W Polsce w 2018 roku za metr kwadratowy nowego mieszkania trzeba by?o zap?aci? ?rednio 1 370 euro, czyli o 3,8 proc. wi?cej ni? rok wcze?niej. W Warszawie cena ta wynosi?a 1 935 euro. Dla porównania ?redni koszt zakupu metra kwadratowego w centralnych dzielnicach Pary?a wynosi ponad 12,9 tys. euro, a w Londynie – 11,2 tys. euro. Jak wynika z ósmej edycji raportu firmy doradczej Deloitte „Property Index. Overview of European Residential Markets. Where does residential price growth end?”, pomimo ?e w Polsce buduje si? najwi?cej spo?ród krajów Europy ?rodkowej, mieszka? wci?? brakuje. W ubieg?ym roku do u?ytku oddano ich blisko 185 tys.
Raport Deloitte podsumowuje sytuacj? na rynku nieruchomo?ci najwi?kszych miast w pi?tnastu krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii.
Analizuj?c sytuacj? od 2015 roku w 15 z 16 krajów ceny mieszka? ros?y. Wyj?tkiem by?y W?ochy, gdzie ceny nieruchomo?ci spadaj? od pocz?tku kryzysu finansowego. W ci?gu ostatnich trzech lat ?redni wzrost cen mieszka? w Unii Europejskiej wynosi 5 proc. Jednym z czynników nap?dzaj?cych ten wzrost s? rosn?ce ceny w regionie Europy ?rodkowej – mówi Maciej Kraso?, Partner w Dziale Audit & Assurance Deloitte, Lider Sektora Nieruchomo?ci i Budownictwa w Polsce i Europie ?rodkowej. – Oczywistym jest, ?e wzrost cen nieruchomo?ci nie b?dzie trwa? wiecznie. Wiele zale?y od polityki Europejskiego Banku Centralnego. Je?li jednak obecny kurs zostanie utrzymany, ceny nieruchomo?ci w Europie mog? si?gn?? poziomu sprzed kryzysu finansowego – dodaje.
Ceny mieszka? w Warszawie wci?? rosn?
W?ród najdro?szych metropolii w analizowanych krajach, tu? za centralnym Pary?em (12,9 tys. euro za m2) i Londynem (11,2 tys. euro), podobnie jak rok temu znalaz?o si? Monachium z cen? 7,8 tys. euro za m2. Nie ma te? zmian, je?eli chodzi o miasta z najta?szymi mieszkaniami. Dwa pierwsze miejsca nale?? do w?gierskiego Debreczyna (1,1 euro za m2) i Gy?r (1,2 euro za m2).
Spo?ród stolic w naszym regionie najtaniej jest w Zagrzebiu (1 720 euro za m2), Rydze (1 744 euro za m2), Budapeszcie (1 853 euro za m2) i w Warszawie (1 935 euro za m2). Dla porównania w Pradze koszt ten wzrasta ju? do 3 162 euro za m2. Raport pokazuje równie? poziom cen dla trzech innych polskich miast: Krakowa (1 607 euro za m2), Wroc?awia (1 559 euro za m2) oraz ?odzi (1 237 euro za m2). Najwi?kszy wzrost, bo a? o 30,3 proc. odnotowa?a czeska Ostrava i hiszpa?ska Barcelona (29,7 proc.). Z kolei na przeciwleg?ym biegunie znalaz?o si? Birmingham, gdzie ceny w ci?gu roku spad?y ?rednio o 13,4 proc.
W jakim mie?cie za wynajmem mieszkania zap?acimy najwi?cej? Tu tak?e zaskocze? nie ma. Na wynajem metra kwadratowego w centralnych dzielnicach Pary?a nale?y przeznaczy? 27,8 euro miesi?cznie. Dwa kolejne miejsca zajmuj? Oslo i Trondheim (odpowiednio 25,3 i 21,3 euro za metr), ale w przypadku Norwegii brano pod uwag? jedynie wynajem domów. Warszawa z 14,6 euro za metr kwadratowy znalaz?a si? na 13. miejscu spo?ród analizowanych miast. We Wroc?awiu i Krakowie jest to 10,8 euro, a ?odzi 8,4 euro. Najmniejsze obci??enie dla kieszeni stanowi wynaj?cie mieszkania w Debreczynie (6,4 euro).
Szybuj?ce ceny mieszka? w Europie ?rodkowej
?rednia cena metra kwadratowego w Polsce wynosi?a w ubieg?ym roku 1 370 euro, czyli o 3,8 proc. wi?cej ni? rok wcze?niej. Spo?ród analizowanych krajów taniej jest tylko na W?grzech i w Portugalii. Najdro?ej jest za to we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii. Najwy?sze wzrosty rok do roku odnotowano w Czechach (16,8 proc.) i na W?grzech (13,7 proc.).
Z kolei najwi?ksze spadki cen dotycz? Wielkiej Brytanii (o 14,7 proc.), co wi??e si? g?ównie z deprecjacj? funta.
