Nadci?ga technologiczna rewolucja. Sztuczna inteligencja ju? zmienia nasz? codzienno??, a wkrótce b?dzie na ni? mie? o wiele wi?kszy wp?yw, ni? jeszcze niedawno s?dzili?my. Tymczasem wci?? mówimy o niej relatywnie ma?o i zaledwie w kontek?cie wykrojonego wycinka rzeczywisto?ci. To b??d, bo musimy by? przygotowani zarówno na szanse, jak i zagro?enia zwi?zane z dynamicznym rozwojem technologii AI.
Co? si? zmienia – technologia sztucznej inteligencji powoli wynurza si? z medialnego i spo?ecznego niebytu. Pod koniec kwietnia mia?em zaszczyt wspó?organizowa? odbywaj?c? si? na Uniwersytecie ?l?skim debat? #AIChallenger. Panele dyskusyjne przyci?gn??y przedstawicieli nauki, polityki oraz wielkiego biznesu. Co jednak najwa?niejsze, sala by?a pe?na zafascynowanych tematem studentów. M?odzi ludzie ?ywo interesowali si? ka?dym tematem zwi?zanym ze sztuczn? inteligencj? – od praktycznego wykorzystania s?ynnego ju? czatu GPT, po dylematy moralne.
Przede wszystkim jednak chcieli pozna? mo?liwo?ci i wykorzysta? szanse zwi?zane ze sztuczn? inteligencj?. Tych jest dzi? na horyzoncie naprawd? wiele. Aby nie zmarnowa? szansy, powinni?my ju? dzi? rozwa?a? ró?ne scenariusze.
Po pierwsze – wykorzysta? mo?liwo?ci
Wed?ug badania wykonanego przez bank Goldman Sachs, dzi?ki rozwojowi sztucznej inteligencji ?wiatowe PKB wzro?nie a? o 7 proc. w ci?gu najbli?szych 10 lat. Z kolei agencja badawcza IDC przewiduje, ?e skumulowany wska?nik wzrostu w obszarze AI wyniesie 18,6 proc. w latach 2022-2026. W 2026 roku warto?? ?wiatowego rynku sztucznej inteligencji ma wynie?? 900 miliardów dolarów.
Jest zatem o co walczy?. Dane ekonomistów niezbicie wskazuj?, ?e to w?a?nie technologie cyfrowe, na czele ze sztuczn? inteligencj?, b?d? gospodarcz? lokomotyw? ?wiata w najbli?szych dekadach. Ale podzia? tego rynku wcale nie musi dokona? si? równomiernie. Nad technologiami AI równolegle pracuj? najwi?ksze o?rodki badawcze ?wiata, mi?dzy innymi Stany Zjednoczone i Chiny. Europa g?ównie debatuje, snuje rozwa?ania i tworzy regulacje. Uregulowanie tematu jest konieczne, o czym za chwil? napisz? bardziej szczegó?owo, ale nie mo?e jednocze?nie hamowa? rozwoju. Regulacja musi i?? w parze z inwestycjami i edukacj? – tylko wspó?granie tych trzech elementów sprawi, ?e b?dziemy gotowi wykorzysta? czekaj?ce na nas mo?liwo?ci.
Po drugie – umiej?tnie zrównowa?y? rozwój technologii
Sztuczna inteligencja rozwijana jest nie tylko w – nazwijmy to ogólnie – odpowiedzialnych krajach cywilizacji zachodniej. Badania nad AI w krajach o gorszej reputacji pod wzgl?dem na przyk?ad praw cz?owieka tworz? ryzyka zwi?zane z potencjalnym wykorzystaniem technologii w z?ej wierze (chi?ski program kredytów spo?ecznych). Dlatego nale?y „oswaja?” technologi? i budowa? odpowiednie postawy spo?eczne oraz kompetencje niezb?dne do odpowiedzialnego poruszania si? w ?wiecie cyfrowym. Nie warto jednak demonizowa? sztucznej inteligencji – AI pozostaje jedynie narz?dziem, które, jak ka?dy inny wynalazek, mo?e by? wykorzystane w odpowiedni lub nieodpowiedni sposób.
Warto pami?ta?, ?e bran?a technologiczna jest jednym z naj?ci?lej monitorowanych obszarów gospodarki. Zarówno w?adze, jak i obywatele czy organizacje spo?eczne, patrz? wiod?cym przedsi?biorstwom na r?ce, cho?by ze wzgl?du na ich rozmiar i znaczenie. Nie oznacza to, ?e mo?emy oby? si? bez regulacji. Najwa?niejsze kwestie, jak w ka?dym innym obszarze ?ycia spo?ecznego, powinny podlega? regulacjom prawnym. Nie mo?emy jednak dopu?ci? do tego, aby regulacjami zabi? innowacyjno??… i pozwoli? si? wyprzedzi? innym.
Po trzecie – przygotowa? si? na zmiany w strukturze rynku pracy
Jednym z najcz??ciej poruszanych ostatnio tematów w kontek?cie sztucznej inteligencji s? zmiany na rynku pracy. Wspomniane w pierwszym akapicie badanie Goldman Sachs przewiduje, ?e w zwi?zku z rozwojem AI na ca?ym ?wiecie mo?e znikn?? a? 300 milionów miejsc pracy. Jednak nawet spe?nienie tego scenariusza niekoniecznie musi oznacza? drastyczny wzrost poziomu bezrobocia. To po prostu kolejny etap rozwoju technologicznego w ?wiatowej gospodarce – ludzko?? dostosowa?a si? do automatyzacji zachodz?cej w fabrykach podczas rewolucji przemys?owej, do robotyzacji linii produkcyjnych w ostatnich dwóch-trzech dekadach, czy wreszcie do zaniku gorszych, mniej p?atnych zawodów. Podobnie b?dzie i teraz, je?li odpowiednio si? na te wyzwania przygotujemy.
W tym samym czasie, gdy z rynku b?d? znika? najgorzej op?acane miejsca pracy, rozwój technologii wymusi tworzenie nowych. Zawody przysz?o?ci nie b?d? wymaga?y wykonywania powtarzalnych, ?mudnych zada?, pozostawiaj?c pracownikowi wi?cej czasu na rozwój lub sp?dzanie wolnego czasu. Aby jednak skorzysta? z tych szans, niezb?dna jest edukacja. Musimy przygotowywa? przysz?ych pracowników do umiej?tno?ci pracy w ?wiecie cyfrowym.
Ju? dzi? podejmujemy – jako Zwi?zek Cyfrowa Polska oraz nasi partnerzy – wyra?ne dzia?ania w tym zakresie. Czy s?yszeli Pa?stwo o IT Fitness Test – ogólnopolskim sprawdzianie kompetencji cyfrowych dla uczniów? Je?li nie – prosz? koniecznie zainteresowa? si? tematem i podes?a? link do testu znajomym uczniom szkó? podstawowych i ponadpodstawowych. Lub te? samemu sprawdzi? swoje umiej?tno?ci cyfrowe. To wa?ne dla ka?dego z nas z osobna, jak i dla ca?ej polskiej gospodarki.