Polski rynek handlu detalicznego jest bardzo rozdrobniony. Pod tym wzgl?dem jeste?my w europejskiej czo?ówce. Sam sektor bran?y spo?ywczej cechuje si? bardzo du?? dynamik?. Powód? W?a?ciciele sklepów coraz cz??ciej korzystaj? z nowoczesnych technologii. A to pozytywnie wp?ywa na wyniki sprzeda?owe.
Tradycyjny rynek nadal tradycyjnie rozdrobniony
Przez lata byli?my ?wiadkami rozwoju du?ych sieci handlowych. Zacz??o si? od wielkopowierzchniowych sklepów, krótko potem ekspansj? rozpocz??y dyskonty. Kolejny etap to segment convenience, czyli niewielkich sklepów zlokalizowanych blisko miejsca zamieszkania lub pracy klientów, w których mo?na kupi? szerok? gam? produktów dopasowanych do potrzeb lokalnej spo?eczno?ci. Cz?sto mo?na tam te? skorzysta? z drobnych us?ug, jak na przyk?ad op?acanie rachunków, wyp?ata gotówki czy odbiór paczki dostarczonej wcze?niej przez kuriera. Liczba sklepów tradycyjnych systematycznie spada od wielu lat chocia? proces spadku w ostatnich dwóch latach widocznie hamuje. Na koniec 2020 r. liczba wszystkich sklepów w Polsce wynosi?a 258 tys. zgodnie badaniami agencji rynku Bisnode A Dun & Bradstreet Company, która liczy wszystkie rodzaje sklepów, oraz 99,4 tys. zgodnie z agencj? NielsenIQ, która liczy sklepy z bran?y dóbr szybkozbywalnych (FMCG), czyli g?ównie sklepy oferuj?ce produkty spo?ywcze i kosmetyczne. Skoro konsolidacja rynku nieustannie idzie do przodu, to sk?d nadal tak du?e liczby sklepów?
Od tradycyjnego „zza lady” do nowoczesnego „convenience”
Potrzeby spo?ecze?stwa zmieniaj? si?. ?yjemy coraz szybciej i coraz wygodniej. Ro?nie konsumpcja, której nie zaszkodzi?a nawet pandemia COVID-19, która jednak sprawi?a, ?e bardziej dbamy o bezpiecze?stwo sanitarne, co równie? wp?ywa na to, jak robimy zakupy. Konsumenci coraz cz??ciej wybieraj? ma?e sklepy blisko domu lub pracy, a tradycyjne placówki ze sprzeda?? „zza lady”, chc?c dopasowa? si? do tych tendencji, stopniowo przeobra?aj? si? w coraz bardziej nowoczesne sklepy typu „convenience”. Sklepy wielkoformatowe i dyskonty przyci?ga?y klientów, oferuj?c bardzo szeroki wybór produktów oraz promocyjne ceny, natomiast „convenience” opiera si? na asortymencie w??szym, ale precyzyjniej dopasowanym do konkretnej lokalizacji i preferencji klientów z s?siedztwa. Liderzy handlu nowoczesnego te? adoptuj? ten trend, odchodz?c od pe?nej centralizacji listy towarów ku modelom, w których asortyment zale?y od grupy konsumentów odwiedzaj?cych konkretny sklep. Ma?e sklepy, dzi?ki ogromnej elastyczno?ci i umiej?tno?ci dopasowania asortymentu do panuj?cych aktualnie trendów, równie? s? w stanie bardzo szybko si? rozwija?, mimo ogromnej konkurencji w bran?y. Jak to mo?liwe?
