Sytuacja zwi?zana z koronawirusem bardzo mocno wp?yn??a na biznes, ale tak?e na organizacj? pracy. Czas wyci?gn?? wnioski i zastanowi? si?, które z tych zmian b?d? d?ugotrwa?e i jak zmieni si? rynek pracy po tym – oby jak najkrótszym – kryzysie.
– Moim zdaniem najwa?niejsza cecha, jaka powinna wyró?nia? zarówno pracowników, jak i przedsi?biorców, chc?cych dobrze sobie radzi? bez wzgl?du na okoliczno?ci, to elastyczno??. Oznacza ona odej?cie od sztywnego trzymania si? raz wybranego zawodu, czy nawet jednej bran?y. Im wi?ksz? otwarto?ci? si? wyka?emy, tym wi?ksza szansa, ?e znajdziemy swoje miejsce na rynku nawet wtedy, gdy sytuacja zewn?trzna b?dzie trudna – mówi Adrianna Filiks, trenerka Effect Group, konsultantka HR i wieloletni dyrektor personalny.
Podsumowuj?c trzy miesi?ce lockdownu okaza?o si?, ?e najszybciej w nowej sytuacji odnalaz?y si? dwa najm?odsze pokolenia – Y i Z. Elastyczne godziny pracy, mo?liwo?? pracy poza biurem – pracownicy z tych pokole? w?a?nie tego oczekiwali od pracodawcy i sta?o si? to mo?liwe w wi?kszej liczbie firm. Ale jednocze?nie jest to w?a?nie ta grupa, któr? zwolnienia spowodowane kryzysem mog? dotkn?? najbardziej. S? w niej pracownicy z najkrótszym sta?em pracy, cz?sto zatrudniani w oparciu o umowy na czas okre?lony lub umowy-zlecenia.
Z kolei Adrianna Andrya?czyk, specjalista ds. rekrutacji i employer brandingu dodaje:
– Na pewno osoby elastyczne, dla których to czy pracuj? z biura czy z domu nie ma wi?kszego znaczenia, b?d? w najbli?szym czasie zatrudniane ch?tniej. Du?ym plusem b?dzie te? znajomo?? platform, na których mo?na organizowa? spotkania zdalne. Cenione b?d? osoby, które nie boj? si? zmian oraz potrafi? dobrze organizowa? prac? w?asn? – podkre?la.
Pandemia sprawi?a jednak, ?e inaczej zacz?li dzia?a? tak?e pracodawcy, którzy b?yskawicznie dostosowali firmy do wymogów pracy zdalnej.
– Je?li pracodawca wyposa?y pracownika w dobrej jako?ci sprz?t i szybki dost?p do internetu, tak jak ma to miejsce cho?by w jednej z toru?skich firm, to firma nie tylko przetrwa kryzys, ale te? mo?e odnotowa? wi?ksze zaanga?owanie pracowników, a to z kolei prze?o?y si? na wzrost obrotów – podkre?la Adrianna Filiks.
Jakie zawody maj? najlepsze perspektywy?
Nie oznacza to jednak, ?e wszystkie bran?e i wszystkie zawody b?d? mog?y ?atwo przystosowa? si? do pracy w nowych warunkach. W czasach pandemii zyskiwa? b?d? te zawody, które mog? by? wykonywane w du?ej mierze zdalnie. W ten sposób pracowa? mo?e analityk finansowy, ksi?gowy, czy grafik komputerowy.
Nadal wa?ne b?d? równie? te zawody, które s? niezb?dne do zapewnienia codziennego funkcjonowania spo?ecze?stwa tj. sprzedawcy w sklepach spo?ywczych, magazynierzy, pracownicy produkcji, kierowcy przewo??cy towary pierwszej potrzeby, piekarze, aptekarze.
S? równie? zawody, które sta?y si? jeszcze bardziej potrzebne! Zwi?kszy?o si? zapotrzebowanie na kurierów, programistów, specjalistów od marketingu internetowego (szacuje si?, ?e marketing video w 2022 roku b?dzie stanowi? a? 85% ruchu w internecie) oraz na wszystkie zawody zwi?zane z opiek? medyczn? i bran?? farmaceutyczn?. W okresie pandemii ca?kiem dobrze radzi?a sobie szeroko uj?ta bran?a budowlana (produkcja, sprzeda? i us?ugi) – niektóre firmy maj? potwierdzone terminy zlece? nawet na kilka kolejnych lat.
