Sektor morski w województwie pomorskim tradycyjnie obejmowa? budownictwo okr?towe, transport, in?ynieri? morsk?, rybo?ówstwo oraz energi? pr?dów morskich. W miar? modernizacji gospodarki, centra us?ug wspólnych (ang. shared services centres) sta?y si? integraln? cz??ci? tego sektora. Organizacja Invest in Pomerania rozmawia?a z dyrektorami pi?ciu pomorskich centrów us?ug wspólnych: MacGregor, Ocean Network Express, Unifeeder, Maersk Drilling oraz DNV GL. Ka?da z tych spó?ek dostarczy?a wielu przyk?adów na modernizacj? i digitalizacj? w przemy?le morskim na Pomorzu.
Sektor morski w liczbach
Przemys? morski jest jednym z najbardziej dynamicznie rozwijaj?cych si? sektorów pomorskiej gospodarki. Z biegiem lat trójmiejskie stocznie wyspecjalizowa?y si? w produkcji wyrobów niszowych, takich jak kablowce, d?wigi portowe, statki z nap?dem LNG, wie?e dla elektrowni wiatrowych i arktyczne statki kontenerowe. Sama bran?a jachtowa produkuje 22 tysi?ce jachtów rocznie. Pomorsk? specjalno?ci? s? jachty o d?ugo?ci 6-9 metrów. Dzi?ki ponad 40 firmom, które dzia?aj? w regionie (m. in. Galeon, Admiral Boats, Conrad Shipyard, Sunreef Yachts), Pomorze zajmuje drugie miejsce po USA w globalnej produkcji jachtów w tej kategorii.
W Trójmie?cie znajduje si? równie? oko?o 60 biur projektowych, dwa centra badawczo-rozwojowe i towarzystwa klasyfikacyjne, takie jak DNV GL, Lloyds Register i American Bureau of Shipping. Zaawansowane projekty s? cz?sto realizowane w lokalnych stoczniach, co pokazuje pionow? integracj? i dojrza?o?? tego sektora.
Oba porty morskie na Pomorzu pobi?y w?asne roczne rekordy pod wzgl?dem wolumenu ?adunków (Gda?sk – 49,032 mln ton, Gdynia – 23,491 mln ton w 2018 r.). W Gda?sku tylko w skali roku wzrost prze?adunku wyniós? 20,7% – najwi?cej spo?ród wszystkich portów ba?tyckich, co sprawia, ?e gda?ski port jest czwartym najwi?kszym portem nad Ba?tykiem. Dodatkowo, port rozwija si? dzi?ki ci?g?ym inwestycjom w sie? drogow? i kolejow?, które umo?liwiaj? szybszy przewóz ?adunków.
Porty w Gda?sku i Gdyni szybko wdra?aj? technologie cyfrowe. W wyniku programu Space3ac dla start-upów („Technologie satelitarne dla transportu intermodalnego”) pomorskie porty s? wyposa?one w system czujników/detektorów do pomiaru emisji ha?asu, st??enia py?ów i spalin, zautomatyzowany system naliczania op?at za odprowadzanie wód opadowych czy system identyfikacji zanieczyszcze? gleby. Porty s? doskona?ym przyk?adem ??czenia bran?y morskiej z BSS. W ten sposób tworzy si? warto?? dodana dla gospodarki regionalnej i krajowej.
Bezprecedensowy rozwój sektora us?ug biznesowych (Business Services Sector, BSS)
Trójmiasto przyci?ga globalne centra us?ug biznesowych ze wzgl?du na utalentowan?, dobrze wykszta?con?, wysoko wykwalifikowan? kadr? z dobr? znajomo?ci? j?zyków obcych. Obecnie BSS zatrudnia ponad 26,500 osób i obejmuje centra us?ug wspólnych dla us?ug „wewn?trznych”, spó?ki obs?uguj?ce g?ównie klientów zewn?trznych, centra IT oraz instytucje badawczo-rozwojowe, które zajmuj? si? m. in. tworzeniem oprogramowania. Firmy te ?wiadcz? us?ugi dla wielu sektorów, pocz?wszy od IT, bankowo?ci (zgodno??, finanse, przest?pczo?? finansowa), a sko?czywszy na us?ugach w obszarze zasobów ludzkich (HR i rekrutacja). Coraz cz??ciej globalne korporacje w sektorze morskim otwieraj? swoje centra wsparcia na Pomorzu.
