Najwi?ksze wyzwania dla rozwoju bran?y prawniczej stanowi? ograniczenia bud?etowe oraz brak technologii usprawniaj?cej prac? – wynika z raportu kancelarii PwC Legal „Nowe technologie w pracy prawników i transformacje dzia?ów prawnych”. 24 proc. badanych organizacji dostrzega potrzeb? wi?kszych inwestycji w procesy i technologie prawne w ci?gu najbli?szego roku, ale tylko 3 proc. 8 posiada na to oddzielny bud?et.
56 proc. respondentów badania PwC Legal wskazuje, ?e bud?et stanowi jedn? z najwi?kszych blokad w zwi?kszaniu efektywno?ci pracy departamentu prawnego. Badani wyja?niali, ?e problem ten w szczególno?ci dotyczy wydatków na narz?dzia do pracy, które s? specyficzne dla obs?ugi funkcji prawnej (w odró?nieniu od narz?dzi standardowo wykorzystywanych w organizacji).
Dodatkowo, 40 proc. badanych wskazuje, ?e rozwi?zania technologiczne, do których maj? dost?p nie zaspokajaj? potrzeb wynikaj?cych ze specyfiki pracy prawnika, a problem ten dotyczy zarówno sfery merytorycznej (zwi?zanej z systemem prawnym), jak i barier transgranicznych (zwi?zanych z cechami charakterystycznymi dla polskich organizacji). Najcz??ciej wykorzystywane technologie w polskich dzia?ach prawnych to: scentralizowany system archiwizacji dokumentów (26 proc.), system do zarz?dzania sprawami i sporami (18 proc.) oraz narz?dzia do organizacji pracy i komunikacji (17 proc.).
Badani przez nas dyrektorzy dzia?ów prawnych powszechnie wskazywali na potrzeb? inwestycji w technologie prawne, które maj? za zadanie usprawni? sposób pracy prawników. Nie jest to jednak mo?liwe bez odpowiednio wysokich ?rodków finansowych. Aby usprawni? prac? dzia?ów prawnych ich bud?ety powinny ulec kilkukrotnemu zwi?kszeniu. Bior?c pod uwag? to wyzwanie, aktualnym pozostaje pytanie, czy trend zwi?zany z outsourcingiem cz??ci procesów prawnych do zewn?trznych kancelarii nie zwi?kszy swojej skali w kolejnych latach. – powiedzia? Cezary ?ela?nicki, radca prawny, partner zarz?dzaj?cy kancelari? PwC Legal
Z raportu PwC Legal wynika, ?e 61 proc. badanych zleca cz??? procesów, za które odpowiedzialny jest departament prawny podmiotom zewn?trznym, to znaczy dokonuje outsourcingu do kancelarii prawnej lub alternatywnego dostawcy us?ug prawniczych (legal proces outsourcing „LPO”). Obszary wsparcia najcz??ciej podlegaj?ce outsourcingowi to m.in.: transakcje, ochrona danych, spory, prawo konkurencji i podatki.
Priorytety dzia?ów prawnych
Dyrektorzy dzia?ów prawnych, którzy wzi?li udzia? w badaniu PwC Legal, wskazali na 3 obszary jako priorytetowe dla ich dzia?ów prawnych w najbli?szym roku:
- Digitalizacja i wprowadzenie nowych technologii
- Ochrona danych osobowych (RODO)
- Compliance
Stosowanie nowych technologii jest kluczowe w procesie wdra?ania zmieniaj?cych si? regulacji, w szczególno?ci regulacji sektorowych. Najlepszym i naj?wie?szym przyk?adem jest tutaj RODO, gdzie znajomo?? systemów i technologii by?a niezb?dna do identyfikacji procesów, w trakcie których dochodzi do przetwarzania danych osobowych. Dodatkowo, wdro?enie nowej regulacji wymaga?o zrozumienia biznesu klientów – nierzadko opartego o nowe technologie.
Zjawisko przenikania si? prawa i technologii jest tak?e widoczne w zwi?zku z rosn?c? presj? regulacyjn? towarzysz?c? wielu sektorom, w szczególno?ci sektorowi finansowemu, i to zarówno w zakresie dzia?alno?ci tradycyjnej, jak i innowacji. Poprzez nowe regulacje ustawodawcy d??? m.in. do stworzenia ram prawnych dla wykorzystywania technologii przy ?wiadczeniu us?ug na rynku finansowym.
W dobie post?puj?cej digitalizacji prawo powinno by? technologicznie neutralne i pozostawa? stabilne mimo wielu zmian. Warto podkre?li?, ?e prawo nie reguluje samej technologii, a skupia si? raczej na wynikaj?cych z niej zjawiskach oraz podmiotach, które z niej korzystaj?. Jednymi z wyzwa?, z którymi przyjdzie si? zmierzy? prawnikom w najbli?szym czasie s? takie zagadnienia jak np. odpowiedzialno?? karna i cywilna za dzia?anie sztucznej inteligencji czy szkody wyrz?dzone przez autonomiczne pojazdy, czy te? wa?no?? czynno?ci prawnych realizowanych przy wykorzystaniu samoucz?cych si? algorytmów. – powiedzia?a Beata Kiedrowicz, partner w kancelarii PwC Legal
W?ród istotnych czynników ograniczaj?cych wykorzystanie narz?dzi IT w pracy prawników respondenci wskazywali: brak narz?dzi „szytych na miar?” dla danej organizacji, bariery j?zykowe i bariery mentalne, czyli niech?? prawników do zmian i uczenia si? nowych rozwi?za?.