– Zyskuj? zawody zwi?zane z ekologi?, firmy które zajmuj? si? recyklingiem, a tak?e w?a?ciciele sklepów online oraz prawnicy. Rosn?? mo?e równie? zapotrzebowanie na support IT. Przy coraz wi?kszym wykorzystaniu internetu i nowoczesnych technologii niezb?dni b?d? serwisanci, którzy zajm? si? napraw? np. niedzia?aj?cego ??cza i innych sprz?tów elektronicznych – mówi Adrianna Andrya?czyk.
Wiele firm, nawet po wyga?ni?ciu epidemii deklaruje, ?e praca online na sta?e wpisze si? w ich codzienne funkcjonowanie – dodaje Adrianna Filiks. Z poziomu zarz?dczego na pewno ju? teraz istotne s? kompetencje mened?erskie z obszaru zarz?dzania lud?mi, projektami, finansami. I co? z czym na razie wiele firm sobie jeszcze nie radzi, czyli zarz?dzanie zmianami i komunikowaniem zmian.
Czy zmienia? bran?? lub kwalifikacje?
Sytuacja, w której niektóre zawody w dynamicznym tempie trac?, a inne zyskuj? na popularno?ci, mo?e sk?ania? niektóre osoby do my?lenia o zmianie kwalifikacji. Czy jednak warto si? spieszy? i stawia? wszystko na jedn? kart?? Odpowied? mo?e by? odmienna w zale?no?ci od tego jaki zawód wykonujemy, w jakiej bran?y dzia?amy, jakie mamy zaplecze finansowe i czy mamy pole do przebran?owienia si?.
Przyk?adem bran?y, która musia?a szybko dostosowa? si? do potrzeb rynku jest szeroko poj?ta edukacja (zaj?cia w szko?ach, uczelniach, kursy j?zykowe itd.). Jak to zwykle bywa, w nowej sytuacji jako pierwsze odnalaz?y si? podmioty prywatne. Np. jedna z firm eventowych, która 13 marca straci?a wszystkie zlecenia, ju? 16 marca zacz??a oferowa? zaj?cia dla dzieci w formie online, aby odci??y? rodziców, którzy musieli pogodzi? opiek? nad dzie?mi z prac? w domu. Zainteresowanie okaza?o si? na tyle du?e, ?e pozwoli?o zachowa? etaty w firmie.
Znana jest równie? historia aktora, który zosta? kurierem. O chwilowej zmianie zawodu zadecydowa? brak zlece?, pracy i pieni?dzy. Zamiast jednak u?ala? si? nad sob?, aktor zdecydowa? si? na tak? prac?, jaka by?a w danym momencie dla niego dost?pna. Jednocze?nie zadeklarowa?, ?e wróci do aktorstwa, gdy tylko sytuacja na to pozwoli.
– Czego nie robi? w obecnej sytuacji? Na pewno nale?y unika? nerwowych, chaotycznych i nieprzemy?lanych ruchów, o co ?atwo pod wp?ywem chwilowej paniki zwi?zanej z nag?ym pogorszeniem si? sytuacji zawodowej. Z drugiej strony, warto równie? pami?ta? o czym mówi? ekonomi?ci, ?e niektóre bran?e b?d? potrzebowa?y dwóch lat, aby wróci? do stanu finansowego sprzed pandemii – mówi Adrianna Andrya?czyk.
Z kolei Adrianna Filiks podpowiada, ?e w?a?nie teraz jest dobry czas, aby zacz?? si? dokszta?ca?.
– Moim zdaniem z racji tego, ?e rynek zmienia si? na rynek pracodawcy, warto na w?asn? r?k? robi? kursy, studia podyplomowe, które pomog? zdoby? nowe kompetencje, na razie w obr?bie aktualnego stanowiska lub w?a?nie z my?l? o nowej ?cie?ce zawodowej. Niezale?nie od bran?y, w której pracujemy, warto równie? orientowa? si? w nowych technologiach, czy chocia?by wykorzystaniu social media w naszej pracy. Dzi? trzeba stale ?ledzi? to, co dzieje si? na rynku i by? czujnym co do kierunku, w jakim idzie byt swojego fachu – mówi ekspertka.
Jak wi?c mo?na wykorzysta? obecne trudno?ci, by obróci? je na swoj? korzy??? Przede wszystkim ka?dy pracownik powinien stara? si? dywersyfikowa? swoj? ?cie?k? kariery. W tym celu warto odpowiedzie? sobie na pytanie: „co robi?bym, gdybym nie wykonywa? obecnej pracy?”. Czasy zatrudnienia w jednej firmie (lub w jednym obszarze) a? do emerytury nieodwo?alnie min??y. Dzi? elastyczni musz? by? zarówno pracodawcy, jak i pracownicy.