Popularno?? tego trendu ro?nie – mówi Marcin Grzegory, Zast?pca Dyrektora organizacji Invest in Pomerania, która wspiera?a ostatni? now? inwestycj? Maersk Drilling w Gda?sku. – Trójmiasto oferuje przedsi?biorcom dost?p do absolwentów pomorskich uczelni, a tak?e wielu ró?nych specjalistów w dziedzinie technologii, logistyki, ?a?cucha dostaw, in?ynierii oraz innych ekspertów, których mo?na wykorzysta? na rzecz stale rozwijaj?cego si? sektora morskiego. Jako agencja inwestycyjna zdajemy sobie spraw? z tych mo?liwo?ci, jeste?my w stanie sprosta? oczekiwaniom i wymaganiom naszych inwestorów, a tak?e przygotowywa? dedykowane oferty dla firm z bran?y morskiej. A wszystko to w blisko?ci biznesu z szeroko poj?tej bran?y morskiej, skupionych wokó? najwi?kszego hubu portowego na Ba?tyku.
Nowoczesne us?ugi biznesowe dla sektora morskiego
Centra w Trójmie?cie oferuj? zarówno zaplecze administracyjne (tzw. us?ugi back office), jak i specjalistyczne us?ugi zwi?zane gospodark? morsk?. Na przyk?ad, lokalny oddzia? firmy MacGregor oferuje rozwi?zania i us?ugi w zakresie obs?ugi ?adunków morskich w portach, operacji prze?adunku i cumowania oraz przesy?u ropy naftowej i ciek?ego gazu ziemnego. Zespó? ekspertów MacGregor w Gda?sku obs?uguje klientów z 45 biur sprzeda?y na ca?ym ?wiecie, wspieraj?c ich w negocjacjach z klientami – armatorami, portami i terminalami.
Dla MacGregora realizacja filozofii centrów us?ug wspólnych oznacza przesuniecie ?rodka ci??ko?ci z produktu (modelu opartego na produkcie) na funkcje (model oparty na funkcjach). Po wdro?eniu filozofii BSS struktura organizacji opiera si? na funkcjach i odpowiednich zespo?ach odpowiedzialnych za jeden proces, jedno zadanie, które nast?pnie przekazywane jest do innego zespo?u – Martin Due, Dyrektor Zarz?dzaj?cy w MacGregor Denmark
Ocean Network Express (ONE) to kolejny przyk?ad. W wyniku po??czenia trzech japo?skich przewo?ników morskich (Kawasaki Kisen Kaisha, Mitsui OSK Lines i Nippon Yusen Kabushiki Kaisha), ONE jest obecnie szóstym na ?wiecie najwi?kszym przewo?nikiem kontenerowym. W ramach procesu ci?g?ego doskonalenia biuro spó?ki ONE w Gda?sku ocenia jako?? wewn?trznych procesów w grupie, opracowuje najlepsze praktyki, optymalizuje logistyk? oraz koordynuje przep?yw informacji mi?dzy statkami i portami morskimi, obs?uguj?c ponad 10 portów – od Hamburga po Amsterdam. Ponadto, zespó? w Gda?sku wspiera równie? procesy konserwacji i naprawy kontenerów.
