzeby biznesowe oraz ?wiadomo?? tego, które obszary ich dzia?alno?ci biznesowej wymagaj? optymalizacji. Jednocze?nie zwracaj? uwag? na bariery w wdra?aniu nowych technologii i wykazuj? ostro?no?? w kontek?cie inwestycji. Takie wnioski p?yn? z badania „Polska droga do Przemys?u 4.0” przeprowadzonego na zlecenie firmy PSI Polska w?ród firm produkcyjnych dzia?aj?cych w naszym kraju.
Przemys? 4.0, czyli oparcie procesów przemys?owych na zaawansowanych systemach przetwarzania danych, automatyzacji, Internecie Rzeczy i inteligentnych technologiach, to koncepcja zyskuj?ca rozg?os – równie? na polskim rynku. Cho? dla wielu osób nadal jest enigmatyczna, to zaczyna by? coraz cz??ciej przywo?ywana w kontek?cie konkretnych potrzeb biznesowych i szeroko poj?tej optymalizacji. W obliczu du?ej konkurencji na naszym rynku, dynamicznie zmieniaj?cej si? sytuacji gospodarczej i kadrowej oraz trendów kastomizacji to w?a?nie Przemys? 4.0 mo?e by? odpowiedzi? na te wyzwania.
Chc?c pozna? opinie przedsi?biorstw produkcyjnych z Polski na temat Przemys?u 4.0 i technologii, ale równie? ich potrzeby i wyzwania, firma PSI Polska przeprowadzi?a badanie rynkowe. Zosta?o ono wykonane w I kwartale 2019 r. i obj??o swoim zasi?giem du?e i ?rednie firmy produkcyjne dzia?aj?ce w czterech sektorach produkcyjnych: maszyn i urz?dze?, samochodów i sprz?tu transportowego, mebli oraz wyrobów z metalu.
Najwi?ksze firmy gotowe na zmiany
Jak wynika z badania, z terminem Przemys? 4.0 spotka?a si? ponad po?owa firm (52 proc.). Wi?ksz? znajomo?? tej koncepcji wykazywali duzi producenci (62 proc.) ni? ?redni (41 proc.). A? 70 proc. firm znaj?cych koncepcj? Przemys?u 4.0 planowa?o, b?d? ju? zacz??o wdra?a? rozwi?zania b?d?ce jej elementem. Liderem by?y tu du?e firmy, bo takie dzia?ania podj??o ponad 3/4 z nich (77 proc.). W?ród ?rednich graczy wska?nik ten wyniós? 59 proc., jednak obie grupy równie ch?tnie deklarowa?y wdra?anie tych technologii w przysz?o?ci. Najbardziej entuzjastycznie do tego procesu podchodzili producenci maszyn i urz?dze? (87 proc.) oraz samochodów i sprz?tu transportowego (70 proc.).
Mimo wszystko rezultaty naszego badania sk?aniaj? do pozytywnych wniosków. Polski przemys? produkcyjny to ?rodowisko, które charakteryzuje si? spor? doz? refleksji i krytycznym my?leniem, ale jednocze?nie jest otwarte na nowe rozwi?zania. Takie praktyczne podej?cie cieszy, poniewa? jest ?wiadectwem coraz wi?kszej dojrza?o?ci lokalnej gospodarki. Cho? nowoczesne technologie s? postrzegane zazwyczaj jako ?rodek do osi?gniecia celów biznesowych, to nie mo?na zaprzeczy? temu, ?e koncepcja Przemys?u 4.0 to podej?cie systemowe, które nie tylko pozwala na optymalizacj? biznesu, ale równie? go redefiniuje. Z naszego badania wynika, ?e ta mityczna dla cz??ci koncepcja nie tyle czai si? za rogiem, ale ju? tu jest – powiedzia? Arkadiusz Niemira, Prezes Zarz?du PSI Polska.
Przedsi?biorcy ?wiadomi potrzeb, jednak powolni we wdro?eniach
Zapytane o najbardziej strategiczne rozwi?zania z obszaru Przemys?u 4.0, ankietowane firmy na 1. miejscu podawa?y zaawansowane systemy informatyczne – wskaza?o je 57 proc. ankietowanych podmiotów ogó?em, w tym a? 70 proc. du?ych firm. By? to tak?e najpowszechniej ju? stosowany element tej koncepcji – takie systemy funkcjonowa?y w blisko co trzeciej firmie (29 proc.) ogó?em oraz w 41 proc. du?ych przedsi?biorstw. Najbardziej zainteresowane nimi by?y przedsi?biorstwa produkuj?ce samochody i sprz?t transportowy (65 proc. uzna?o je za strategiczne, a ponad 1/3 ju? je stosowa?a) oraz meble (67 proc. uzna?o za strategiczne, przy czym tylko 19 proc. planowa?o wdra?a? je w najbli?szym czasie). Stosunkowo niewielki odsetek wdro?e? zaawansowanych rozwi?za? informatycznych nie napawa zbytnim optymizmem. Nowoczesny Przemys? 4.0 wymaga zaawansowanych narz?dzi IT, czego cz??? przedsi?biorstw ma ju? ca?kiem du?? ?wiadomo??, jednak nie zawsze przek?ada si? ona na realne wdro?enia i zmiany.