Smart shopping w sklepie tradycyjnym
Dzi? handel detaliczny, równie? ten prowadzony w najmniejszych placówkach, wspomagany jest przez nowoczesne rozwi?zania technologiczne. Kupowanie okre?lane jest obecnie mianem „smart shoppingu” – inteligentnych zakupów – czyli koncepcji zak?adaj?cej szybkie i atrakcyjne cenowo zakupy dokonywane blisko domu. Klient „smart” przychodzi do sklepu z okre?lon? potrzeb?. Wie, jaki produkt chce kupi? zanim rozpocznie zakupy. Ma?e sklepy s? interesuj?cym wyborem dla tej grupy konsumentów, poniewa? oferuj? zoptymalizowany asortyment. W po??czeniu z mi?? obs?ug?, cz?sto opart? na s?siedzkich relacjach, s? w stanie skutecznie konkurowa? z innymi, podobnymi placówkami. Najtrudniej natomiast sklepom tradycyjnym rywalizowa? z najwi?kszymi graczami pod wzgl?dem ceny. Odpowiednio dobrany asortyment i wysoka jako?? towarów powoduj?, ?e wielu ?wiadomych klientów wybiera w?a?nie takie miejsca na zakupy niezale?nie od ceny. Jednak coraz cz??ciej okazuje si?, ?e wcale nie musz? oni p?aci? wi?cej ni? w wi?kszych sklepach, bo z pomoc? przychodzi technologia. Na rynku funkcjonuj? ju? cyfrowe platformy us?ug umo?liwiaj?ce oferowanie klientom tradycyjnych sklepów atrakcyjnych promocji, w nowoczesnych mechanizmach, bez obni?ania w?asnej mar?y detalisty – promocje refundowane przez producentów. Wsparte dodatkowo gotowymi materia?ami POSM u?atwiaj? w dotarciu z promocyjnym przekazem do konsumenta.
Smart shopping to równie? smart buying
Odpowiednie zach?canie klientów do zwi?kszenia warto?ci zakupu jest tylko jedn? stron? medalu. Osoba odpowiadaj?ca za zatowarowanie sklepu równie? powinna robi? to „smart”. Jej zadaniem jest kupi? towar w dobrej cenie i zadba? o dostaw? w odpowiednim momencie. Asortyment musi by? dopasowany do typowych zakupów klientów z s?siedztwa, ale musi te? dynamicznie dopasowa? si? do nowych promocji. Ponadto, warto zadba? o jak najlepsze wykorzystanie kredytu kupieckiego u dystrybutora, aby nie zamra?a? kapita?u sklepu. Równie? i w tym przypadku z pomoc? przychodzi technologia.
Jednym z dynamicznie rozwijaj?cych si? kana?ów zakupowych s? internetowe hurtowe platformy e-commerce, adresowane do w?a?cicieli ma?ych sklepów. S? w?ród nich zarówno indywidualne portale zakupowe wi?kszych hurtowni jak te? platformy dzia?aj?ce w modelu marketplace. Argumentem przemawiaj?cym za modelem marketplace jest oszcz?dno?? czasu, bowiem jeden portal agreguje oferty od wielu hurtowników, jak równie? umo?liwia wspó?prac? z mniejszymi lokalnymi hurtowniami, które nie dysponuj? w?asnym portalem. W?a?ciciele sklepów spo?ywczych mog? w ramach portalu korzysta? z korzystnych promocji hurtowych. S? one dedykowane pod k?tem okre?lonych preferencji i profilu sklepu. Hurtownicy s? w stanie korzysta? z mechanizmów typu cross-sell i upsell, proponuj?c specjalne pakiety towaruj?ce. Oferta mo?e zmienia? si? w zale?no?ci od popytu, lokalizacji kupuj?cego, a nawet pogody. System rekomenduje kupuj?cemu najbardziej optymalny podzia? koszyka zamówie? z uwzgl?dnieniem ceny, dost?pnych promocji, minimum logistycznego, daty dostawy i salda kredytowego. W?a?ciciel sklepu nie musi ju? ?ledzi? wszystkich promocji oferowanych przez dystrybutorów. To system podpowiada mu, co ma dodatkowo zamówi? i dokupi?, aby ostatecznie mie? optymaln? cen? na ca?ym koszyku i w?a?ciwy czas dostawy. System rekomendacyjny mo?e wskaza? równie?, ?e do konkretnego zamówienia warto dorzuci? dodatkowy karton okre?lonego produktu, by za?apa? si? na promocj? hurtow? dystrybutora, zrobi? odpowiedni zapas, by nie brak?o w sklepie towaru na promocj? realizowan? we wspó?pracy z producentem, czy te? poszerzy? asortyment o nowe produkty, które dobrze sprzedaj? si? w innych podobnych sklepach. Pozwala tak?e wygenerowa? gotow? list? zakupow? na podstawie analizy sprzeda?y w danym sklepie, rotacji towaru i mar?y.
