Obecny system edukacji wywodzi si? z czasów rewolucji przemys?owej – udowadnia?a dr Kristina Kallas, esto?ska minister edukacji i rozwoju, podczas warszawskiego szczytu cyfrowej edukacji CEE Edu Digital Summit 2024. Wed?ug niej, a tak?e innych ekspertów uczestnicz?cych w debacie, niezb?dna jest zmiana systemu nauczania. Taka, aby uczniowie w wi?kszym stopniu zdobywali praktyczne umiej?tno?ci, w tym kompetencje cyfrowe.
Wyzwania rewolucji cyfrowej nie omijaj? sektora szkolnictwa. Z jednej strony coraz wi?cej mówi si? o konieczno?ci wykorzystania nowoczesnych technologii w procesie nauczania. Z drugiej – istotne jest tak?e przekazywanie uczniom kompetencji cyfrowych, czyli umiej?tno?ci sprawnego i bezpiecznego korzystania z technologii.
W?a?nie tym tematom po?wi?cony by? mi?dzynarodowy szczyt CEE Edu Digital Summit 2024. Do Warszawy zjechali eksperci od edukacji i cyfryzacji, aby wspólnie porozmawia? o wyzwaniach i szansach stoj?cych przed szkolnictwem. Ca?o?? rozpocz??a si? debat? pod tytu?em “W stron? cyfrowej edukacji. Strategia dla Europy”, w której udzia? wzi?li przedstawiciele ministerstw edukacji a? czterech europejskich krajów.
Umiej?tno?ci cyfrowe jak liczenie czy pisanie
Eksperci zgodzili si? w najwa?niejszym: potrzebujemy pilnej zmiany programów nauczania. – Model edukacji z czasów rewolucji przemys?owej, gdy wszyscy musieli zna? podstawowe informacje, przemin??. Technologia znacznie szybciej potrafi sobie radzi? z ró?nymi zagadnieniami, ni? ludzie. Kompetencje, których musimy dzi? uczy? to nie tylko czytanie, liczenie, wiedza o ?wiecie. Teraz wymagane s? umiej?tno?ci na znacznie wy?szym poziomie poznawczym – przekonywa?a dr Kristina Kallas z Estonii.
Wtórowa?a jej Natalia Miteva, bu?garska wiceminister edukacji i nauki: – Transfer wiedzy nie mo?e by? jedynym celem edukacji. Wiele programów nauczania uzupe?nia si?, dodaj?c umiej?tno?ci przydatne w codziennym ?yciu – mówi?a. Po czym nawi?za?a bezpo?rednio do cyfryzacji: – Umiej?tno?ci cyfrowe do??czy?y do tak podstawowych kompetencji jak pisanie i liczenie. W dzisiejszym ?wiecie trzeba umie? sobie radzi? z technologi? – udowadnia?a specjalistka.
Kaisa Humlebo, reprezentuj?ca region Sztokholmu, zwraca?a uwag? tak?e na konieczno?? dostosowania programów nauczania do mo?liwo?ci poznawczych dzieci i m?odzie?y: – M?odzi ludzie przyzwyczajeni s? dzi? do szybkiej reakcji, do ci?g?ej stymulacji. Musimy si? do tego dostosowa?, je?li chcemy osi?gn?? efekt pedagogiczny – mówi?a. I dodawa?a, ?e zmiany w szko?ach przeci?tnie zachodz? wolniej ni? w spo?ecze?stwie, co nale?y zmieni?.
Sztuczna inteligencja w edukacji: szansa czy zagro?enie?
Podczas debaty zastanawiano si? tak?e, jak sektor edukacji powinien reagowa? na coraz wi?ksze wykorzystanie narz?dzi sztucznej inteligencji. – Co mamy zrobi? w kontek?cie AI w edukacji? Czy to szansa, zagro?enie, a mo?e diametralna zmiana systemu kszta?cenia? – pyta? prowadz?cy rozmow? Micha? Giersz.
– Pierwsze skojarzenie z AI to pojawiaj?ce si? plagiaty i konieczno?? ich zwalczania – odpowiedzia? dr hab. Andrzej Szeptycki, Podsekretarz Stanu w polskim Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wy?szego. I rozwin?? temat: – To wyzwanie, ale widzieli?my ju? podobne 20 lat temu, kiedy wszyscy uzyskali dost?p do Internetu. Teraz stworzymy analogiczne mechanizmy.
Wed?ug Andrzeja Szeptyckiego wa?nym pytaniem jest tak?e kwestia na ile mo?emy zaufa? sztucznej inteligencji. – AI cz?sto zmy?la, pisze wypracowania, które s? nieprawdziwe, a ucze?, który tego nie sprawdza, nie zdaje sobie sprawy, ?e to nie jest prawda. Nawet naukowcy cz?sto w zbyt du?ym stopniu polegaj? na AI. Oczywi?cie sztuczna inteligencja daje tak?e ogromne mo?liwo?ci, ale nie mo?emy nie zauwa?a? zagro?e? – przestrzega?.
Dr Kristina Kallas zwraca?a uwag? na szanse, ale te? kwestie etyczne. – AI wywiera na nas presj?, aby zarzuci? wykonywanie powtarzalnych procesów. Natomiast etyka staje si? wielkim wyzwaniem edukacji, bo AI cz?sto daje nam wyniki nieetyczne – mówi?a. Zdaniem przedstawicielki esto?skiego ministerstwa, tak?e w tym zakresie zadaniem ka?dego ministerstwa edukacji powinno by? przeprojektowanie programów nauczania, aby przekazywa? uczniom umiej?tno?ci kognitywne i stawia? wi?kszy nacisk na etyk?.
Jak szybko mo?na si? spodziewa? prze?omu? Zdaniem Justiny Kugyte z litewskiego Ministerstwa Edukacji, Nauki i Sportu, mo?e to nast?pi? szybciej, ni? my?limy. – Od nag?ego przymusu, zwi?zanego z covidem, przeszli?my do dobrowolnego korzystania z narz?dzi cyfrowych. Nauczyciele szybko zaczynaj? korzysta? z narz?dzi cyfrowych. I to dobrze, bo technologia ma wspiera? nauczycieli. Dzi?ki niej mo?na prowadzi? du?o ciekawsze i bardziej rozwijaj?ce lekcje – podkre?la?a Litwinka.
CEE Edu Digital Summit zorganizowa? Zwi?zek Cyfrowa Polska w ramach dzia?a? ?rodkowoeuropejskiej koalicji organizacji cyfrowych CEE Digital Coalition.