DNV GL to norweska firma klasyfikacyjna z profesjonalnym centrum us?ug wspólnych w Gdyni. Program szkoleniowy firmy odniós? znaczne korzy?ci od czasu wdro?enia modelu BSS. Szkolenia dotycz? ró?nych obszarów biznesowych, w tym przemys?u wydobywczego (ropa naftowa, gaz), business assurance, a tak?e rozwi?za? energetycznych i cyfrowych. Ca?y program szkoleniowy sk?ada si? z trzech cz??ci: z kursu (10%), nauki poprzez wymian? informacji (20%) oraz szkolenia w miejscu pracy (70%). Firma korzysta równie? z symulatora w biurze w Gdyni, gdzie mo?na przetestowa? ponad 4 tysi?ce sytuacji problemowych.
Warto tak?e doda?, ?e DNV GL jest jedynym towarzystwem klasyfikacyjnym, które wystawia certyfikaty drog? elektroniczn? przy u?yciu technologii blockchain, gwarantuj?cej wiarygodno?? firmy od 2017 roku. Wdro?enie tej technologii usun??o wa?n? przeszkod?, poniewa? certyfikaty nie musz? ju? by? wysy?ane tradycyjn? poczt?.
Innym obszarem, w którym firma DNV wykorzysta?a model BSS, jest obieg specjalistycznych informacji. Firmowy system o nazwie DATE (Direct Access to Technical Experts, czyli bezpo?redni dost?p do ekspertów technicznych) wykorzystuje sztuczn? inteligencj?, by szybko dostarcza? informacje, co w bran?y morskiej ma kluczowe znaczenie, poniewa? zatrzymany ?adunek oznacza znaczne straty finansowe.
Ostatnio kolejny globalny lider zdecydowa? si? otworzy? takie centrum w Trójmie?cie. Nowe centrum Maersk Drilling skonsoliduje procesy takie jak ?a?cuch dostaw, IT czy zarz?dzanie kadrami. Firma jest przekonana, ?e dost?p do specjalistów w wielu dziedzinach, ?wietna komunikacja i transport oraz wyj?tkowa lokalizacja Gda?ska oka?? si? kluczowe dla sukcesu przedsi?wzi?cia.
W kierunku bardziej zintegrowanego klastra morskiego
Dalsza digitalizacja i automatyzacja przemys?u morskiego s? nieuniknione. Na Pomorzu bran?a ta coraz cz??ciej opiera si? na technologiach kosmicznych, które umo?liwiaj? szczegó?owy monitoring portów jako jeden z wielu ?rodków bezpiecze?stwa. Sektor BSS otwiera przed przemys?em morskim mo?liwo?ci zwi?zane z automatyk?, sztuczn? inteligencj? i technologi? blockchain, a dzi?ki zintegrowanym procesom wsparcia administracyjnego zapewnia wi?ksz? przejrzysto?? i wydajno??. Firmy Unifeeder w Gdyni i MacGregor w Gda?sku ju? stosuj? niektóre z tych rozwi?za?.
Wprawdzie Pomorze nie jest ju? g?ównym o?rodkiem przemys?u stoczniowego na du?? skal?, ale dzia?aj? tu firmy, które maj? du?e do?wiadczenie techniczne i projektowe, buduj? mniejsze statki oraz zajmuj? si? dostaw? podzespo?ów. W regionie s? dwa dynamicznie rozwijaj?ce si? porty, a pomorskie uczelnie wy?sze oferuj? edukacj? na ?wiatowym poziomie. Jak na d?oni wida?, ?e na Pomorzu us?ugi biznesowe oraz przemys? morski wzajemnie si? uzupe?niaj?, co mo?e przyczyni? si? do stworzenia ?wiatowej klasy klastra morskiego.
Trójmiasto by?o, jest i pozostanie o?rodkiem portowym, a jednocze?nie – dzi?ki rosn?cemu znaczeniu tej aglomeracji na rynku zaawansowanych technologii i us?ug biznesowych – coraz bardziej staje si? oknem na ?wiat nie tylko dla Polski, ale tak?e dla ca?ej Europy ?rodkowo-Wschodniej. Cieszymy si? ?e nasza baza potencjalnych inwestorów odzwierciedla wci?? rosn?ce zainteresowanie firm z tych bran? ofert? naszego regionu – komentuje Marcin Grzegory.