Robotyka wa?nym elementem dla przemys?u
Jako drugie kluczowe rozwi?zanie z zakresu Czwartej Rewolucji Przemys?owej firmy wskaza?y technologie umo?liwiaj?ce wspó?prac? ludzi i robotów. Ich wag? doceni?o 52 proc. badanych, 22 proc. przedsi?biorstw ju? je zaimplementowa?a, a niemal 1/4 planowa?a je wdro?y? w przeci?gu najbli?szych 2-3 lat. Rozwi?zania te by?y bardziej perspektywiczne dla ?rednich firm (60 proc. wskaza?). Na robotyzacj? najch?tniej stawiali producenci maszyn i urz?dze? – 64 proc. z nich okre?li?o t? technologi? jako priorytetow?. Co zaskakuj?ce, ponad 1/4 z nich (27 proc.) ju? korzysta?a z rozwi?za? umo?liwiaj?cych wspó?prac? ludzi i robotów, a ponad 1/3 planowa?a je wdra?a? w przeci?gu 2-3 lat.
Zastanawiaj?ca jest jednocze?nie niska pozycja innych obszarów Przemys?u 4.0. Sztuczn? inteligencj? za strategiczne rozwi?zanie uznawa?o 24 proc. badanych, a technologie Big Data jedynie 8 proc. Jeszcze gorzej wygl?da?a sytuacja w obszarze implementacji tych technologii – ich wykorzystanie deklarowa?o odpowiednio 1 i 4 proc. firm. W erze, gdzie sztuczna inteligencja pojawia si? ju? w wielu aspektach naszego ?ycia – cho?by w codziennie u?ywanych przez nas smartfonach – pomijanie tego istotnego trendu wydaje si? by? du?ym zaniedbaniem.
Konieczno?? usprawnienia wydajno?ci, wykorzystania zasobów i organizacji pracy
Przedsi?biorstwa produkcyjne zapytane o obszary wymagaj?ce najwi?kszych usprawnie? wskazywa?y na wydajno?? produkcji (67 proc.), wykorzystanie zasobów (63 proc.) oraz organizacj? pracy (63 proc.), przy czym to du?e firmy cz??ciej deklarowa?y wy?sz? konieczno?? optymalizacji. Wyj?tkiem by?a poprawa jako?ci, któr? cz??ciej postulowali ?redni producenci. Najcz??ciej konieczno?? usprawnie? zg?aszali producenci mebli: ponad 3/4 z nich dostrzega?o konieczno?? optymalizacji przep?ywu informacji pomi?dzy dzia?ami, a 72 proc. – poprawy organizacji pracy oraz usprawnie? w obszarze kadr. Najwi?ksz? konieczno?? podnoszenia wydajno?ci produkcji deklarowali producenci wyrobów metalowych (76 proc.) oraz maszyn i urz?dze? (75 proc.). Tak wysoki odsetek deklaracji ?wiadczy ponownie o tym, ?e przedsi?biorcy maj? wiedz? o konieczno?ci wdro?enia zmian, jednak wci?? stoj? przed wcieleniem ich w ?ycie. Zaniedbania na tym polu mog? si? w przysz?o?ci zem?ci? w postaci ni?szej konkurencyjno?ci.
Inwestycje w technologie nie takie rzadkie, ale barierami s? finanse i opór personelu
Du?ym optymizmem mog? napawa? deklarowane plany inwestycji w nowe technologie. 60 proc. wszystkich badanych firm wdra?a?o lub planowa?o wdro?y? systemy IT, przy czym du?e firmy produkcyjne cz??ciej ni? ?rednie deklarowa?y inwestycje w systemy informatyczne w celu optymalizacji produkcji (78 proc. do 41 proc.).
Najwi?ksz? motywacj? do wdra?ania nowych technologii dla ankietowanych firm by?a ch?? zwi?kszania wydajno?ci produkcji – w uj?ciu ogólnym ten czynnik za najwa?niejszy przy podejmowaniu decyzji zakupu nowych rozwi?za? uzna?o 59 proc. badanych producentów, przy czym prym wiod?y tu du?e firmy produkcyjne, a w podziale na bran?e – producenci maszyn i urz?dze?. Dla nieco mniejszego odsetka, bo dla 55 proc., najwa?niejsza by?a kwestia obni?ania kosztów – ten czynnik mia? wi?kszy priorytet dla ?rednich producentów, a w kontek?cie bran?owym: dla firm wytwarzaj?cych meble.
Najcz??ciej wskazywan? barier? we wdra?aniu innowacyjnych rozwi?za? by? opór u?ytkowników – ponad po?owa (53 proc.) ankietowanych wskaza?a ten czynnik jako najwi?kszy hamulec we wdra?aniu technologii. Producenci wskazywali równie? na kwestie finansowe – brak wystarczaj?cych ?rodków znalaz? si? na 2. miejscu w?ród barier. Du?e firmy zdecydowanie cz??ciej ni? ?rednie przeszkód we wdro?eniach nowoczesnych technologii upatrywa?y w niemo?no?ci ustalenia jasnych korzy?ci finansowych (48 do 24 proc.) oraz w obawach przed nich nieudanym wdro?eniem (40 do 18 proc.). Ograniczenia finansowe by?y najcz?stsza obaw? producentów samochodów (64 proc.), a opór u?ytkowników – wytwórców maszyn i urz?dze?.