Synergia systemów wspieraj?cych „smart shopping”, czyli odsprzeda? do konsumentów, równocze?nie ze „smart buying”, czyli zatowarowaniem sklepu, u?atwia codzienn? prac? detalistom. Skutkiem jest nie tylko wzrost obrotów sklepu, ale równie? rentowno?ci prowadzonej firmy.
A skoro smart shopping to ze smartphoneÂ’m
W?a?ciciele ma?ych punktów mog? te? zach?ci? klientów do skorzystania z aplikacji mobilnej, która b?dzie informowa?a ich o najciekawszych ofertach i nowych promocjach, dost?pnych w sklepie „za rogiem”. W rozproszonym handlu tradycyjnym typowe gazetki promocyjne maj? ograniczone zastosowanie. Nawet je?li dwa sklepy spo?ywcze zlokalizowane s? niedaleko od siebie i korzystaj? z tych samych platform cyfrowych, mo?e okaza? si?, ?e ka?dy z nich b?dzie oferowa? zupe?nie inne portfolio promocji. Wszystko dlatego, ?e nawet niewielka zmiana lokalizacji mo?e powodowa? zmian? profilu klienta, który taki sklep odwiedza i nale?y mu zaproponowa? wi?ksz? ró?norodno?? promocji. Drukowanie indywidualnych gazetek w ka?dym sklepie jest kosztowne i czasoch?onne. Aplikacja mobilna pomaga klientom sprawnie znale?? sklep, w którym dzia?a interesuj?ca ich promocja lub szybko sprawdzi? wszystkie promocje dost?pne w sklepie, do którego w?a?nie si? wybieraj?. Dzi?ki zaawansowanym opcjom, klienci mog? te? przygotowa? listy zakupów, skorzysta? z us?ugi „zamów i odbierz”, zamówi? dostaw? do domu lub zbiera? punkty i kupony w programie lojalno?ciowym w swoim ulubionym lokalnym sklepie.
Technologia smart dla wszystkich
To, jak istotna jest rola najmniejszych sklepów, pokaza?a i nadal pokazuje pandemia. Klienci decyduj? si? na zakupy w?a?nie w ma?ych sklepach, które daj? wi?ksze poczucie bezpiecze?stwa, poniewa? s? mniej zat?oczone, znajduj? si? bli?ej ich miejsca zamieszkania czy pracy i umo?liwiaj? szybsze zakupy. Nowoczesne rozwi?zania technologiczne powinny wi?c pomaga? detalistom rozwija? ma?e sklepy, niezale?nie od tego czy s? zrzeszeni w jakiejkolwiek sieci handlowej, franczyzowej lub grupie zakupowej.
Czas prowadzenia sklepu z o?ówkiem w r?ku, zapisuj?c wi?kszo?? operacji w zeszycie, dawno przemin??. Dzi? programy sprzeda?owe nie tylko pomagaj? ewidencjonowa? sprzeda? na potrzeby rozlicze? ksi?gowych czy podatkowych, ale przede wszystkim umo?liwiaj? pe?ny wgl?d w rotacj? towaru. W?a?ciciel mo?e na bie??co analizowa? rentowno?? poszczególnych grup towarowych, dowiedzie? si?, które produkty najszybciej znikaj? z pó?ek, a które wymagaj? wi?kszego wypromowania w?ród klientów. To wszystko powoduje, ?e detalista bardzo szybko jest w stanie sprawdzi? czy wprowadzenie okre?lonego asortymentu zwi?kszy obroty w jego placówce.
Nowoczesne, otwarte platformy cyfrowe sprawiaj?, ?e ma?e, loklane sklepy mog? kierowa? do swoich klientów atrakcyjn? ofert? na równi z du?ymi sieciami handlowymi, nie trac?c przy tym mo?liwo?ci zarz?dzania swoj? firm? w pe?ni niezale?nie. W?a?ciciele sklepów tradycyjnych maj? swobod? wyboru ofert i promocji w przeciwie?stwie do sklepów sieciowych, w których okre?lone akcje promocyjne s? narzucone z góry. Nowoczesna technologia ma bowiem wspiera?, a nie ogranicza?, swobod? prowadzenia sklepu, by móg? ?atwiej reagowa? na lokalne trendy i skuteczniej dba? o klientów z s?siedztwa.