W 2018 roku w Polsce sprzedano nieco mniej mieszka? ni? w 2017 roku, ale liczba 64,8 tys. jest porównywalna do tej z 2016 roku. Ceny nadal rosn?, w tym przede wszystkim w du?ych miastach. Bior?c pod uwag? rynek pierwotny, to najwi?ksze wzrosty zanotowano w Gda?sku o 12,8 proc. oraz w Warszawie o 8 proc. Dobra koniunktura na rynku mieszkaniowym podtrzymywana jest przez niskie stopy procentowe. Sytuacji nie sprzyjaj? jednak wzrastaj?ce koszty dzia?alno?ci firm budowlanych oraz zmniejszaj?ca si? liczba gruntów w atrakcyjnych lokalizacjach – mówi Dominik Stojek, Partner Associate w dziale Doradztwa Nieruchomo?ciowego Deloitte.
Polska w budowie
W roku 2018 najwi?kszymi zasobami mieszkaniowymi mo?e pochwali? si? Portugalia (579,8). Spo?ród wszystkich analizowanych krajów najmniej mieszka? jest w Polsce, w której wska?nik ten wynosi 380,7 mieszka? na tysi?c mieszka?ców. Polacy dysponuj? liczb? 14,6 mln mieszka?.
Zapotrzebowanie na w?asne lokum jest u nas nadal bardzo du?e, ale ograniczony dost?p do kredytowania zwi?zany cho?by z zako?czeniem rz?dowego programu Mieszkanie dla M?odych, znajduje swoje odbicie w ogólnym spadku poziomu transakcji kupna o 11 proc. w ci?gu roku. Najwi?kszy, bo a? 16 procentowy, odnotowa?o Trójmiasto. – komentuje Marta Jurek, Mened?er w dziale Doradztwa Nieruchomo?ciowego Deloitte.
?rednia liczba nowo oddanych mieszka? przypadaj?cych na tysi?c mieszka?ców wynosi?a w 2018 roku 3,2 dla analizowanych w raporcie krajów. Miejscem, gdzie w 2018 oddano do u?ytku najwi?cej jest podobnie jak w poprzedniej edycji raportu Francja (6,86 mieszka? oddanych do u?ytku w przeliczeniu na tysi?c mieszka?ców). Z kolei najgorsze wyniki w tej kategorii odnotowano w Portugalii (1,2 mieszka? na tysi?c mieszka?ców). W Polsce wynik ten wynosi 4,81, a to oznacza, ?e w ubieg?ym roku na rynku znalaz?o si? 184,8 tys. nowych mieszka?. Jest to rekord dla regionu Europy ?rodkowej.
Je?eli chodzi o liczb? mieszka? b?d?cych w budowie, przypadaj?cych na tysi?c mieszka?ców, to ?rednia dla wszystkich analizowanych krajów wynosi 3,8. Pod tym wzgl?dem Polska jest równie? powy?ej ?redniej z wynikiem 5,8 (rok wcze?niej 5,4). Daje nam to trzecie miejsce. W tej kategorii przoduje Francja (6,3 budowanych mieszka? na tysi?c mieszka?ców), a najni?szy wska?nik zanotowa?a ?otwa (1,1).
Kredyty hipoteczne sposobem na w?asne „M”
Bior?c pod uwag? wysoko?? ?redniej rocznej pensji brutto w danym kraju, najszybciej na w?asne mieszkanie mog? sobie pozwoli? Portugalczycy i Belgowie, których ju? po odpowiednio 3,8 i 4 latach pracy by?oby sta? na 70-metrowe lokum. Czesi musz? swoj? pensj? brutto odk?ada? w ca?o?ci przez ponad jedena?cie lat. W Polsce z kolei potrzeba na to 7,5 lat. Nale?y pami?ta?, ?e faktyczna si?a nabywcza w zale?no?ci od obci??e? pensji brutto w ró?nych krajach mo?e si? ró?ni?, jednak dla potrzeb tego badania przej?to za?o?enie, które umo?liwia porównanie.
Wa?nym wska?nikiem na rynku nieruchomo?ci jest zad?u?enie zwi?zane z zaci?ganiem kredytów hipotecznych i porównaniem ich wolumenu do dochodu rozporz?dzalnego. Warto?ci tego wska?nika w poszczególnych krajach znacznie od siebie odbiega?y. Pa?stwem o najni?szym poziomie zad?u?enia by?y w ubieg?ym roku W?gry (20 proc.). Pozosta?e kraje regionu Europy ?rodkowej: Polska, Czechy oraz ?otwa znalaz?y si? w grupie pa?stw wraz z W?ochami i Austri?, w których poziomy zad?u?enia uplasowa?y si? poni?ej 50 proc., z tym?e w przypadku Polski jest to poziom 33,8 proc. Najwy?sze zad?u?enie – blisko 200 proc. – zaobserwowano na stabilnych i nasyconych rynkach mieszkaniowych Holandii i Danii, gdzie funkcjonuj? sprawne systemy hipoteczne.
Mieszka?cy, których krajów mog? liczy? na najni?sze oprocentowanie kredytów hipotecznych? W 2018 roku byli to Portugalczycy, których kredyty by?y oprocentowane w wysoko?ci ?rednio 1 proc. W przypadku Polaków by?o to ?rednio 3,8 proc. Z najwy?szym, bo w wysoko?ci 4,5 proc., musieli liczy? si? W?grzy.